Το Μικρασιατικό «Ολοκαύτωμα»

Χρήστος Γιανναράς

Η κυριακάτικη «Καθηµερινή» στις 13 Μαρτίου πρόσφερε στους αναγνώστες της και τον πρώτο τόμο του βιβλίου «Η ΕΞΟΔΟΣ – Μαρτυρίες από τις επαρχίες των δυτικών παραλίων της Μικρασίας». Το περιεχόμενο του βιβλίου είναι από τις πολυτιμότερες παρακαταθήκες («κληροδοτήματα μέγιστης και αδιάπτωτης αξίας») για όσον Ελληνισμό απόμεινε όπου της γης με συνειδητή πολιτισμική ταυτότητα. Τόσο ο Πρόλογος του Γεώργιου Τενεκίδη όσο και η Εισαγωγή του Φώτη Αποστολόπουλου είναι κείμενα θεμελιακά για τη συγκρότηση της συνείδησης (ενεργού αξιοπρέπειας) του σύγχρονου Ελληνα.

Ερώτημα, προορισμένο να μείνει αναπάντητο: Τέτοια κείμενα, θεμελιώδη για την ιστορική αυτοσυνειδησία του Νεοέλληνα, δεν θα ήταν αυτονόητο να έχουν κεντρική θέση στη σχολική εκπαίδευση; Είναι λογικό να τελειώνουν τα παιδιά το σχολείο στην Ελλάδα ανυποψίαστα για την ύπαρξη, την ποιότητα και τη σημασία τέτοιων κειμένων; Το πιθανότερο είναι οι πολιτικοί υπεύθυνοι για την Παιδεία στην Ελλάδα να επιδιώκουν τη διαμόρφωση συνείδησης παθητικού καταναλωτή στους αυριανούς πολίτες της ευρωπαϊκής συνομοταξίας και όχι να ευνοούν την καλλιέργεια επίγνωσης της γενέθλιας μήτρας, δηλαδή μιας πολιτισμικής ετερότητας.

Ερώτημα δεύτερο, που λογικά προκύπτει από το πρώτο: Είναι δυνατό να επιβιώσουν ιστορικά λαοί που αρνούνται σκόπιμα τη συλλογική (ιστορική) τους μνήμη, προκειμένου να προσαρμόσουν τη νοο-τροπία και τις προοπτικές τους στις απαιτήσεις αλλότριων συμφερόντων και νοο-τροπιών; Η συμμόρφωση κοινωνίας και κράτους στην Ελλάδα με τη ρήση του Κωνσταντίνου Καραμανλή «ανήκομεν εις την Δύσιν» ήταν τότε, ίσως, μια επικαιρική, εφήμερων σκοπιμοτήτων αντίσταση στη διεθνοποίηση του κομμουνιστικού-μαρξιστικού ολοκληρωτισμού. Σήμερα κομμουνιστικά-μαρξιστικά καθεστώτα δεν υπάρχουν, ο μόνος κίνδυνος διεθνοποίησης του ολοκληρωτισμού είναι η βίαιη επιβολή του θελήματος των ισχυρών στους αδύναμους. Γιατί εμπλέκεται στις εθνικές διαφορές Ρώσων και Ουκρανών το ΝΑΤΟ; Ο ρόλος ενός παγκόσμιου χωροφύλακα εκφράζει μια ρεαλιστική πολιτική στο διεθνές πεδίο;

Εγρήγορση ιστορικής μνήμης – η αυτοάμυνα του πολιτισμού.

Η Ελλάδα είναι κωμικό να συντάσσεται με τους «διεθνείς χωροφύλακες» οποιουδήποτε «ανθρωπιστικού κύρους» ή διεθνούς «Ηθικής». Αδύνατο, διότι το απαγορεύουν οι νεκροί της, εκατομμύρια θυμάτων της αδικίας των ισχυρών εθνών – έμμεσης ή άμεσης αδικίας. Κατά τούτο, ήταν εξαιρετικά επίκαιρη η έκδοση από την «Κ» του βιβλίου «Η ΕΞΟΔΟΣ» – ήρθε να μας θυμίσει, όχι με εικασίες, αλλά με αριθμούς και τεκμηριωμένες μαρτυρίες, τον εφιαλτικό αμοραλισμό και τη συμφεροντολογική πανουργία των κρατών της Δύσης, όταν παρέδιδαν στους Τούρκους εν λευκώ εξουσιοδότηση για το μακέλεμα της φυλής των Ελλήνων.

Στο βιβλίο «Η ΕΞΟΔΟΣ» διαβάζουμε στη σελ. 74: «Το κίνημα του Κεμάλ … πέτυχε τη φυσική εξόντωση ενός μεγάλου αριθμού (των Ελλήνων της Μικρασίας, της Θράκης, του Πόντου), για να ξεριζώσει τον υπόλοιπο Ελληνισμό για πάντα, από την πατρική του γη ΜΕ ΤΗ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΩΝ ΤΩΝ ΝΙΚΗΤΩΝ (Αγγλων – Γάλλων – Γερμανών – Ιταλών)… Ο ξεριζωμός, που καλύπτεται με τον ευφημισμό Ανταλλαγή των Πληθυσμών, στάθηκε η τελευταία δραματική σελίδα της ιστορίας του Θρακικού και Μικρασιατικού Ελληνισμού. Στα 1924 δεν υπάρχει ούτε ένας Ελληνας στην Ανατολική Θράκη, ούτε ένας Ελληνας στη Μικρασία και στον Πόντο. Ο κύκλος τριών χιλιάδων χρόνων παρουσίας τους έκλεισε». Ηράκλειτος, Θαλής, Αναξίμανδρος, Αναξιμένης, Ομηρος, Ανθέμιος και Ισίδωρος, ο μέγας Μάξιμος Ομολογητής και ο Καππαδόκης Μέγας Βασίλειος, ατέλειωτη αλυσίδα που γονιμοποίησε την πανανθρώπινη «γιγαντομαχίαν περί της ουσίας», εξαλείφθηκαν τα ονόματά τους από τη γη που τους γέννησε.

Υστερα από τη φρίκη της σφαγής ή της φυσικής εξόντωσης, μετρήθηκαν νεκροί 920.000 Ελληνες και οι «ανταλλάξιμοι» 1.700.000. Ο όρος γενοκτονία κυριολεκτεί, χωρίς να περιλαμβάνει τη φρίκη της πρακτικής που συνιστά τη γενοκτονία: τα κτηνώδη επινοήματα βασανιστικού θανάτου, σαδιστικής κακουργίας, μεθοδικής απάνθρωπης οδύνης. Η έκδοση του βιβλίου «Η ΕΞΟΔΟΣ» και η διανομή του μαζί με το κυριακάτικο φύλλο της «Κ» είναι σημαντική προσφορά για τον ρεαλισμό της πολιτικής ωριμότητας των Ελλήνων. Αν μπορούσε να υπάρξει και κροίσος Ελληνας, να χρηματοδοτήσει τη μετάφραση της «ΕΞΟΔΟΥ» σε γλώσσες ευρωπαϊκές, να μεθοδευτεί το πέρασμα του βιβλίου στο ευρωπαϊκό αναγνωστικό κοινό, η αξιοπρέπεια των Ελλήνων θα ήταν συνάρτηση όχι οίκτου, αλλά σεβασμού και τιμής.

Ενα επικίνδυνο δεδομένο στη συγκρότηση και λειτουργία του ελλαδικού κράτους σήμερα είναι η περιφρόνηση για την Ιστορία, δηλαδή για την ταυτότητα του Ελληνα. Περιφρόνηση κατάδηλη σε κάθε παραμικρή πτυχή οργάνωσης των θεσμών και ιεράρχησης των λειτουργικών προτεραιοτήτων. Υπουργεία, Υπηρεσίες, σχολειά, πανεπιστήμια και πρωτευόντως κόμματα και παρατάξεις συγκροτούνται και λειτουργούν μόνο σαν απομίμηση και πιθηκισμός των «λελαμπρυσμένων της Εσπερίας εθνών», ερήμην της ιδιοσυγκρασίας και Ιστορίας των Ελλήνων, των αναγκών επιβίωσής τους. Ερήμην του Μικρασιατικού «Ολοκαυτώματος».