Συνέχεια από : Δευτέρα, 26 Ιουλίου 2010
Αιώνιος έφηβος και δημιουργικός GeniusEwiger Jüngling und kreativer Genius
Μέρος πρώτο: “Ο μικρός πρίγκηπας” (Saint-Exupery)
1. Η τραγική έναρξη (μέρος 7)
Στην μυθολογία, το πρόβατο έχει μια ιδιαίτερη σχέση με τον κόσμο του θεϊκού παιδιού. Σίγουρα θα θυμάστε παραστάσεις με την Παρθένο Μαρία, το βρέφος Ιησού και τον Ιωάννη τον Πρόδρομο που παίζουν με ένα αρνί. Φυσικά είναι το αρνί μια ενσάρκωση του Χριστού, όμως στην τέχνη εκφράζεται ως κάτι ξεχωριστό από Αυτόν. Αυτός ο ίδιος είναι ο αμνός που θυσιάζεται, ο agnus Dei. Στην τέχνη, το πρόβατο είναι φίλος του Χριστού, που φυσικά σημαίνει (όπως πάντα, όταν ένας Θεός απεικονίζεται μαζί με ένα ζώο) πως είναι το τοτέμ του, μια ζωική μορφή εμφάνισής του. Στην γερμανική παράδοση υπάρχει η πίστη πως οι ψυχές των αγέννητων παιδιών ζουν ως πρόβατα στο βασίλειο της Frau Holle, ένα είδος θεάς-μητέρας γης, και αυτές οι ψυχές ταυτίζονται με “τα νέφη των αμνών”. Οι αγρότες θεωρούσαν αυτά τα μικρά νέφη-αμνούς ως ψυχές αθώων παιδιών. Όταν την “ημέρα του Ιννοκέντιου” εμφανίζονται πολλά τέτοια μικρά νέφη, πίστευαν πως είναι προαναγγελία για τον θάνατο πολλών παιδιών. Αν ερευνήσουμε περαιτέρω τις παραδεδομένες αντιλήψεις για τα πρόβατα, θα δούμε πως φέρουν σύμβολα της αθωότητας, και πως μπορούν πολύ εύκολα να επηρεαστούν από το κακό μάτι και την μαγεία. Πιο εύκολα από κάθε άλλο ζώο μπορούν να μαγευθούν και το κακό μάτι μπορεί μάλιστα να τα σκοτώσει. Στα πρόβατα αποδίδεται επίσης η έκτη αίσθηση, γιατί η συμπεριφορά τους αφήνει να εννοηθεί πως έχουν πρόγνωση. Αυτή η αίσθηση προβάλλεται σε πολλά κατοικίδια. Τα άλογα και οι μέλισσες πρέπει επίσης να έχουν την αίσθηση. Η πρόγνωση δεν περιορίζεται στα πρόβατα. Σύμφωνα όμως με την λαϊκή παράδοση, η ευαισθησία προς μάγεμα είναι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των προβάτων.
Λόγω του άσπρου χρώματος, είναι το γάλα όπως και το πρόβατο σύμβολο αθωότητος και καθαρότητος, και μπορεί εύκολα να μαγευθεί. Μια από τις κύριες ενασχολήσεις των μάγων και μαγισσών στις αγροτικές περιοχές, είναι να χαλάνε το γάλα των γειτόνων τους. Για τον λόγο αυτό πρέπει να λαμβάνουν άπειρα μέτρα προστασίας: μετά τις εφτά το βράδυ, δεν επιτρέπεται η μεταφορά του γάλακτος στους δρόμους, ο κουβάς πρέπει να αναποδογυριστεί πριν αρμεχθεί η αγελάδα, πρέπει να πει κανείς τρία άβε Μαρία κτλ. Οι κανόνες υγιεινής που ακολουθούμε δεν μπορούν να συγκριθούν με τα μέτρα εναντίον της μαγείας παλαιότερων εποχών, που ήταν πολύ πιο σύνθετα: αν πχ μια μάγισσα απλώς περάσει από το δρόμο το γάλα θα ξινίσει ή θα γίνει κατευθείαν μπλε. Αν ρίξει κάποιος βασκανία στον στάβλο, το γάλα θα είναι από εκείνη την στιγμή γαλάζιο, και πρέπει να έρθει ο εξορκιστής. Είναι ενδιαφέρον πως τα σύμβολα του ιδιαίτερα καθαρού και αθώου, είναι τόσο εκτεθειμένα στην μόλυνση και επίθεση από το κακό. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αντίθετα έλκονται, και η αθωότητα είναι μια πρόκληση για τις δυνάμεις του σκότους.
Στην πρακτική ζωή του Puer aeternus, δηλαδή του άνδρα που δεν έχει ακόμα ξεχωρίσει από το αρχέτυπο του αιώνιου εφήβου, παρατηρούμε επίσης την τάση να είναι εύπιστος, αφελής και ιδεαλιστής. Γι' αυτό προσελκύει αυτόματα ανθρώπους που τον απογοητεύουν και εξαπατούν. Παρατήρησα συχνά κατά την διάρκεια της ανάλυσης τέτοιων ανδρών, πως προσελκύονται μοιραίως από αμφιβόλου ποιότητος γυναίκες, ή διαλέγουν φίλους, για τους οποίους δεν έχεις καλή αίσθηση. Είναι σαν να προσκαλούσε η άπειρη (χωρίς πείρα) αφέλεια τους και ο λανθασμένος τους ιδεαλισμός αυτομάτως το αντίθετο. Δεν έχει όμως νόημα να τους προειδοποιήσει κανείς για τέτοιες σχέσεις. Γιατί αυτός που συμβουλεύει θα γίνει ύποπτος για ζήλια και δε θα εισακουσθεί. Τέτοια αφέλεια και παιδική αθωότητα μπορεί να θεραπευθεί από τις ψευδαισθήσεις της μόνο με τις απογοητεύσεις και κακές εμπειρίες. Οι προειδοποιήσεις είναι άσκοπες. Τέτοιοι άνδρες πρέπει να μάθουν από την εμπειρία, αλλιώς δε θα βγουν ποτέ από την “αθωότητά” τους. Είναι σαν βλέπουν οι λύκοι-απατεώνες και άλλοι καταστροφικοί άνθρωποι-σε τέτοια πρόβατα την νόμιμη λεία τους. Αυτό μας οδηγεί βέβαια ακόμα πιο βαθιά στο όλο πρόβλημα της θρησκευτικής μας παράδοσης.
Όπως είναι γνωστό ο Χριστός είναι ο καλός ποιμήν, και εμείς τα πρόβατα του. Αυτή είναι μια ιδιαίτερα σημαντική εικόνα μέσα στην θρησκεία μας, η οποία είχε αρνητική επίδραση, γιατί εμείς ως πρόβατα του Χριστού διδαχθήκαμε από την Εκκλησία, πως δεν μας επιτρέπεται να σκεφτόμαστε ή να έχουμε δική μας γνώμη, αλλά απλά να πιστεύουμε. Αν πχ δεν μπορούμε να πιστεύουμε στην ανάσταση της σάρκας -ένα υψηλό μυστήριο που δεν μπορεί κανείς να κατανοήσει- τότε πρέπει απλά να πιστέψουμε. Όλη μας η θρησκευτική παράδοση δρούσε προς αυτή την κατεύθυνση, με το αποτέλεσμα, μόλις εμφανιστεί ένα άλλο σύστημα, ας πούμε φασισμός ή κομμουνισμός, όντας τόσο συνηθισμένοι να κλείνουμε τα μάτια και να μην σκεφτόμαστε, να πιστεύουμε τον φύρερ ή το Κρεμλίνο. Είμαστε πράγματι προπονημένοι να είμαστε πρόβατα! Όσο η ηγετική προσωπικότης έχει ένα αίσθημα ευθύνης ή το ιδανικό είναι καλό, είναι όλα εντάξει. Η εκδίκηση αυτής της θρησκευτικής ανατροφής δείχνεται στον πολιτισμό μας πολύ αρνητικά, γιατί ο άνθρωπος του δυτικού χριστιανικού πολιτισμού είναι πολύ πιο επιρρεπής στις μαζικές επιδημίες από τον ανατολικό άνθρωπο. Τείνει να πιστεύει συνθήματα, γιατί πάντα του έλεγαν πως υπάρχουν πολλά που δεν μπορεί να καταλάβει, αλλά απλά πρέπει να τα πιστεύει, και τότε θα σωθεί. Έχουμε ανατραφεί στην ψυχολογία του προβάτου, και αυτή είναι μια τρομερή σκιώδης πλευρά της χριστιανικής ανατροφής, την οποία τώρα πληρώνουμε.
Το έργο του Saint-Exupery δείχνει πως ήταν κατηλειμμένος από αυτή την ιδέα. Στο έργο του Citadelle16: "το να κτιστεί η ειρήνη σημαίνει να κτιστεί ένας στάβλος αρκετά μεγάλος ώστε να χωρέσει όλο το κοπάδι, και όλο το κοπάδι να μπορεί να κοιμηθεί εκεί μέσα. (Τι ιδανικό! Να βάλει την ανθρωπότητα να κοιμηθεί!) Το να κτιστεί η ειρήνη σημαίνει να δανειστούμε από τον Θεό τον ποιμενικό χιτώνα, ώστε όλοι οι άνθρωποι να μπορούν μπουν κάτω από αυτόν, τον θεϊκό χιτώνα.” Βλέπουμε πως ταυτίζεται με τον Θεό. Αυτός είναι η θεότητα, που δέχεται την ανθρωπότητα κάτω από τον χιτώνα της-η θρησκευτική μεγαλομανία του Puer aeternus.
Και τώρα έρχεται ένα άλλο σύμπλεγμα: “Αυτός είναι σαν μια μάνα που αγαπά τους γιους της, και ο ένας γιος είναι φοβιτσιάρης και ευαίσθητος, ένας άλλος καίγεται για ζωή, και άλλος είναι ίσως καμπούρης, ένας άλλος κακομαθημένος, αλλά όλοι με την διαφορετικότητά τους κινούν την καρδιά τής μητέρας, και όλοι με την διαφορετικότητα τής αγάπης της υπηρετούν την φήμη της.”
Εδώ βλέπουμε πως η θρησκευτική εικόνα του θεϊκού ποιμένα και των προβάτων αναμειγνύεται με επικίνδυνο τρόπο με την συναισθηματικότητα του μητρικού συμπλέγματος. Ξαφνικά ποιμένας είναι η μητέρα, και τα παιδιά τα πρόβατα. Και τότε έρχεται ο λύκος, τρώει τον ποιμένα και παίρνει τον χιτώνα, και τότε δέστε τι παθαίνουν τα πρόβατα! Αυτή είναι απλά η ευκαιρία για τον λύκο! Στην θρησκευτική ή την κοινωνική κατάσταση, λύκοι μπορεί να είναι οι μεγάλοι δικτάτορες και ηγέτες, που έχουμε σήμερα, ή οποιοδήποτε πρόσωπο που στην δημόσια ζωή ψεύδεται και εξαπατά. Στην ιδιωτική ζωή είναι ο άνιμους της μάνας -που- καταβροχθίζει, ο οποίος αναλαμβάνει τα ινία του προβάτου-γιου. Και υπάρχουν ευγενείς, αφοσιωμένοι γιοι, που πιστεύουν πως την μητέρα τους, την γριά κυρία, πρέπει να τιμούν, και πως πρέπει να είναι και καβαλιέρ της. Δεν βλέπουν πως ο άνιμους της μάνας τους έχει καταβροχθίσει και πως τρέφεται από την αθωότητά τους. Ο καταβροχθίζων άνιμους της μάνας τρέφεται μερικές φορές από την αθωότητα και τα καλύτερα και πιο αφοσιωμένα συναισθήματα του γιου. Και εδώ ο βοσκός έφαγε το πρόβατο.
Aμέθυστος
Αιώνιος έφηβος και δημιουργικός GeniusEwiger Jüngling und kreativer Genius
Μέρος πρώτο: “Ο μικρός πρίγκηπας” (Saint-Exupery)
1. Η τραγική έναρξη (μέρος 7)
Λόγω του άσπρου χρώματος, είναι το γάλα όπως και το πρόβατο σύμβολο αθωότητος και καθαρότητος, και μπορεί εύκολα να μαγευθεί. Μια από τις κύριες ενασχολήσεις των μάγων και μαγισσών στις αγροτικές περιοχές, είναι να χαλάνε το γάλα των γειτόνων τους. Για τον λόγο αυτό πρέπει να λαμβάνουν άπειρα μέτρα προστασίας: μετά τις εφτά το βράδυ, δεν επιτρέπεται η μεταφορά του γάλακτος στους δρόμους, ο κουβάς πρέπει να αναποδογυριστεί πριν αρμεχθεί η αγελάδα, πρέπει να πει κανείς τρία άβε Μαρία κτλ. Οι κανόνες υγιεινής που ακολουθούμε δεν μπορούν να συγκριθούν με τα μέτρα εναντίον της μαγείας παλαιότερων εποχών, που ήταν πολύ πιο σύνθετα: αν πχ μια μάγισσα απλώς περάσει από το δρόμο το γάλα θα ξινίσει ή θα γίνει κατευθείαν μπλε. Αν ρίξει κάποιος βασκανία στον στάβλο, το γάλα θα είναι από εκείνη την στιγμή γαλάζιο, και πρέπει να έρθει ο εξορκιστής. Είναι ενδιαφέρον πως τα σύμβολα του ιδιαίτερα καθαρού και αθώου, είναι τόσο εκτεθειμένα στην μόλυνση και επίθεση από το κακό. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αντίθετα έλκονται, και η αθωότητα είναι μια πρόκληση για τις δυνάμεις του σκότους.
Στην πρακτική ζωή του Puer aeternus, δηλαδή του άνδρα που δεν έχει ακόμα ξεχωρίσει από το αρχέτυπο του αιώνιου εφήβου, παρατηρούμε επίσης την τάση να είναι εύπιστος, αφελής και ιδεαλιστής. Γι' αυτό προσελκύει αυτόματα ανθρώπους που τον απογοητεύουν και εξαπατούν. Παρατήρησα συχνά κατά την διάρκεια της ανάλυσης τέτοιων ανδρών, πως προσελκύονται μοιραίως από αμφιβόλου ποιότητος γυναίκες, ή διαλέγουν φίλους, για τους οποίους δεν έχεις καλή αίσθηση. Είναι σαν να προσκαλούσε η άπειρη (χωρίς πείρα) αφέλεια τους και ο λανθασμένος τους ιδεαλισμός αυτομάτως το αντίθετο. Δεν έχει όμως νόημα να τους προειδοποιήσει κανείς για τέτοιες σχέσεις. Γιατί αυτός που συμβουλεύει θα γίνει ύποπτος για ζήλια και δε θα εισακουσθεί. Τέτοια αφέλεια και παιδική αθωότητα μπορεί να θεραπευθεί από τις ψευδαισθήσεις της μόνο με τις απογοητεύσεις και κακές εμπειρίες. Οι προειδοποιήσεις είναι άσκοπες. Τέτοιοι άνδρες πρέπει να μάθουν από την εμπειρία, αλλιώς δε θα βγουν ποτέ από την “αθωότητά” τους. Είναι σαν βλέπουν οι λύκοι-απατεώνες και άλλοι καταστροφικοί άνθρωποι-σε τέτοια πρόβατα την νόμιμη λεία τους. Αυτό μας οδηγεί βέβαια ακόμα πιο βαθιά στο όλο πρόβλημα της θρησκευτικής μας παράδοσης.
Όπως είναι γνωστό ο Χριστός είναι ο καλός ποιμήν, και εμείς τα πρόβατα του. Αυτή είναι μια ιδιαίτερα σημαντική εικόνα μέσα στην θρησκεία μας, η οποία είχε αρνητική επίδραση, γιατί εμείς ως πρόβατα του Χριστού διδαχθήκαμε από την Εκκλησία, πως δεν μας επιτρέπεται να σκεφτόμαστε ή να έχουμε δική μας γνώμη, αλλά απλά να πιστεύουμε. Αν πχ δεν μπορούμε να πιστεύουμε στην ανάσταση της σάρκας -ένα υψηλό μυστήριο που δεν μπορεί κανείς να κατανοήσει- τότε πρέπει απλά να πιστέψουμε. Όλη μας η θρησκευτική παράδοση δρούσε προς αυτή την κατεύθυνση, με το αποτέλεσμα, μόλις εμφανιστεί ένα άλλο σύστημα, ας πούμε φασισμός ή κομμουνισμός, όντας τόσο συνηθισμένοι να κλείνουμε τα μάτια και να μην σκεφτόμαστε, να πιστεύουμε τον φύρερ ή το Κρεμλίνο. Είμαστε πράγματι προπονημένοι να είμαστε πρόβατα! Όσο η ηγετική προσωπικότης έχει ένα αίσθημα ευθύνης ή το ιδανικό είναι καλό, είναι όλα εντάξει. Η εκδίκηση αυτής της θρησκευτικής ανατροφής δείχνεται στον πολιτισμό μας πολύ αρνητικά, γιατί ο άνθρωπος του δυτικού χριστιανικού πολιτισμού είναι πολύ πιο επιρρεπής στις μαζικές επιδημίες από τον ανατολικό άνθρωπο. Τείνει να πιστεύει συνθήματα, γιατί πάντα του έλεγαν πως υπάρχουν πολλά που δεν μπορεί να καταλάβει, αλλά απλά πρέπει να τα πιστεύει, και τότε θα σωθεί. Έχουμε ανατραφεί στην ψυχολογία του προβάτου, και αυτή είναι μια τρομερή σκιώδης πλευρά της χριστιανικής ανατροφής, την οποία τώρα πληρώνουμε.
Το έργο του Saint-Exupery δείχνει πως ήταν κατηλειμμένος από αυτή την ιδέα. Στο έργο του Citadelle16: "το να κτιστεί η ειρήνη σημαίνει να κτιστεί ένας στάβλος αρκετά μεγάλος ώστε να χωρέσει όλο το κοπάδι, και όλο το κοπάδι να μπορεί να κοιμηθεί εκεί μέσα. (Τι ιδανικό! Να βάλει την ανθρωπότητα να κοιμηθεί!) Το να κτιστεί η ειρήνη σημαίνει να δανειστούμε από τον Θεό τον ποιμενικό χιτώνα, ώστε όλοι οι άνθρωποι να μπορούν μπουν κάτω από αυτόν, τον θεϊκό χιτώνα.” Βλέπουμε πως ταυτίζεται με τον Θεό. Αυτός είναι η θεότητα, που δέχεται την ανθρωπότητα κάτω από τον χιτώνα της-η θρησκευτική μεγαλομανία του Puer aeternus.
Και τώρα έρχεται ένα άλλο σύμπλεγμα: “Αυτός είναι σαν μια μάνα που αγαπά τους γιους της, και ο ένας γιος είναι φοβιτσιάρης και ευαίσθητος, ένας άλλος καίγεται για ζωή, και άλλος είναι ίσως καμπούρης, ένας άλλος κακομαθημένος, αλλά όλοι με την διαφορετικότητά τους κινούν την καρδιά τής μητέρας, και όλοι με την διαφορετικότητα τής αγάπης της υπηρετούν την φήμη της.”
Εδώ βλέπουμε πως η θρησκευτική εικόνα του θεϊκού ποιμένα και των προβάτων αναμειγνύεται με επικίνδυνο τρόπο με την συναισθηματικότητα του μητρικού συμπλέγματος. Ξαφνικά ποιμένας είναι η μητέρα, και τα παιδιά τα πρόβατα. Και τότε έρχεται ο λύκος, τρώει τον ποιμένα και παίρνει τον χιτώνα, και τότε δέστε τι παθαίνουν τα πρόβατα! Αυτή είναι απλά η ευκαιρία για τον λύκο! Στην θρησκευτική ή την κοινωνική κατάσταση, λύκοι μπορεί να είναι οι μεγάλοι δικτάτορες και ηγέτες, που έχουμε σήμερα, ή οποιοδήποτε πρόσωπο που στην δημόσια ζωή ψεύδεται και εξαπατά. Στην ιδιωτική ζωή είναι ο άνιμους της μάνας -που- καταβροχθίζει, ο οποίος αναλαμβάνει τα ινία του προβάτου-γιου. Και υπάρχουν ευγενείς, αφοσιωμένοι γιοι, που πιστεύουν πως την μητέρα τους, την γριά κυρία, πρέπει να τιμούν, και πως πρέπει να είναι και καβαλιέρ της. Δεν βλέπουν πως ο άνιμους της μάνας τους έχει καταβροχθίσει και πως τρέφεται από την αθωότητά τους. Ο καταβροχθίζων άνιμους της μάνας τρέφεται μερικές φορές από την αθωότητα και τα καλύτερα και πιο αφοσιωμένα συναισθήματα του γιου. Και εδώ ο βοσκός έφαγε το πρόβατο.
Aμέθυστος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου