Συνέχεια από : Τρίτη, 2 Μαΐου 2017
Πηγή : Αμέθυστος
«Πρέπει να γίνει κατανοητός με κάποια ακρίβεια ο λόγος του Σλαϊερμάχερ στις μεθοδολογικές και θεωρητικές του προϋποθέσεις. Κατ’ αρχάς λοιπόν πρέπει να αναγνωρίσουμε πως η «αυτοσυνειδησία» δεν ταυτίζεται με την Γνωστική λειτουργία, παρότι εμπλέκεται σ’ αυτή. Η αυτοσυνειδησία για τον Schleiermacher είναι η συνθήκη a priori της εμπειρίας στην καθολικότητά της, αυτό που προϋπάρχει και κάνει δυνατή αυτή την ίδια την εμπειρία. Στο πιο ψηλό επίπεδο τής πνευματικής υπάρξεως η αυτοσυνειδησία συγκεκριμενοποιείται σαν «στοχαστική σκέψη» και σαν «προγραμματική σκέψη» και πάνω απ’ όλα σαν «αίσθημα», δηλαδή σαν άμεση αυτοσυνειδησία η οποία συσχετίζεται με την ενότητα και την ολότητα του υπαρκτού. Μ’ αυτή την έννοια μπορούμε να πούμε πως το «αίσθημα» ορισμένο σαν «αίσθημα απολύτως εξαρτημένο» αποτελεί μέσα στον άνθρωπο αυτή την ίδια a priori συνθήκη του σαν κτίσμα. Μια συγκεκριμένη «κατάφαση» του αισθήματος ή της αμέσου αυτοσυνειδησίας είναι η «θρησκευτικότης». Για τον Σλαϊερμάχερ η θρησκευτικότης δηλαδή η «θρησκευτική αυτοσυνειδησία» δεν είναι καθεαυτή ούτε μια γνώση ούτε μια πράξη, αλλά πάντοτε η a priori υπερβατική προϋπόθεση της σχέσης με τον θεό η οποία επραγματοποιήθη ιστορικά. Η πίστη προσδιορίζεται επομένως σαν βεβαιότης, τοποθετημένη στην αυτοσυνειδησία του θεού ο οποίος μ’ αυτή την αυτοσυνειδησία σχετίζεται. Συνεπώς κάθε φανέρωση του θεού μπορεί να προκύψει και να εκφρασθεί pro nobis, στον συσχετισμό της μαζί μας. Η εμπειρία της πίστεως είναι μια πρόσβαση στην πραγματικότητα του θεού μόνον μέσα στην αυτοσυνειδησία μας».
Διότι το πρόσωπο απαιτεί να διαθέτει τα πάντα σαν δώρο χωρίς κόπο και χωρίς προσπάθεια.
Με μέθοδο και σύστημα.
Πηγή : Αμέθυστος
Πηγή : Αμέθυστος
«Γιά να αποδείξη την θέση του λοιπόν ο Lonergan προσπαθεί να βρεί καί μιά κατάλληλη θεωρία τής συνειδήσεως. Έτσι ξεθάβει μιά ανάλυση η οποία υπάρχει ήδη στον σχολαστικισμό : διακρίνει ανάμεσα στήν συνείδηση «in actu signato», μιά συνείδηση ταυτότητος, και στην συνείδηση «in actu exercito», μιά συνείδηση πράξεως. Η πρώτη είναι εκείνη η εσωτερική εμπειρία με την οποία το υποκείμενο γνωρίζει τον ευατό του και τίς πράξεις του σαν ένα δικό του αντικείμενο. Η δεύτερη είναι εκείνη η εσωτερική εμπειρία με την οποία το υποκείμενο, γνωρίζοντας ένα οποιοδήποτε αντικείμενο, βρίσκεται σε σχέση καί συνύπαρξη έχοντας συνείδηση τού εαυτού του, τών πράξεών του και επί πλέον τού αντικειμένου πού γνωρίζει. Ο Lonergan ενδιαφέρεται περισσότερο γιά την πρώτη μορφή αυτοσυνειδήσεως.
Πρόκειται για την παρουσία του υποκειμένου στο υποκείμενο, όπως το όρισε ο Αυγουστίνος, και με την οποία, μορφή, συμφώνησε και ο Ακινάτης. Διότι εμείς όχι μόνον γνωρίζουμε κάτι γνωρίζοντας ότι το γνωρίζουμε, αλλά γνωρίζουμε τον εαυτό μας με μια τέτοια αμεσότητα που μας κάνει το αντικείμενο αυτής της ίδιας της δικής μας γνώσεως «seipsum per seipsum intelligit» (S.Th.I, 9.14, a.2).
Έτσι μπορούμε να πούμε πως η συνείδηση είναι μια δραστηριότης η οποία συστήνει το αντικείμενο, δεν το γνωρίζει μόνον. Σε όλους όσους σκανδαλίζονται από ένα τέτοιο συμπέρασμα, ο Lonergan δηλώνει πως δεν κάνει τίποτε άλλο από το να τονίζει αυτό το ίδιο το αριστοτελικό-θωμιστικό δόγμα της ενεργεία ταυτότητος(;;;) του υποκειμένου και του αντικειμένου.
Το «ΕΓΩ» λοιπόν αναπαριστά την σχεδιασμένη ενότητα με την οποία δείχνουμε και την ενέργεια με την οποία αντιλαμβανόμαστε κάτι (secundum actum significandi) και το περιεχόμενο των ενεργειών της συνειδήσεως (secundum id quod significatur), και αυτή την ίδια την συνείδηση ή την εμπειρία του εαυτού του που διαθέτει το άτομο και των πράξεων του (secundum fontes significandi). Πρέπει επίσης να διακρίνουμε το οντολογικό «ΕΓΩ» από το ψυχολογικό: καθώς το πρώτο ανήκει σε κάθε υποκείμενο με πραγματική ύπαρξη, το δεύτερο στο υποκείμενο που δεν υπάρχει μόνον, αλλά ενεργεί και ψυχολογικά καθώς έχει συνείδηση του εαυτού του ή γίνεται διανοητικώς αντιληπτό ή επιβεβαιώνεται στην υπαρξιακή του πραγματικότητα».
Πρόκειται για την παρουσία του υποκειμένου στο υποκείμενο, όπως το όρισε ο Αυγουστίνος, και με την οποία, μορφή, συμφώνησε και ο Ακινάτης. Διότι εμείς όχι μόνον γνωρίζουμε κάτι γνωρίζοντας ότι το γνωρίζουμε, αλλά γνωρίζουμε τον εαυτό μας με μια τέτοια αμεσότητα που μας κάνει το αντικείμενο αυτής της ίδιας της δικής μας γνώσεως «seipsum per seipsum intelligit» (S.Th.I, 9.14, a.2).
Έτσι μπορούμε να πούμε πως η συνείδηση είναι μια δραστηριότης η οποία συστήνει το αντικείμενο, δεν το γνωρίζει μόνον. Σε όλους όσους σκανδαλίζονται από ένα τέτοιο συμπέρασμα, ο Lonergan δηλώνει πως δεν κάνει τίποτε άλλο από το να τονίζει αυτό το ίδιο το αριστοτελικό-θωμιστικό δόγμα της ενεργεία ταυτότητος(;;;) του υποκειμένου και του αντικειμένου.
Το «ΕΓΩ» λοιπόν αναπαριστά την σχεδιασμένη ενότητα με την οποία δείχνουμε και την ενέργεια με την οποία αντιλαμβανόμαστε κάτι (secundum actum significandi) και το περιεχόμενο των ενεργειών της συνειδήσεως (secundum id quod significatur), και αυτή την ίδια την συνείδηση ή την εμπειρία του εαυτού του που διαθέτει το άτομο και των πράξεων του (secundum fontes significandi). Πρέπει επίσης να διακρίνουμε το οντολογικό «ΕΓΩ» από το ψυχολογικό: καθώς το πρώτο ανήκει σε κάθε υποκείμενο με πραγματική ύπαρξη, το δεύτερο στο υποκείμενο που δεν υπάρχει μόνον, αλλά ενεργεί και ψυχολογικά καθώς έχει συνείδηση του εαυτού του ή γίνεται διανοητικώς αντιληπτό ή επιβεβαιώνεται στην υπαρξιακή του πραγματικότητα».
Όπως βλέπουμε τα περι προσώπου και συνειδήσεως και αυτοσυνειδησίας ανήκουν στην ανθρωπολογία. Στη συνέχεια θα δούμε ένα απόσπασμα απο το βιβλίο του Δημητρίου Πάλλα «Ορθοδοξία και παράδοση» Εκδόσεις Παν/μίου Κρήτης και θα εκθέσουμε μία απορια του Πλωτίνου περι συνειδήσεως με τη σύγχρονη λύση της.
Σελίδες 70-71.
Ο Πλωτίνος είχε αναρωτηθεί το εξής : Εάν είμαι σοφός και εάν αποκτήσω στη συνέχεια τη συνείδηση οτι είμαι σοφός, τί θα αλλαξει;
Φυσικά δέν θα αλλάξει τίποτα και εδώ πρόκειται για την παλαιά συνείδηση η οποία έρχεται μετά την πράξη.
Σήμερα όμως οι μοντέρνοι σκέφτηκαν το εξής: Μήπως μπορούμε να αποκτήσουμε συνείδηση οτι είμαστε σοφοί, Χριστιανοί, χωρίς να έχουμε γίνει πρίν σοφοί ή Χριστιανοί;
Αυτό το κατόρθωμα επετεύχθη με την φιλοσοφία του προσώπου, η οποία έχει κατακτήσει και την Ελλάδα και τήν γέμισε μέ κενολόγους σοφούς και άπιστους Χριστιανούς.Σήμερα όμως οι μοντέρνοι σκέφτηκαν το εξής: Μήπως μπορούμε να αποκτήσουμε συνείδηση οτι είμαστε σοφοί, Χριστιανοί, χωρίς να έχουμε γίνει πρίν σοφοί ή Χριστιανοί;
Διότι το πρόσωπο απαιτεί να διαθέτει τα πάντα σαν δώρο χωρίς κόπο και χωρίς προσπάθεια.
Με μέθοδο και σύστημα.
Αυτό το κατόρθωμα εκφράζεται συνήθως με την αυτοαναφορά, με το ΕΓΩ.
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥ.
ΑμέθυστοςΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου