ΠΑΠΙΚΗ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ-ΠΕΡΙ ΜΑΡΙΟΛΟΓΙΑΣ (2)

 Συνέχεια από: Τρίτη 31 Μαίου 2022

Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΣΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.

Η θέση της Μαριολογίας....(συνέχεια)

        

  Στο δόγμα περί της Μαρίας, που μας απασχολεί, το γεγονός της σωματικής μητρότητος τής Μαρίας, είναι μία διατύπωση του αιτιατού τρόπου σκέψης: "η Μαρία είναι η Μητέρα του Ιησού". Εκφράζει ένα φυσικό και φανερό γεγονός, εννοιολογικώς μονοσήμαντο. Όμως ήδη σχετικά με την έννοια μίας "πνευματικής-προσωπικής μητρότητος "δέν μπορούμε να βγάλουμε άκρη χωρίς την βοήθεια τής συμβολικής σκέψης και ακόμη λιγότερο εάν τοποθετούμε σε σχέση την εννοιολόγηση του Χριστού εκ μέρους τής Μαρίας με την συμπεριφορά, κατανοητής με μεταφυσικό τρόπο, του κτίσματος απέναντι στον Δημιουργό. Αλλά και ολόκληρο το δόγμα τής ενσαρκώσεως ειναι ανίσχυρο, εάν αυτή δέν δεχθεί μία πραγματική, συγκεκριμένη αντιστοιχία τοποθετημένη απο τον Θεό, ανάμεσα στην δική μας φυσική ενότητα τής ανθρώπινης φύσης και της ενώσεως με τον Υιό του Θεού. Είναι λοιπόν δικαιολογημένο να αναγνωρίσουμε ότι στο δόγμα τής Μαρίας ενεργεί ένας συμβολισμός ο οποίος όμως δεν αντιπροσωπεύει μία τυχαία σύγκριση και δέν δημιουργήθηκε πρόχειρα, αλλά αντιπροσωπεύει μία φυσικο-Θεολογική πραγματικότητα! Ο συμβολισμός κυλά μαζί με την αιτιατή σκέψη, την εννοιολογική και αφαιρετική, η οποία εξηγεί την σημαντική ιστορική πορεία του μυστικού τής Μαρίας.

          Η συμβολική δύναμη της εικόνος "η σωτηρία μέσω της γυναίκας (παρθένου) "είναι a'priori τόσο πιό πλούσια διδαχής όσο πιό καθαρά μπορεί να αποδειχθεί στην συνείδηση της ανθρωπότητος και στην αποκάλυψη! Γι'αυτό τίθεται εδώ η ερώτηση γύρω απο την θρησκευτική θέση τής γυναίκας πέραν και πρίν του Χριστού! Μία παρόμοια αγκυροβόληση τής Χριστιανικής παραδόσεως τής πίστεως σε συμβολικές κατηγορίες δέν επιφέρει την μυθολογικοποίηση του, έτσι όπως η χρήση φιλοσοφικών εννοιών δέν σημαίνει αναγκαίως την ορθολογικοποίησή του. Τόσο στην πρώτη όσο και στην δεύτερη περίπτωση αναγνωρίζεται ότι το μυστήριο τής πίστεως είναι προσβάσιμο μέχρις ενός σημείου στην κοινή ανθρώπινη ευφυΐα.

          Στις εθνικές θρησκείες είναι εύκολο να βρεθούν παραδείγματα θηλυκών θεοτήτων και γύρω απο τις έννοιες "βασίλισσες του ουρανού" και "μεσολαβήτριες", μπορούν να βρεθούν παραλληλισμοί με την λατρεία της Μαρίας. Αλλά δέν μας ενδιαφέρουν με κανένα τρόπο παραλληλισμοί για μία φιγούρα τής Μαρίας, διότι το ιστορικό-σωτηριώδες της έργο ανήκει στην γήϊνη και χρονική της ζωή. Εάν εμείς αναγνωρίζουμε ένα αξιόλογο μεταφυσικό σύμβολο, τότε πρέπει να ερευνήσουμε τις προεικονίσεις τόσο στην γηϊνο χρονική ζωή άλλων γυναικών, αλλά όχι στην καθαρά μυθολογική απεικόνιση!

          Σχετικά με το ειδωλολατρικό πλαίσιο γενικώς μπορούμε να πούμε ότι η γυναίκα συνδέθηκε λιγότερο με το Θεϊκό και αντιθέτως περισσότερο με το γήϊνο. Στο γήϊνο βρίσκουμε τις λατρείες τής μητέρας τής Θεότητος με τις ιέρειές της! Ακόμη και η συχνή αναφορά της γυναίκας στην προφητεία και στην μαντεία συνδέεται περισσότερο με την συγκίνηση και την έκσταση παρά με τον υπεργήϊνο φωτισμό. Η Εθνική προχριστιανική παράδοση πολύ δύσκολα προσφέρει σίγουρα σημεία για την ιδέα μίας φορέως σωτηρίας γεμάτης απο τον Θεό!

          Αντιθέτως η αποκάλυψη τής Π.Δ. παρουσιάζει μία πρόοδο παρότι η Εβραία γυναίκα στους όψιμους χρόνους μειώθηκε χάριν τής θρησκευτικής πλευράς τής κουλτούρας! Η Π.Δ. γνωρίζει την έννοια τής προφήτισσας, παρόλα αυτά μόνον η Ulda παρουσιάζεται στον ιδιαίτερο προφητικό ρόλο. H Debora, αντιθέτως, ανήκει περισσότερο σε εκείνες τις γυναίκες οι οποίες παρουσιάζονται περισσότερο σαν πολιτικά πρόσωπα και σαν πολεμίστριες του εκλεκτού λαού, όπως η Έσθερ και η Ιουδήθ. Και στις τρείς είναι κοινό το γεγονός ότι αυτές, σε αντίθεση με την θηλυκή τους αδυναμία προσφέρουν στον λαό τους την σωτηρία απο τους εχθρούς. Είναι παράδοξο λοιπόν να δούμε σ'αυτές τις χειρονομίες προτυπώσεις της μητρότητος τού Σωτήρος εκ μέρους της Μαρίας και οφείλουμε επί πλέον να προσέξουμε σχετικά με το θέμα μας τις "εξηγήσεις της Γραφής" η οποία εισέρχεται στο ιδιαίτερο! Παραμένει το γεγονός ότι η Γραφή συμπεριλαμβάνει έναν αληθινό σωτηριολογικό χαρακτήρα στις πράξεις εκείνων των γυναικών, αλλά χωρίς αμφιβολία στο επίπεδο της ιστορίας τής σωτηρίας της Π.Δ.. και όχι της Κ.Δ. Για την Debora λέγεται (iud. 5,7). "Είχε χαθεί κάθε ισχύς κυβερνήσεως, είχε χαθεί στο Ισραήλ, μέχρις ότου εμφανισθώ εγώ, η Debora, μέχρις ότου αναδυθώ σαν μητέρα στο Ισραήλ. "Επι πλέον το βιβλίο τής Ιουδίθ δίνει ιδιαίτερη προσοχή για να εξηγήσει την πράξη τής ηρωίδος με την ένωση της με τον Θεό (Ιουδίθ 8-9,13). Το ίδιο συμβαίνει με την Εσθήρ στο κείμενο (Εσθήρ 4).

          Μ'αυτά δίνονται λοιπόν δεδομένα, στο πλαίσιο της ιστορίας της σωτηρίας, μερικές προεικονίσεις για την κλήση της Μαρίας, το σύμβολο τής γυναίκας η οποία την στιγμή της αδυναμίας της αρσενικής δύναμης απο την καθαρή ένωση με τον Θεό επανεισάγει στην ιστορία την δύναμη του Θεού ή μέσω αυτής προσφέρει την νίκη στον λαό του Θεού.

          Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι υπάρχει το συγκεκριμένο συμβολικό σημείο για την Θεολογική ερμηνεία τής μητρότητος τής Μαρίας, αν όχι στην παγκόσμια, πέραν τής Βίβλου, ιστορία, οπωσδήποτε όμως στην ειδική τής σωτηρίας ιστορία τής Βίβλου.

Συνεχίζεται

ΣΗΜΕΡΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΘΕΟΤΟΚΟ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΘΕΟΤΟΚΟ.

Αμέθυστος.