Τό κοσμικό φρόνημα.

 Ἕνας νέος μοναχός κάποτε ἐπεσκέφθη τόν Ἀββᾶ Θεόδωρο προκειμένου νά τοῦ πῆ μιά μεγάλη στενοχώρια πού εἶχε.

Στόν κόσμο Γέροντα, εἶπε ὁ μοναχός, ἤμουν καλύτερος. Η πίστη μου ήταν πολύ θερμή, νήστευα πιό πολύ, ἔκανα πολλές προσευχές, ἀγρυπνίες, εἶχα κατάνυξη, ἔκανα ἀγαθοεργίες.
Ἐδῶ στήν ἔρημο, τά ἔχασα αὐτά καί φοβᾶμαι μήπως χάσω καί τήν ψυχή μου.

Ἔχεις δίκιο, τοῦ εἶπε ὁ σοφός καί διορατικός Γέροντας. Ἀλλά αὐτά πού ἔκανες στόν κόσμο δέν ἦταν τίποτε ἄλλο παρά ἔργο κενοδοξίας καί τό μόνο πού ἐπιζητοῦσες ἦταν ὁ ἀνθρώπινος ἔπαινος. Ἤθελες νά σοῦ λένε μπράβο οἱ ἄνθρωποι. Ὅμως ὁ Θεός δέν τά δεχόταν τά ἔργα σου καί τίς πράξεις σου. Ἀντίθετα ὁ διάβολος χαιρόταν μέ τήν ἐπίπλαστη εὐσέβειά σου. Τώρα ὅμως πού ἀποφάσισες νά ἀγωνιστῆς σωστά καί κατατάχτηκες ὁριστικά στό στρατό τοῦ Κυρίου, ὁ διάβολος λυπήθηκε καί ὁπλίστηκε δυνατά ἐναντίον σου. Ἐδῶ δέν δέχεσαι τούς ἐπαίνους τῶν κοσμικῶν, ἀλλά μαθαίνεις τήν ταπείνωση.

Ἐδῶ συντρίβεται τό ἐγώ σου καί βρίσκεις σιγά σιγά τήν πνευματική σου ἰσορροπία. Μάθε παιδί μου, ὅτι ἀρέσει πιό πολύ στόν Κύριό μας ἕνας μόνο ψαλμός,ὅταν τόν λές μέ ταπείνωση καί συντριβή καρδίας, παρά χίλιοι ψαλμοί σάν αὐτούς πού ἔλεγες στόν κόσμο γιά νά ἐπιδεικνύης τήν δῆθεν εὐσέβειά σου καί νά ἀπολαμβάνης τούς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων, νομίζοντας ὅτι κάποιος εἶσαι. Ὅ,τι ἔκανες στόν κόσμο ἦταν ἀποτέλεσμα τῆς κενοδοξίας σου.

Ὁ νέος ἐπέμεινε. Γέροντα ἐδῶ δέν κάνω τίποτα. Ἐκεῖ ἤμουν καλύτερος.

Ἄκουσε, παιδί μου, εἶπε μέ αὐστηρότητα ὁ φωτισμένος Ἀββάς,καί αὐτό πού κάνεις αὐτή τή στιγμή, νά ἐπιμένης νομίζοντας ὅτι στόν κόσμο ἤσουν καλύτερος, εἶναι ὑπερηφάνεια. Θυμᾶσαι τόν Φαρισαῖο τῆς παραβολῆς; Καί αὐτός τήν ἴδια γνώμη εἶχε γιά τόν ἑαυτό του καί καταδικάστηκε. Εἶχε ὑψηλόφρονες, ὑπερήφανους λογισμούς. Νόμιζε ὅτι αὐτός ἦταν ὁ καλύτερος. Ὅτι οἱ ἄλλοι δέν ἦταν τίποτα μπροστά του. Πίστευε ὅτι ἦταν ὁ πιό εὐσεβής καί ὁ καλύτερος τηρητής τοῦ νόμου.

Ἐπίσης,θυμᾶσαι τόν τελώνη; Δικαιώθηκε γιατί εἶχε αὐτογνωσία τήν ὁποία πέτυχε μέσα ἀπό τήν ταπείνωση. Πιό ἀρεστός εἶναι στό Θεό ὁ ἁμαρτωλός, μέ τή συντετριμμένη καρδιά καί τίς ταπεινές σκέψεις, παρά ὁ ὑψηλόφρων «ἐνάρετος».