Ο σπόρος του θείου λόγου και το έδαφος των ανθρώπων του Ιωάννη Καραβιδόπουλου

ΠΗΓΗ: Ελληνικά και Ορθόδοξα

Πολλές φορές αναρωτιούνται οι άνθρωποι και απο­ρούν για τη φαινομενική αποτυχία του Χριστιανισμού μέ­σα στον κόσμο που παρατηρείται αλλού σε μικρή και αλλού σε μεγαλύτερη έκταση. Δεν θα έπρεπε, ύστερα από το λυτρωτικό έργο του Χριστού μέσα σ' έναν αφιλόξενο κόσμο και εν συνεχεία των μαθητών του μέσα στην οικου­μένη και κυρίως ύστερα από προσπάθειες και πειραματι­σμούς τόσων αιώνων, να βλέπαμε σήμερα μία μεγαλύτερη επίδραση του Χριστιανισμού μέσα στην ανθρωπότητα και μια πιο ενθαρρυντική εφαρμογή του; Την απάντηση στο ερώτημα αυτό μας δίνει η παραβολή, στην όποια γίνεται λόγος για ένα σπορέα που το έργο του δεν απέδωσε παν­τού τον ίδιο καρπό (Λουκ. 8, 5-15).

Το έργο του σπορέα δεν υπήρξε ελαττωματικό. Ούτε ο σπόρος χαλασμένος. Σκορπίστηκε παντού πλουσιοπάρο­χα με την αφθονία που διακρίνει τον Θεό, το χορηγό κάθε αγαθού· κι ακόμη σκορπίσθηκε χωρίς διακρίσεις ή προτιμήσεις. Ωστόσο το αποτέλεσμα δεν ήταν ανάλογο προς τη γενναιοδωρία της σποράς. Ενώ ο σπόρος δόθηκε πλούσια και χωρίς διακρίσεις, δεν έγινε παντού δεκτός με τον ίδιο τρόπο, την ίδια προθυμία, την ίδια ανταπόκριση. Έτσι, το αποτέλεσμα δεν ήταν παντού το ίδιο αλλ' ανά­λογο με τη δεκτικότητα και αποδοτικότητα της γης που τον δέχθηκε.

Κι ακόμη πρέπει να παρατηρήσουμε τα έξης: Πρώτα-πρώτα οι τρεις περιπτώσεις αποτυχίας της σποράς δεν σημαίνουν τοπική αναλογία σε σχέση προς την όλη επι­φάνεια της γης σε τρόπο ώστε να πει κανείς ότι κατά τα τρία τέταρτα το έργο της σποράς απέτυχε και καρποφόρη­σε μόνο στο ένα τέταρτο· απλώς περιγράφονται ορισμένοι λόγοι αποτυχίας που πρέπει να βάλουν σε σκέψεις τον ακροατή ως προς την τοποθέτηση του εαυτού του. Και έπειτα, κάνει εντύπωση ή τεράστια και θαυμαστή επιτυχία της τέταρτης περιπτώσεως: η καλή γη αποδίδει καρπόν «ἑκατονταπλασίονα», δηλ. εκατό φορές περισσότερο από ό,τι θα περίμενε κανείς σε μια κανονική καρποφορία. Συ­χνά είμαστε έτοιμοι να τονίσουμε την αποτυχία του Χρι­στιανισμού σε ορισμένες περιπτώσεις, ξεχνώντας τους λόγους που την προκάλεσαν και κυρίως ξεχνώντας ότι σε άλλες περιπτώσεις η επιτυχία του υπήρξε αξιοθαύμαστη και πάνω από κάθε μέτρο και κάθε προσδοκία.

Στο απαισιόδοξο, πλην όμως πραγματικό, ερώτημα με το οποίο αρχίσαμε, η παραβολή μας δίνει την εξής απάντηση: Εάν ο σπόρος του Χριστιανισμού δεν βλάστη­σε παντού, ας μην αναζητούμε την αιτία ούτε στις διαθέ­σεις του σπορέα ούτε στην ποιότητα του σπόρου, αλλ' ας στραφούμε αλλού, στο είδος του αγρού που δέχτηκε το σπόρο, στον τρόπο που ανταποκρίθηκαν οι άνθρωποι στο Ευαγγέλιο του Χριστού, στην ποιότητα της γης που αντι­προσωπεύει ο καθένας μας.

Οι τρεις κατηγορίες άγονου εδάφους που περιγράφον­ται στο κείμενο μας είναι δυνατό να βρεθούν σε πολλές εκφάνσεις της ζωής του καθενός μας. Άλλοτε από αμέ­λεια, άλλοτε από επιπόλαιη και χωρίς βαθιές ρίζες αντιμετώπιση ουσιαστικών πραγμάτων που σχετίζονται με την ίδια τη ζωή μας, άλλοτε από αδυναμία να αντισταθούμε στην ευχαρίστηση της στιγμής εμποδίζουμε την καρποφορία του θείου λόγου μέσα μας.

Η παραβολή αυτή αποτελεί ένα αφυπνιστικό προσ­κλητήριο προς αυτοέλεγχο, αυτοκριτική και αυτογνωσία. Ενώ εμείς από τη μια μεριά είμαστε έτοιμοι να διαπιστώ­σουμε ότι ο Χριστιανισμός φαίνεται να απέτυχε σε πολ­λούς ανθρώπους, να επιρρίψουμε την ευθύνη σ' αυτούς που κακώς τον εκπροσωπούν, να κατακρίνουμε θεσμούς και πρόσωπα, η παραβολή από την άλλη μεριά εφιστά την προσοχή μας στο έδαφος που εκπροσωπεί ο καθένας μας για το σπόρο του θείου λόγου. Πέρα δε από αυτήν την αυτοεξέταση, μας μεταδίδει κι έναν τόνο αισιοδοξίας: παρά την αποτυχία ορισμένων περιπτώσεων, ο λόγος του Θεού τελικά καρποφορεί και μάλιστα με τρόπο εκπληκτι­κό και θαυμαστό, αποδίδοντας καρπό εκατό φορές περισ­σότερο από το κανονικό. Για το αν βρίσκεται ο άνθρωπος όχι στην καρποφόρα γη αλλά στο πετρώδες και άγονο έδαφος δεν μπορεί να κατηγορήσει κανέναν άλλον παρά μόνο τον εαυτό του.