ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ Β
ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ π. ΣΥΜΕΩΝ ΚΡΑΓΙΟΠΟΥΛΟΥ
Γνωρίζεις τον εαυτό σου;
Πανόραμα Θεσσαλονίκης, Γ΄ έκδοση
Κεφάλαιο B 2
Ἡ κίνηση πρός τούς ἀνθρώπους
Ἀρρωστημένη συμμόρφωση
Στη σειρά αὐτὴ τῶν ὁμιλιῶν προσπαθούμε να γνωρίσουμε καλύτερα τὸν ἑαυτό μας καί ψυχολογι κὰ καὶ πνευματικά.
Ἔχουμε πεῖ ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν ἔρχεται σ' αὐτὸν τὸν κόσμο μόνος. Ὄχι μόνο μὲ τὴν ἔννοια ὅτι ὑπάρχουν καὶ ἄλλοι τριγύρω του, ἀλλά καί με την ἔννοια ὅτι μέσα στην ὕπαρξή του εἶναι ἔτσι τὰ πράγματα, ὥστε νὰ εἶναι δεμένος καὶ μὲ τοὺς ἄλλους.
Ὁ ἄνθρωπος δὲν ὑπάρχει καθ' ἑαυτόν, ἀλλά ὑπάρχει μαζί μὲ τοὺς ἄλλους. Έπομένως ἔχει μεγά λη σημασία –ἐξηγήσαμε σε προηγούμενες συνάξεις- το ποιά στάση θα πάρει κανείς ἀπέναντι τῶν ἄλλων. Θέλει δέν θέλει, θα πάρει μια στάση ἀπέναντι τῶν ἄλλων. Καὶ τὸ νὰ ἀποφύγει τούς ἄλλους καὶ νὰ ἀπομονωθεῖ, καὶ τὸ νὰ κηρύξει πό λεμο ἐναντίον τους, εἶναι στάση ἀπέναντι αὐτῶν. Εάν λοιπόν ἡ στάση που θα πάρει κανείς ἀπέναν τι τῶν ἄλλων δὲν θὰ εἶναι ἡ σωστή, ἀλλὰ θὰ εἶναι λανθασμένη, ἀπό κεῖ καὶ πέρα θὰ ἀρχίσουν ὅλα τά βάσανά του.
Ἔχουμε πεῖ ἐπίσης ὅτι, γιὰ νὰ πάρει κανείς σωστή στάση ἀπέναντι τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, φυσικα πρέπει να πάρει καὶ σωστή στάση ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ. Ὅπως, παίρνοντας σωστή στάση ἀπέναντι τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, παίρνει και σωστή στάση ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ.
Καί, θυμάστε, τονίσαμε ὅτι, ὅταν δὲν ὑπάρχει ἀληθινὴ ἀγάπη στον ἄνθρωπο, ἡ στάση που θα πάρει ἀπέναντι τῶν ἄλλων ἀνθρώπων –καθώς, θέλει δὲν θέλει, θα πάρει κάποια στάση- θὰ εἶναι μή σωστή. Καί αὐτή ἡ μή σωστή κίνησή του ἀπέναντι τῶν ἄλλων ἀνθρώπων ἐκδηλώνεται μὲ τρεῖς τρόπους. Μπορεῖ νὰ εἶναι καὶ πολλοί ἄλλοι, ἀλλὰ ἴσως ὅλοι νὰ εἶναι μέσα σ' αὐτούς τους τρεῖς τρόπους. Σε ἄλλον ἐκδηλώνεται ὁ ἕνας τρόπος, σε ἄλλον ὁ ἄλλος καὶ σὲ ἄλλον ὁ τρίτος. Ἡ μπορεῖ σὲ ἕναν να ἐκδηλωθοῦν οἱ δύο ἀπό τούς τρεῖς καὶ σὲ ἄλλον καὶ οἱ τρεῖς μαζί.
Λέγαμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος, μὴ ἔχοντας ἀληθινή, γνήσια ἀγάπη μέσα του, ἤ προσκολλάται στούς ἄλλους ἀνθρώπους ἤ παίρνει ἐχθρική στάση ἀπέ-ναντί τους ἤ ἀδιαφορεῖ γιὰ τοὺς ἄλλους ἀνθρώ-πους καὶ ἀπομονώνεται. Καί εἴχαμε πεῖ ὅτι θά προσπαθήσουμε να ἐξετάσουμε κάπως καλύτερα αὐτές τις τρεῖς κινήσεις τοῦ ἀνθρώπου ἀπέναντι τῶν ἄλλων.
Ψυχαναγκαστική ἀναζήτηση τοῦ ἄλλου
Ἂς πάρουμε τὴν πρώτη περίπτωση, την κίνηση πρός τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος προσκολλᾶται στούς ἄλλους ἀνθρώπους, ὅταν συμμορφώνεται πρὸς αὐτούς, τί συμβαίνει; Κατ' ἀρχήν, κάθε ἄνθρωπος ποὺ ἀγαπᾶ ἀληθινά τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους μπορεῖ νὰ φαίνεται πώς ἔχει καὶ μιά προσκόλληση, ἀλλά δέν εἶναι ἔτσι. Ἡ ἀγάπη του εἶναι κάτι καθαρό, κάτι γνήσιο, κάτι ἀληθινό.
Ὅταν ὅμως δέν ἔχει ἀληθινή ἀγάπη, ὅταν στο βάθος καὶ ψυχολογικά και πνευματικά εἶναι ἀρρω-στημένος κανείς, τότε ἡ ἀναζήτηση τοῦ ἄλλου ἔχει ἀρρωστημένο χαρακτήρα. Στην περίπτωση αὐτή ἡ προσκόλληση στον ἄλλο καὶ ἡ συμμόρφωση πρός αὐτὸν εἶναι κάτι τὸ ὁποῖο δημιουργεῖ ὅλο και πιο ἄσχημη κατάσταση μέσα στον προσκολλώμενο. Η κατάσταση αὐτή οὔτε πνευματικά τὸν ἀφήνει να ζήσει οὔτε ἀπό ψυχολογική ἄποψη τὸν ἀφήνει να ἔχει ἰσορροπία καί ἐσωτερική ἐλευθερία, ὥστε νά ζεῖ ὡς ἐλεύθερη προσωπικότητα ἄνετα καὶ ἐλεύθερα. Το πρώτο χαρακτηριστικό σ' αὐτὸν τὸν ἄνθρωπο εἶναι ἡ ἀναζήτηση τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ἐπιδοκιμα-σίας τοῦ ἄλλου. Αὐτὸ τὸ αἰσθάνεται ὡς μιὰ ἀνάγ κη. Καὶ ὅπως λέει ἡ ψυχολογία, αὐτή ἡ ἀνάγκη εἶναι μια ψυχαναγκαστική κατάσταση.
Για να γίνω πιο σαφής, νὰ πῶ τὸ ἑξῆς. Ὅλοι ζητοῦν τὴν ἀγάπη τῶν ἄλλων, ὅλοι λίγο πολύ ζη τοῦν τὴν ἐπιδοκιμασία καὶ τὴ συντροφιά τῶν ἄλλων. Ἀλλὰ ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος κατά ἀρρωστημένο τρόπο αἰσθάνεται αὐτή τήν ἀνάγκη καὶ ἔχει μέσα του αὐτή τήν ἀναζήτηση καί αὐτή την τάση, ὅταν δεῖ ὅτι δὲν τὸν ἀγαποῦν, ὅταν δεῖ ὅτι δὲν ἐπιδοκιμάζεται, ὅταν δὲν βρεῖ τὴ συντροφιά που ζητάει, ἀμέσως καταλαμβάνεται ἀπὸ ἄγχος καὶ ἀπὸ μια ἄσχημη ψυχολογική κατάσταση, ἡ ὁποία δὲν τὸν ἀφήνει νὰ ἡσυχάσει και να αἰσθανθεῖ ἐλεύθερος ὡς ἄνθρωπος· δὲν τὸν ἀφήνει να σταθεῖ καλά στα πό-δια του καὶ νὰ αἰσθάνεται ψυχολογικά κάποια ἰσορροπία. Ἀλλὰ ἐπίσης δὲν τὸν ἀφήνει καί πνευματικά να προοδεύσει, ὅπως εἶπαμε.
Παρακαλώ, νὰ μὴ διστάσετε καθόλου να πιστέψετε ὅτι αὐτοί οἱ ὁποῖοι ἔχουν αὐτή την τάση, αὐτοί οἱ ὁποῖοι κατέχονται ἀπό αὐτές τις ψυχαναγκαστικές καταστάσεις εἶναι πολύ περισσότεροι ἀπό ὅσο νομίζουμε.
Προσωπικῶς, ἐξ ὅσων γνωρίζω, ἐξ ὅσων καταλαβαίνω, ἐξ ὅσων παρατηρῶ καί παρακολουθώ, θα ἔλεγα ὅτι ἕνας μεγάλος ἀριθμός σημερινῶν χρι στιανῶν εἶναι λίγο πολύ προσβεβλημένοι ἀπό αὐτή τη βαθύτερη νοσηρή κατάσταση, καί γι' αὐτό οἱ χριστιανοί αὐτοί δέν προοδεύουν πνευματικά, δέν μποροῦν νὰ προοδεύσουν πνευματικά. Ἔτσι, ἐπιτρέψτε μου νὰ πῶ, ἡ χριστιανική τους ζωή φαίνε-ται κάλπικη. Ἄλλοτε το καταλαβαίνουν καί οἱ ἴδιοι, ἄλλοτε δέν το καταλαβαίνουν· ἄλλοτε ἀποφασί ζουν νὰ τὸ ἀναγνωρίσουν και να το παραδεχθοῦν, ἄλλοτε δὲν τὸ ἀποφασίζουν. Οἱ ἄλλοι ὅμως κατα-λαβαίνουν ὅτι ἡ ζωή τους εἶναι μια κάλπικη, μιά ψεύτικη, μιὰ ὑποκριτική χριστιανική ζωή ὄχι ὡμά ὑποκριτική ἀλλὰ ὑποσυνείδητα.
Ἀπό κεῖ καὶ πέρα, καταλαβαίνουμε πόσο άλλοι-ώνεται ή χριστιανική παρουσία στις ἡμέρες μας, πόσο ἀλλοιώνεται ἡ μαρτυρία αὐτή που ὡς χριστιανοί καλούμαστε να δώσουμε μέσα στον κόσμο.
Ὅταν ἡ μαρτυρία μας αὐτή, ἡ παρουσία μας αὐτή, ἡ ὅλη χριστιανική μας ζωή, καὶ ἀπό ψυχολο γική καὶ ἀπὸ πνευματική πλευρά, εἶναι κάλπικη, δὲν εἶναι γνήσια, μπορούμε να καταλάβουμε –ὅταν δὲν τὸ καταλαβαίνουμε, εἶναι ἀκόμη χειρότερα-πόσο κακό κάνουμε και γενικότερα στον κόσμο και στην κοινωνία μέσα στὴν ὁποία ζοῦμε, ἀλλά καί στο σῶμα τῆς Ἐκκλησίας καὶ σ' ἐμᾶς τοὺς ἴδιους.
Μιά συνέπεια τῆς ἀρρωστημένης συμμορφώσεως πρός τοὺς ἄλλους
Οἱ ἄνθρωποι λοιπόν αὐτοί οἱ ὁποῖοι αἰσθάνονται τὴν ἀνάγκη τῆς προσκολλήσεως καὶ ἔχουν την τάση τῆς συμμορφώσεως -ἡ λέξη «συμμόρφωση» εἶναι ψυχολογικός ὅρος- ζητοῦν νὰ πιαστοῦν ἀπὸ κάπου. Καί μπορεῖ ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος, ἕνας τέτοιος χριστιανός -γιατί να ντρεπόμαστε να το λέμε;- να προσκολληθεί σε κάποιον, διότι τοῦ ἔδω-σε αὐτό τό ὁποῖο ζητάει. Δηλαδή ἱκανοποίησε την ἀνάγκη του γιὰ ἀγάπη, γιὰ ἐπιδοκιμασία, για συν-τροφιά. Ο λόγος πού προσκολλάται εἶναι ὅτι ὁ ἄνθρωπος αὐτός τὰ ἀναζητοῦσε αὐτὰ ὄχι ὡς ἐλεύ θερη προσωπικότητα, ὄχι ὡς ἄνθρωπος πού κι νεῖται ἀπό γνήσια ἀγάπη καὶ ἀπό γνήσια διάθεση νὰ ἔλθει σε σχέση με τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ κινούμενος ἀπό μιά ἀρρωστημένη κατάσταση, ἀπό μιά άρρωστημένη διάθεση καί τάση. Ένας τέτοιος χριστιανός λοιπόν πιάνεται ἀπό τὸν ἄλλο ἤ τοὺς ἄλλους πού, ὅπως εἶπαμε, ἱκανοποίησαν κατ' ἀρχὴν κατά κάποιον τρόπο τὴν ἀρρωστημένη διάθεσή του, ἀγκιστρώνεται ἐπάνω τους, καὶ μπορεῖ νὰ δένεται μέ αὐτοὺς κατά τέτοιον τρόπο, ποὺ ἀπὸ κεῖ καὶ πέρα δὲν βλέπει τίποτε ἄλλο καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ξεχωρί σει τὸν ἑαυτό του ἀπό τὸν ἄλλον ἄνθρωπο ἤ ἀπό τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους στοὺς ὁποίους προσκολλᾶται. Βλέπει σ' αὐτοὺς μόνο ἐκεῖνες τίς ἀρετές, ἄς ποῦμε ἔτσι, μόνο ἐκεῖνα τὰ προτερήματα, τὰ ὁποῖα ἀκριβῶς ἱκανοποιούν τη δική του αρρωστημένη κατάσταση. Καί καταλαβαίνετε τώρα τί γίνεται.
Γι' αὐτό μερικές φορές βλέπουμε ἕναν ἄνθρω-πο νὰ ἀκολουθεῖ τυφλά ἕναν ἄλλο, καί μπορεῖ νὰ ἀποροῦμε: «Τί βρίσκει σ' αὐτὸν τὸν ἄνθρωπο και τὸν ἀκολουθεῖ καί ὑποτάσσεται σ' αὐτόν καί συμμορφώνεται τόσο πιστά, σχεδόν τυφλά; Πῶς δὲν βλέπει σ' αὐτὸν τὸν ὁποῖο ἀκολουθεῖ, πρός τόν ὁποῖο συμμορφώνεται, ἀπό τὸν ὁποῖο ἐξαρτᾶται, καὶ μὲ τὸν ὁποῖο δένεται, κάποια μεγάλα και κτυπητά ἐλαττώματα;» Καί ὅμως, δὲν τὰ βλέπει.
Ὁ ἄνθρωπος αὐτός πού ἔχει μια καταναγκαστική ἐσωτερική τάση καί ὁρμή, τέτοια ποὺ εἴπαμε, εἶναι σε θέση να τυφλωθεῖ καί νὰ μὴ βλέπει οὔτε στον ἑαυτό του κάτι καλό πού ἔχει καὶ δὲν τὸ ἔχει ὁ ἄλλος, οὔτε στον ἄλλο στὸν ὁποῖο προσκολλᾶται κάτι κακό πού τυχόν ὑπάρχει καί που τον καθιστά μή ἀληθινό, μή γνήσιο ὁδηγό. Ἔτσι, τον κάνει όδηγό του, καὶ ἐκεῖνος εἶναι πλέον ὁ ἄνθρωπος στον ὁποῖο στηρίζεται, ἀπὸ τὸν ὁποῖο ἐξαρτᾶται, με τον ὁποῖο δένεται καὶ πρὸς τὸν ὁποῖο συμμορφώνεται κατά γράμμα καὶ σὲ ὅλες τίς λεπτομέρειες.
Επαναλαμβάνω, αὐτό γίνεται, διότι ὁ ἄνθρω-πος αὐτὸς δὲν μπορεῖ νὰ σταθεί μόνος του στα πό δια του καὶ νὰ αἰσθανθεῖ καθ' ἑαυτόν ἐλεύθερος· δὲν μπορεῖ ὡς προσωπικότητα ξεχωριστή νὰ δεῖ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους μὲ ἀγάπη, να κινηθεί πρός αὐτοὺς μὲ ἀληθινή ἀγάπη καὶ νὰ ἔλθει σε ἀληθινή σχέση μαζί τους.
Συνεχίζεται
Ἡ κίνηση πρός τούς ἀνθρώπους
Ἀρρωστημένη συμμόρφωση
Στη σειρά αὐτὴ τῶν ὁμιλιῶν προσπαθούμε να γνωρίσουμε καλύτερα τὸν ἑαυτό μας καί ψυχολογι κὰ καὶ πνευματικά.
Ἔχουμε πεῖ ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν ἔρχεται σ' αὐτὸν τὸν κόσμο μόνος. Ὄχι μόνο μὲ τὴν ἔννοια ὅτι ὑπάρχουν καὶ ἄλλοι τριγύρω του, ἀλλά καί με την ἔννοια ὅτι μέσα στην ὕπαρξή του εἶναι ἔτσι τὰ πράγματα, ὥστε νὰ εἶναι δεμένος καὶ μὲ τοὺς ἄλλους.
Ὁ ἄνθρωπος δὲν ὑπάρχει καθ' ἑαυτόν, ἀλλά ὑπάρχει μαζί μὲ τοὺς ἄλλους. Έπομένως ἔχει μεγά λη σημασία –ἐξηγήσαμε σε προηγούμενες συνάξεις- το ποιά στάση θα πάρει κανείς ἀπέναντι τῶν ἄλλων. Θέλει δέν θέλει, θα πάρει μια στάση ἀπέναντι τῶν ἄλλων. Καὶ τὸ νὰ ἀποφύγει τούς ἄλλους καὶ νὰ ἀπομονωθεῖ, καὶ τὸ νὰ κηρύξει πό λεμο ἐναντίον τους, εἶναι στάση ἀπέναντι αὐτῶν. Εάν λοιπόν ἡ στάση που θα πάρει κανείς ἀπέναν τι τῶν ἄλλων δὲν θὰ εἶναι ἡ σωστή, ἀλλὰ θὰ εἶναι λανθασμένη, ἀπό κεῖ καὶ πέρα θὰ ἀρχίσουν ὅλα τά βάσανά του.
Ἔχουμε πεῖ ἐπίσης ὅτι, γιὰ νὰ πάρει κανείς σωστή στάση ἀπέναντι τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, φυσικα πρέπει να πάρει καὶ σωστή στάση ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ. Ὅπως, παίρνοντας σωστή στάση ἀπέναντι τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, παίρνει και σωστή στάση ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ.
Καί, θυμάστε, τονίσαμε ὅτι, ὅταν δὲν ὑπάρχει ἀληθινὴ ἀγάπη στον ἄνθρωπο, ἡ στάση που θα πάρει ἀπέναντι τῶν ἄλλων ἀνθρώπων –καθώς, θέλει δὲν θέλει, θα πάρει κάποια στάση- θὰ εἶναι μή σωστή. Καί αὐτή ἡ μή σωστή κίνησή του ἀπέναντι τῶν ἄλλων ἀνθρώπων ἐκδηλώνεται μὲ τρεῖς τρόπους. Μπορεῖ νὰ εἶναι καὶ πολλοί ἄλλοι, ἀλλὰ ἴσως ὅλοι νὰ εἶναι μέσα σ' αὐτούς τους τρεῖς τρόπους. Σε ἄλλον ἐκδηλώνεται ὁ ἕνας τρόπος, σε ἄλλον ὁ ἄλλος καὶ σὲ ἄλλον ὁ τρίτος. Ἡ μπορεῖ σὲ ἕναν να ἐκδηλωθοῦν οἱ δύο ἀπό τούς τρεῖς καὶ σὲ ἄλλον καὶ οἱ τρεῖς μαζί.
Λέγαμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος, μὴ ἔχοντας ἀληθινή, γνήσια ἀγάπη μέσα του, ἤ προσκολλάται στούς ἄλλους ἀνθρώπους ἤ παίρνει ἐχθρική στάση ἀπέ-ναντί τους ἤ ἀδιαφορεῖ γιὰ τοὺς ἄλλους ἀνθρώ-πους καὶ ἀπομονώνεται. Καί εἴχαμε πεῖ ὅτι θά προσπαθήσουμε να ἐξετάσουμε κάπως καλύτερα αὐτές τις τρεῖς κινήσεις τοῦ ἀνθρώπου ἀπέναντι τῶν ἄλλων.
Ψυχαναγκαστική ἀναζήτηση τοῦ ἄλλου
Ἂς πάρουμε τὴν πρώτη περίπτωση, την κίνηση πρός τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος προσκολλᾶται στούς ἄλλους ἀνθρώπους, ὅταν συμμορφώνεται πρὸς αὐτούς, τί συμβαίνει; Κατ' ἀρχήν, κάθε ἄνθρωπος ποὺ ἀγαπᾶ ἀληθινά τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους μπορεῖ νὰ φαίνεται πώς ἔχει καὶ μιά προσκόλληση, ἀλλά δέν εἶναι ἔτσι. Ἡ ἀγάπη του εἶναι κάτι καθαρό, κάτι γνήσιο, κάτι ἀληθινό.
Ὅταν ὅμως δέν ἔχει ἀληθινή ἀγάπη, ὅταν στο βάθος καὶ ψυχολογικά και πνευματικά εἶναι ἀρρω-στημένος κανείς, τότε ἡ ἀναζήτηση τοῦ ἄλλου ἔχει ἀρρωστημένο χαρακτήρα. Στην περίπτωση αὐτή ἡ προσκόλληση στον ἄλλο καὶ ἡ συμμόρφωση πρός αὐτὸν εἶναι κάτι τὸ ὁποῖο δημιουργεῖ ὅλο και πιο ἄσχημη κατάσταση μέσα στον προσκολλώμενο. Η κατάσταση αὐτή οὔτε πνευματικά τὸν ἀφήνει να ζήσει οὔτε ἀπό ψυχολογική ἄποψη τὸν ἀφήνει να ἔχει ἰσορροπία καί ἐσωτερική ἐλευθερία, ὥστε νά ζεῖ ὡς ἐλεύθερη προσωπικότητα ἄνετα καὶ ἐλεύθερα. Το πρώτο χαρακτηριστικό σ' αὐτὸν τὸν ἄνθρωπο εἶναι ἡ ἀναζήτηση τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ἐπιδοκιμα-σίας τοῦ ἄλλου. Αὐτὸ τὸ αἰσθάνεται ὡς μιὰ ἀνάγ κη. Καὶ ὅπως λέει ἡ ψυχολογία, αὐτή ἡ ἀνάγκη εἶναι μια ψυχαναγκαστική κατάσταση.
Για να γίνω πιο σαφής, νὰ πῶ τὸ ἑξῆς. Ὅλοι ζητοῦν τὴν ἀγάπη τῶν ἄλλων, ὅλοι λίγο πολύ ζη τοῦν τὴν ἐπιδοκιμασία καὶ τὴ συντροφιά τῶν ἄλλων. Ἀλλὰ ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος κατά ἀρρωστημένο τρόπο αἰσθάνεται αὐτή τήν ἀνάγκη καὶ ἔχει μέσα του αὐτή τήν ἀναζήτηση καί αὐτή την τάση, ὅταν δεῖ ὅτι δὲν τὸν ἀγαποῦν, ὅταν δεῖ ὅτι δὲν ἐπιδοκιμάζεται, ὅταν δὲν βρεῖ τὴ συντροφιά που ζητάει, ἀμέσως καταλαμβάνεται ἀπὸ ἄγχος καὶ ἀπὸ μια ἄσχημη ψυχολογική κατάσταση, ἡ ὁποία δὲν τὸν ἀφήνει νὰ ἡσυχάσει και να αἰσθανθεῖ ἐλεύθερος ὡς ἄνθρωπος· δὲν τὸν ἀφήνει να σταθεῖ καλά στα πό-δια του καὶ νὰ αἰσθάνεται ψυχολογικά κάποια ἰσορροπία. Ἀλλὰ ἐπίσης δὲν τὸν ἀφήνει καί πνευματικά να προοδεύσει, ὅπως εἶπαμε.
Παρακαλώ, νὰ μὴ διστάσετε καθόλου να πιστέψετε ὅτι αὐτοί οἱ ὁποῖοι ἔχουν αὐτή την τάση, αὐτοί οἱ ὁποῖοι κατέχονται ἀπό αὐτές τις ψυχαναγκαστικές καταστάσεις εἶναι πολύ περισσότεροι ἀπό ὅσο νομίζουμε.
Προσωπικῶς, ἐξ ὅσων γνωρίζω, ἐξ ὅσων καταλαβαίνω, ἐξ ὅσων παρατηρῶ καί παρακολουθώ, θα ἔλεγα ὅτι ἕνας μεγάλος ἀριθμός σημερινῶν χρι στιανῶν εἶναι λίγο πολύ προσβεβλημένοι ἀπό αὐτή τη βαθύτερη νοσηρή κατάσταση, καί γι' αὐτό οἱ χριστιανοί αὐτοί δέν προοδεύουν πνευματικά, δέν μποροῦν νὰ προοδεύσουν πνευματικά. Ἔτσι, ἐπιτρέψτε μου νὰ πῶ, ἡ χριστιανική τους ζωή φαίνε-ται κάλπικη. Ἄλλοτε το καταλαβαίνουν καί οἱ ἴδιοι, ἄλλοτε δέν το καταλαβαίνουν· ἄλλοτε ἀποφασί ζουν νὰ τὸ ἀναγνωρίσουν και να το παραδεχθοῦν, ἄλλοτε δὲν τὸ ἀποφασίζουν. Οἱ ἄλλοι ὅμως κατα-λαβαίνουν ὅτι ἡ ζωή τους εἶναι μια κάλπικη, μιά ψεύτικη, μιὰ ὑποκριτική χριστιανική ζωή ὄχι ὡμά ὑποκριτική ἀλλὰ ὑποσυνείδητα.
Ἀπό κεῖ καὶ πέρα, καταλαβαίνουμε πόσο άλλοι-ώνεται ή χριστιανική παρουσία στις ἡμέρες μας, πόσο ἀλλοιώνεται ἡ μαρτυρία αὐτή που ὡς χριστιανοί καλούμαστε να δώσουμε μέσα στον κόσμο.
Ὅταν ἡ μαρτυρία μας αὐτή, ἡ παρουσία μας αὐτή, ἡ ὅλη χριστιανική μας ζωή, καὶ ἀπό ψυχολο γική καὶ ἀπὸ πνευματική πλευρά, εἶναι κάλπικη, δὲν εἶναι γνήσια, μπορούμε να καταλάβουμε –ὅταν δὲν τὸ καταλαβαίνουμε, εἶναι ἀκόμη χειρότερα-πόσο κακό κάνουμε και γενικότερα στον κόσμο και στην κοινωνία μέσα στὴν ὁποία ζοῦμε, ἀλλά καί στο σῶμα τῆς Ἐκκλησίας καὶ σ' ἐμᾶς τοὺς ἴδιους.
Μιά συνέπεια τῆς ἀρρωστημένης συμμορφώσεως πρός τοὺς ἄλλους
Οἱ ἄνθρωποι λοιπόν αὐτοί οἱ ὁποῖοι αἰσθάνονται τὴν ἀνάγκη τῆς προσκολλήσεως καὶ ἔχουν την τάση τῆς συμμορφώσεως -ἡ λέξη «συμμόρφωση» εἶναι ψυχολογικός ὅρος- ζητοῦν νὰ πιαστοῦν ἀπὸ κάπου. Καί μπορεῖ ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος, ἕνας τέτοιος χριστιανός -γιατί να ντρεπόμαστε να το λέμε;- να προσκολληθεί σε κάποιον, διότι τοῦ ἔδω-σε αὐτό τό ὁποῖο ζητάει. Δηλαδή ἱκανοποίησε την ἀνάγκη του γιὰ ἀγάπη, γιὰ ἐπιδοκιμασία, για συν-τροφιά. Ο λόγος πού προσκολλάται εἶναι ὅτι ὁ ἄνθρωπος αὐτός τὰ ἀναζητοῦσε αὐτὰ ὄχι ὡς ἐλεύ θερη προσωπικότητα, ὄχι ὡς ἄνθρωπος πού κι νεῖται ἀπό γνήσια ἀγάπη καὶ ἀπό γνήσια διάθεση νὰ ἔλθει σε σχέση με τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ κινούμενος ἀπό μιά ἀρρωστημένη κατάσταση, ἀπό μιά άρρωστημένη διάθεση καί τάση. Ένας τέτοιος χριστιανός λοιπόν πιάνεται ἀπό τὸν ἄλλο ἤ τοὺς ἄλλους πού, ὅπως εἶπαμε, ἱκανοποίησαν κατ' ἀρχὴν κατά κάποιον τρόπο τὴν ἀρρωστημένη διάθεσή του, ἀγκιστρώνεται ἐπάνω τους, καὶ μπορεῖ νὰ δένεται μέ αὐτοὺς κατά τέτοιον τρόπο, ποὺ ἀπὸ κεῖ καὶ πέρα δὲν βλέπει τίποτε ἄλλο καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ξεχωρί σει τὸν ἑαυτό του ἀπό τὸν ἄλλον ἄνθρωπο ἤ ἀπό τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους στοὺς ὁποίους προσκολλᾶται. Βλέπει σ' αὐτοὺς μόνο ἐκεῖνες τίς ἀρετές, ἄς ποῦμε ἔτσι, μόνο ἐκεῖνα τὰ προτερήματα, τὰ ὁποῖα ἀκριβῶς ἱκανοποιούν τη δική του αρρωστημένη κατάσταση. Καί καταλαβαίνετε τώρα τί γίνεται.
Γι' αὐτό μερικές φορές βλέπουμε ἕναν ἄνθρω-πο νὰ ἀκολουθεῖ τυφλά ἕναν ἄλλο, καί μπορεῖ νὰ ἀποροῦμε: «Τί βρίσκει σ' αὐτὸν τὸν ἄνθρωπο και τὸν ἀκολουθεῖ καί ὑποτάσσεται σ' αὐτόν καί συμμορφώνεται τόσο πιστά, σχεδόν τυφλά; Πῶς δὲν βλέπει σ' αὐτὸν τὸν ὁποῖο ἀκολουθεῖ, πρός τόν ὁποῖο συμμορφώνεται, ἀπό τὸν ὁποῖο ἐξαρτᾶται, καὶ μὲ τὸν ὁποῖο δένεται, κάποια μεγάλα και κτυπητά ἐλαττώματα;» Καί ὅμως, δὲν τὰ βλέπει.
Ὁ ἄνθρωπος αὐτός πού ἔχει μια καταναγκαστική ἐσωτερική τάση καί ὁρμή, τέτοια ποὺ εἴπαμε, εἶναι σε θέση να τυφλωθεῖ καί νὰ μὴ βλέπει οὔτε στον ἑαυτό του κάτι καλό πού ἔχει καὶ δὲν τὸ ἔχει ὁ ἄλλος, οὔτε στον ἄλλο στὸν ὁποῖο προσκολλᾶται κάτι κακό πού τυχόν ὑπάρχει καί που τον καθιστά μή ἀληθινό, μή γνήσιο ὁδηγό. Ἔτσι, τον κάνει όδηγό του, καὶ ἐκεῖνος εἶναι πλέον ὁ ἄνθρωπος στον ὁποῖο στηρίζεται, ἀπὸ τὸν ὁποῖο ἐξαρτᾶται, με τον ὁποῖο δένεται καὶ πρὸς τὸν ὁποῖο συμμορφώνεται κατά γράμμα καὶ σὲ ὅλες τίς λεπτομέρειες.
Επαναλαμβάνω, αὐτό γίνεται, διότι ὁ ἄνθρω-πος αὐτὸς δὲν μπορεῖ νὰ σταθεί μόνος του στα πό δια του καὶ νὰ αἰσθανθεῖ καθ' ἑαυτόν ἐλεύθερος· δὲν μπορεῖ ὡς προσωπικότητα ξεχωριστή νὰ δεῖ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους μὲ ἀγάπη, να κινηθεί πρός αὐτοὺς μὲ ἀληθινή ἀγάπη καὶ νὰ ἔλθει σε ἀληθινή σχέση μαζί τους.
Συνεχίζεται
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου