Μια πολύ καλή ομιλία του Χρήστου Γιανναρά αν εξαιρέσουμε κάποιες αναφορές στο λεγόμενο σχεσιακό σύστημα [που όπως γνωρίζουμε η αληθινή έννοια της σχέσης (ως κοινωνία προσώπων), είναι ανάμεσα σε ομοειδή πράγματα και όχι ετεροειδή που παραπέμπει στην γνωστή "ανοχή και συνύπαρξη με τη διαφορετικότητα" της σημερινής πολιτικής ορθότητας]. Υπάρχει και το βιβλίο του: Η ΕΥΡΩΠΗ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ https://yannarasbooks.files.wordpress.com/2015/12/evropi.pdf
Υπάρχουν και πολύ καλές παρεμβάσεις από ακροατές. Δείτε π.χ. τι λέει κάποιος από το 1.20.00.
Η ειρωνία στήν υπόθεση αυτού τού σχεσιακού συστήματος είναι ότι επινοήθηκε από τόν Αυγουστίνο γιά νά αντικαταστήσει τόν όρο υπόσταση μέ τόν όρο πρόσωπο. Μέσα σ' αυτό τό πλαίσιο λοιπόν τό οποίο θεμελιώνεται στήν γνώση τής ουσίας τού θεού, η σχέση δίνει τήν υπόσταση, είναι η υπόσταση. Ο σύγχρονος υπαρξισμός όμως αρνήθηκε καί κατήργησε τήν ουσία αλλά κράτησε τήν σχέση, μέσα στό πλαίσιο τής απόρριψης τής μεταφυσικής.Ο Γιανναράς λοιπόν βρέθηκε στήν δυσάρεστη θέση νά ελέγχει τόν Αυγουστίνο διά τού Αυγουστίνου.
Έτσι ακριβώς. Το ίδιο λέει και ο π.Ν.Λουδοβίκος σε ομιλίες του. Ότι ο Πατήρ είναι πατήρ επειδή έχει Υιό, και ο Υιός είναι υιός λόγω της σχέσης του με τον Πατέρα.Άρα η σχέση είναι αυτή που δίνει την υπόσταση (και όχι η ουσία όπως γνωρίζουμε απ΄τους Πατέρες), η σχέση είναι η υπόσταση.Και όλα καταλήγουν στην αυγουστίνια αγάπη.
Καί όμως ο Λουδοβίκος θεωρείται ακραιφνής ορθόδοξος. Εφυγε από τήν σκέπη τού Ζηζιούλα διότι ο Ζηζιούλας τάδωσε όλα στόν Γιαγκάζογλου, καί κατέληξε υπό τήν σκέπιν τού Κάλλιστου Γουέαρ. Στήν Ουαλία όπου υποδύεται τόν Ακαδημαικό ο Λουδοβίκος, βρίσκεται τό αρχηγείο τού Γουέαρ, όπου προσφέρεται ήδη μέ αγάπη τό κοινό ποτήριο. Ο σημερινός έλληνας έχασε καί τήν αντίληψη καί τήν πίστη.
Πάντως αδελφοί, έχουμε να πάρουμε θετικά απ΄όλους αρκεί να υπάρχει διάκριση, να μπορούμε να ξεχωρίσουμε αυτά που ακούμε. Τον Χ.Γιανναρά τον κατηγορούν και τον απορρίπτουν συλλήβδην και μάλιστα όχι για τα θέματα αυτά που λέμε, αλλά λόγω ηθικισμού, με ένα απλοϊκό-ισοπεδωτικό τρόπο, και χωρίς να γνωρίζουν ακριβώς το περιεχόμενο του λόγου του, που έχει πολλά σωστά. Και ο Λουδοβίκος λέει και αυτός πολλά σωστά, που μπορούμε να ξεχωρίσουμε απ΄τα υπόλοιπα που δεν συμφωνούμε, όπως σε αυτή την συζήτηση με τον κ. Νατσιό: π. Ν. Λουδοβίκος: Τα πάθη της Ευρώπης και οι συνέπειές τους https://www.youtube.com/watch?v=kdxPGr2z-M0 Λέει ας πούμε ότι ο Φροϋδισμός, και ο Δαρβινισμός, αυτές οι δαιμονικές θεωρίες, ταπείνωσαν το cogito του Καρτέσιου (τον υποκειμενισμό-ανθρωποκεντρισμό). Όπως και η κοσμολογική ταπείνωση όπως ονομάζει όσα είπε ο Κοπέρνικος (ότι δεν είμαστε το κέντρο του Σύμπαντος). Μου θυμίζει αυτό που λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης στην Κλίμακα: "..Είδα μίσος να διασπά πολυχρόνιο πορνικό δεσμό, και είδα -πράγμα παράδοξο!- μνησικακία να τον διατηρή πλέον οριστικά διαλελυμένο. Θαυμαστό πράγματι θέαμα! Ένας δαίμων να θεραπεύη από άλλον δαίμονα! Πρόκειται μάλλον για έργο της προνοίας και επεμβάσεως του Θεού, και όχι της θελήσεως των δαιμόνων..." Φυσικά αυτές οι κοσμοθεωρίες όχι μόνο δεν θεράπευσαν τη Δύση, αλλά συντέλεσαν στην οριστική παρακμή της (σε πνευματικό επίπεδο), που βλέπουμε σήμερα όσο και αν υποτίθεται ότι ταπείνωσαν το "υποκείμενο" της φιλοσοφίας. Ίσα ίσα που το έριξαν από το επίπεδο του "σκεπτόμενου" όντος του Καρτέσιου, στο επίπεδο (πως να το πω) του "ταυτισμένου με πάθη του" και "προϊόν των γονιδίων του" (Δαρβίνος), και του ασυνείδητού του" (Φρόυντ-Γιουνγκ), όντος.
Να συμπληρώσω σχετικά με αυτό που λέει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακας ότι φυσικά δεν υποστηρίζει τη μνησικακία, απλά δείχνει την πολυπλοκότητα των πραγμάτων και ότι ακόμα και το πιο αρνητικό μπορεί περιστασιακά να το αφήσει ο Θεός μέσα στον άνθρωπο για να τον θεραπεύσει από κάτι χειρότερο. Δηλ. αφήνει τους 2 δαίμονες να αλληλοσπαραχθούν, για να νικηθεί ο χειρότερος (ο δαίμονας της πορνείας), ώστε ο άνθρωπος να μείνει να παλέψει με τον πολύ πιο ευκολονίκητο που είναι ο δαίμονας της μνησικακίας και να τον νικήσει και αυτόν.
Ο Λουδοβίκος μιλά γιά τήν αδύναμη νόηση, τήν απώλεια τής ισχύος τής αποφάσεως τού Εγώ! Τό αποτέλεσμα ήταν ο συγκρητισμός τής ανθρωπολογίας, οι εξωγήινοι καί τό αληθινό εγώ τού υπαρξισμού. Μέ ποιόν εύκολο δαίμονα παλεύει η δύση ελπίζοντας νά νικήσει; Ο Νατσιός είναι παραδοσιακός ευλαβής στό ράσο. Δέν μπορεί νά ελέγξει αυτά πού αραδιάζει ο Λουδοβίκος. Γιά νά δικαιώσει τήν μετανάστευσή του σέ άλλες παραδόσεις. Οταν κυκλοφόρησε τό βιβλίο του γιά τόν Αγιο Μάξιμο είπε φωναχτά τόν πόθο του. Αν τό ήξερε τό βιβλίο μου ο Χάιντεγκερ δέν θά είχε ανοιχτεί στό Μηδέν.
Με ρωτάς:" Μέ ποιόν εύκολο δαίμονα παλεύει η δύση ελπίζοντας νά νικήσει;" Mάλλον δεν έγινε κατανοητό αυτό που είπα.Στο σχόλιο 3.43 μίλησα για την περίπτωση της Κλίμακας που ο ένας δαίμονας νικάει το άλλο (και ότι αυτό ισχυρίζεται ο Λουδοβίκος ότι ισχύει και για τη Δύση, δηλ. ότι αυτές οι κοσμοθεωρίες ΩΦΕΛΗΣΑΝ τη Δύση). Εγώ είπα ακριβώς το αντίθετο, στο σχ. 3.31, ότι: "..Φυσικά αυτές οι κοσμοθεωρίες όχι μόνο δεν θεράπευσαν τη Δύση, αλλά συντέλεσαν στην οριστική παρακμή της (σε πνευματικό επίπεδο), που βλέπουμε σήμερα όσο και αν υποτίθεται ότι ταπείνωσαν το "υποκείμενο" της φιλοσοφίας. Ίσα ίσα που το έριξαν από το επίπεδο του "σκεπτόμενου" όντος του Καρτέσιου, στο επίπεδο (πως να το πω) του "ταυτισμένου με τα πάθη του" και "προϊόν των γονιδίων του" (Δαρβίνος), και "του ασυνείδητού του" (Φρόυντ-Γιουνγκ), όντος."
Ο Λουδοβίκος μπορεί να μπερδέψει κάποιον που δεν ξέρει πολλά, ακριβώς γιατί ανακατεύει στις ομιλίες του εκτός από τη φιλοσοφία, και την ψυχολογία (π.χ. όταν μιλάει για το "αίσθημα της ασφάλειας" ως ψυχολογικό μέσο της σωτηρίας).Ο Γιανναράς νομίζω ότι είναι πιο περιορισμένος. Είναι πιο συγκεκριμένα και ξεκάθαρα όσα λέει, επομένως αντιμετωπίζεται ευκολότερα κάποιο σημείο που δεν συμφωνούμε όπως π.χ. το θέμα του "σχεσιακού συστήματος", γιατί φαίνεται. Ίσως παίζει ρόλο και ο τρόπος που εκφράζεται.Πάντως ότι και αν ακούσουμε μας δίνει το έναυσμα να ψάξουμε.
Επιτρέψτε μου να πω κάτι πάνω σε αυτό που έγραψα στο σχ. 3.31:"Τον Χ.Γιανναρά τον κατηγορούν και τον απορρίπτουν συλλήβδην και μάλιστα όχι για τα θέματα αυτά που λέμε, αλλά λόγω ηθικισμού, με ένα απλοϊκό-ισοπεδωτικό τρόπο, και χωρίς να γνωρίζουν ακριβώς το περιεχόμενο του λόγου του, που έχει πολλά σωστά."
Aναφέρθηκα σε πρόσφατες ομιλίες του, όπως αυτή για τη Δύση, και κάποιες άλλες για τη λέξη "έρως" με την πνευματική έννοια που έχει στο "Συμπόσιο" (αναζήτηση του κάλλους δηλ. της αλήθειας), στις οποίες λέει όντως κάποια σωστά πράγματα. Γι αυτό έγραψα ότι ίσως είναι "παρεξηγημένος" ως προς το θέμα αυτό (του έρωτα).
Το έψαξα λίγο και είδα αυτό το παλαιότερο σχόλιό του. https://www.pemptousia.gr/2015/02/i-empiria-tou-erota-sto-asma-asmaton/ Tι να πω τώρα πάνω σε αυτό;Ανακατεύει τον Ζηζιούλα, το σχεσιακό σύστημα κτλ.. ένα κουβάρι και μια σαλάτα από "φιλοσοφίες" χωρίς καμία αναφορά στην ασκητική των Πατέρων, και εντελώς εκτός του ορθόδοξου πνεύματος, [όχι με την έννοια του ηθικισμού (εξωτερικών τύπων)], αλλά κυρίως με την έννοια του "υπέρ φύσιν" ως την τέλεια κατάσταση υπέρβασης της υπερηφάνειας [αφού ο πλέον ταπεινός εκτός των υπόλοιπων χαρακτηριστικών, είναι και αυτός που δεν επιδιώκει να διαιωνίσει τον εαυτό του, (υπάρχει αυτή η βαθύτερη σημασία στην παρθενία)].
Ο ηθικισμός δεν είναι αυτό που αναφέρει ο Γιανναράς, δηλ. αυτό που εμποδίζει "την προσπάθεια αποτίναξης των χριστιανικών ταμπού και τις υποκριτικές απαγορεύσεις της Ηθικής" (όπως ακριβώς αναφέρει). Ηθικισμός είναι η αντικατάσταση της επιδίωξης της μετάνοιας και της αγιότητας με ένα προτεσταντικό εξωτερικό "ηθικό κώδικα", όταν μέσα στην καρδιά ζουν τα πάθη και έτσι ο άνθρωπος γίνεται τελικά ένας Φαρισαίος. Με αυτή την έννοια τον καταδικάζω κι εγώ. Το ζητούμενο είναι το ήθος (εσωτερικό και εξωτερικό), και όχι η ηθική (με την έννοια του εξωτερικού τύπου, που παραβλέπει τα εσωτερικά πάθη).
13 σχόλια:
Μια πολύ καλή ομιλία του Χρήστου Γιανναρά αν εξαιρέσουμε κάποιες αναφορές στο λεγόμενο σχεσιακό σύστημα [που όπως γνωρίζουμε η αληθινή έννοια της σχέσης (ως κοινωνία προσώπων), είναι ανάμεσα σε ομοειδή πράγματα και όχι ετεροειδή που παραπέμπει στην γνωστή "ανοχή και συνύπαρξη με τη διαφορετικότητα" της σημερινής πολιτικής ορθότητας].
Υπάρχει και το βιβλίο του:
Η ΕΥΡΩΠΗ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ
https://yannarasbooks.files.wordpress.com/2015/12/evropi.pdf
Υπάρχουν και πολύ καλές παρεμβάσεις από ακροατές.
Δείτε π.χ. τι λέει κάποιος από το 1.20.00.
Η ειρωνία στήν υπόθεση αυτού τού σχεσιακού συστήματος είναι ότι επινοήθηκε από τόν Αυγουστίνο γιά νά αντικαταστήσει τόν όρο υπόσταση μέ τόν όρο πρόσωπο. Μέσα σ' αυτό τό πλαίσιο λοιπόν τό οποίο θεμελιώνεται στήν γνώση τής ουσίας τού θεού, η σχέση δίνει τήν υπόσταση, είναι η υπόσταση. Ο σύγχρονος υπαρξισμός όμως αρνήθηκε καί κατήργησε τήν ουσία αλλά κράτησε τήν σχέση, μέσα στό πλαίσιο τής απόρριψης τής μεταφυσικής.Ο Γιανναράς λοιπόν βρέθηκε στήν δυσάρεστη θέση νά ελέγχει τόν Αυγουστίνο διά τού Αυγουστίνου.
Έτσι ακριβώς. Το ίδιο λέει και ο π.Ν.Λουδοβίκος σε ομιλίες του. Ότι ο Πατήρ είναι πατήρ επειδή έχει Υιό, και ο Υιός είναι υιός λόγω της σχέσης του με τον Πατέρα.Άρα η σχέση είναι αυτή που δίνει την υπόσταση (και όχι η ουσία όπως γνωρίζουμε απ΄τους Πατέρες), η σχέση είναι η υπόσταση.Και όλα καταλήγουν στην αυγουστίνια αγάπη.
Ακριβεστερα: η υποσταση ειναι ουσια με υποστατικα ιδιωματα. Μη συμβεβηκοτα, αλλα με τον τροπο που εχει αποκαλυφθει.
Καί όμως ο Λουδοβίκος θεωρείται ακραιφνής ορθόδοξος. Εφυγε από τήν σκέπη τού Ζηζιούλα διότι ο Ζηζιούλας τάδωσε όλα στόν Γιαγκάζογλου, καί κατέληξε υπό τήν σκέπιν τού Κάλλιστου Γουέαρ. Στήν Ουαλία όπου υποδύεται τόν Ακαδημαικό ο Λουδοβίκος, βρίσκεται τό αρχηγείο τού Γουέαρ, όπου προσφέρεται ήδη μέ αγάπη τό κοινό ποτήριο. Ο σημερινός έλληνας έχασε καί τήν αντίληψη καί τήν πίστη.
Πάντως αδελφοί, έχουμε να πάρουμε θετικά απ΄όλους αρκεί να υπάρχει διάκριση, να μπορούμε να ξεχωρίσουμε αυτά που ακούμε. Τον Χ.Γιανναρά τον κατηγορούν και τον απορρίπτουν συλλήβδην και μάλιστα όχι για τα θέματα αυτά που λέμε, αλλά λόγω ηθικισμού, με ένα απλοϊκό-ισοπεδωτικό τρόπο, και χωρίς να γνωρίζουν ακριβώς το περιεχόμενο του λόγου του, που έχει πολλά σωστά.
Και ο Λουδοβίκος λέει και αυτός πολλά σωστά, που μπορούμε να ξεχωρίσουμε απ΄τα υπόλοιπα που δεν συμφωνούμε, όπως σε αυτή την συζήτηση με τον κ. Νατσιό:
π. Ν. Λουδοβίκος: Τα πάθη της Ευρώπης και οι συνέπειές τους
https://www.youtube.com/watch?v=kdxPGr2z-M0
Λέει ας πούμε ότι ο Φροϋδισμός, και ο Δαρβινισμός, αυτές οι δαιμονικές θεωρίες, ταπείνωσαν το cogito του Καρτέσιου (τον υποκειμενισμό-ανθρωποκεντρισμό). Όπως και η κοσμολογική ταπείνωση όπως ονομάζει όσα είπε ο Κοπέρνικος (ότι δεν είμαστε το κέντρο του Σύμπαντος).
Μου θυμίζει αυτό που λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης στην Κλίμακα:
"..Είδα μίσος να διασπά πολυχρόνιο πορνικό δεσμό, και είδα -πράγμα παράδοξο!- μνησικακία να τον διατηρή πλέον οριστικά διαλελυμένο. Θαυμαστό πράγματι θέαμα! Ένας δαίμων να θεραπεύη από άλλον δαίμονα! Πρόκειται μάλλον για έργο της προνοίας και επεμβάσεως του Θεού, και όχι της θελήσεως των δαιμόνων..."
Φυσικά αυτές οι κοσμοθεωρίες όχι μόνο δεν θεράπευσαν τη Δύση, αλλά συντέλεσαν στην οριστική παρακμή της (σε πνευματικό επίπεδο), που βλέπουμε σήμερα όσο και αν υποτίθεται ότι ταπείνωσαν το "υποκείμενο" της φιλοσοφίας. Ίσα ίσα που το έριξαν από το επίπεδο του "σκεπτόμενου" όντος του Καρτέσιου, στο επίπεδο (πως να το πω) του "ταυτισμένου με πάθη του" και "προϊόν των γονιδίων του" (Δαρβίνος), και του ασυνείδητού του" (Φρόυντ-Γιουνγκ), όντος.
Να συμπληρώσω σχετικά με αυτό που λέει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακας ότι φυσικά δεν υποστηρίζει τη μνησικακία, απλά δείχνει την πολυπλοκότητα των πραγμάτων και ότι ακόμα και το πιο αρνητικό μπορεί περιστασιακά να το αφήσει ο Θεός μέσα στον άνθρωπο για να τον θεραπεύσει από κάτι χειρότερο. Δηλ. αφήνει τους 2 δαίμονες να αλληλοσπαραχθούν, για να νικηθεί ο χειρότερος (ο δαίμονας της πορνείας), ώστε ο άνθρωπος να μείνει να παλέψει με τον πολύ πιο ευκολονίκητο που είναι ο δαίμονας της μνησικακίας και να τον νικήσει και αυτόν.
Ο Λουδοβίκος μιλά γιά τήν αδύναμη νόηση, τήν απώλεια τής ισχύος τής αποφάσεως τού Εγώ! Τό αποτέλεσμα ήταν ο συγκρητισμός τής ανθρωπολογίας, οι εξωγήινοι καί τό αληθινό εγώ τού υπαρξισμού. Μέ ποιόν εύκολο δαίμονα παλεύει η δύση ελπίζοντας νά νικήσει; Ο Νατσιός είναι παραδοσιακός ευλαβής στό ράσο. Δέν μπορεί νά ελέγξει αυτά πού αραδιάζει ο Λουδοβίκος. Γιά νά δικαιώσει τήν μετανάστευσή του σέ άλλες παραδόσεις. Οταν κυκλοφόρησε τό βιβλίο του γιά τόν Αγιο Μάξιμο είπε φωναχτά τόν πόθο του. Αν τό ήξερε τό βιβλίο μου ο Χάιντεγκερ δέν θά είχε ανοιχτεί στό Μηδέν.
Με ρωτάς:" Μέ ποιόν εύκολο δαίμονα παλεύει η δύση ελπίζοντας νά νικήσει;"
Mάλλον δεν έγινε κατανοητό αυτό που είπα.Στο σχόλιο 3.43 μίλησα για την περίπτωση της Κλίμακας που ο ένας δαίμονας νικάει το άλλο (και ότι αυτό ισχυρίζεται ο Λουδοβίκος ότι ισχύει και για τη Δύση, δηλ. ότι αυτές οι κοσμοθεωρίες ΩΦΕΛΗΣΑΝ τη Δύση).
Εγώ είπα ακριβώς το αντίθετο, στο σχ. 3.31, ότι:
"..Φυσικά αυτές οι κοσμοθεωρίες όχι μόνο δεν θεράπευσαν τη Δύση, αλλά συντέλεσαν στην οριστική παρακμή της (σε πνευματικό επίπεδο), που βλέπουμε σήμερα όσο και αν υποτίθεται ότι ταπείνωσαν το "υποκείμενο" της φιλοσοφίας. Ίσα ίσα που το έριξαν από το επίπεδο του "σκεπτόμενου" όντος του Καρτέσιου, στο επίπεδο (πως να το πω) του "ταυτισμένου με τα πάθη του" και "προϊόν των γονιδίων του" (Δαρβίνος), και "του ασυνείδητού του" (Φρόυντ-Γιουνγκ), όντος."
Θέλουμε νά πούμε ότι είναι δύσκολο μάλλον νά πάρουμε θετικά από όλους. Ιδιαιτέρως από τούς σημερινούς ανάποδους διανοούμενους.
Ο Λουδοβίκος μπορεί να μπερδέψει κάποιον που δεν ξέρει πολλά, ακριβώς γιατί ανακατεύει στις ομιλίες του εκτός από τη φιλοσοφία, και την ψυχολογία (π.χ. όταν μιλάει για το "αίσθημα της ασφάλειας" ως ψυχολογικό μέσο της σωτηρίας).Ο Γιανναράς νομίζω ότι είναι πιο περιορισμένος. Είναι πιο συγκεκριμένα και ξεκάθαρα όσα λέει, επομένως αντιμετωπίζεται ευκολότερα κάποιο σημείο που δεν συμφωνούμε όπως π.χ. το θέμα του "σχεσιακού συστήματος", γιατί φαίνεται. Ίσως παίζει ρόλο και ο τρόπος που εκφράζεται.Πάντως ότι και αν ακούσουμε μας δίνει το έναυσμα να ψάξουμε.
Επιτρέψτε μου να πω κάτι πάνω σε αυτό που έγραψα στο σχ. 3.31:"Τον Χ.Γιανναρά τον κατηγορούν και τον απορρίπτουν συλλήβδην και μάλιστα όχι για τα θέματα αυτά που λέμε, αλλά λόγω ηθικισμού, με ένα απλοϊκό-ισοπεδωτικό τρόπο, και χωρίς να γνωρίζουν ακριβώς το περιεχόμενο του λόγου του, που έχει πολλά σωστά."
Aναφέρθηκα σε πρόσφατες ομιλίες του, όπως αυτή για τη Δύση, και κάποιες άλλες για τη λέξη "έρως" με την πνευματική έννοια που έχει στο "Συμπόσιο" (αναζήτηση του κάλλους δηλ. της αλήθειας), στις οποίες λέει όντως κάποια σωστά πράγματα.
Γι αυτό έγραψα ότι ίσως είναι "παρεξηγημένος" ως προς το θέμα αυτό (του έρωτα).
Το έψαξα λίγο και είδα αυτό το παλαιότερο σχόλιό του.
https://www.pemptousia.gr/2015/02/i-empiria-tou-erota-sto-asma-asmaton/
Tι να πω τώρα πάνω σε αυτό;Ανακατεύει τον Ζηζιούλα, το σχεσιακό σύστημα κτλ.. ένα κουβάρι και μια σαλάτα από "φιλοσοφίες" χωρίς καμία αναφορά στην ασκητική των Πατέρων, και εντελώς εκτός του ορθόδοξου πνεύματος, [όχι με την έννοια του ηθικισμού (εξωτερικών τύπων)], αλλά κυρίως με την έννοια του "υπέρ φύσιν" ως την τέλεια κατάσταση υπέρβασης της υπερηφάνειας [αφού ο πλέον ταπεινός εκτός των υπόλοιπων χαρακτηριστικών, είναι και αυτός που δεν επιδιώκει να διαιωνίσει τον εαυτό του, (υπάρχει αυτή η βαθύτερη σημασία στην παρθενία)].
Ο ηθικισμός δεν είναι αυτό που αναφέρει ο Γιανναράς, δηλ. αυτό που εμποδίζει "την προσπάθεια αποτίναξης των χριστιανικών ταμπού και τις υποκριτικές απαγορεύσεις της Ηθικής" (όπως ακριβώς αναφέρει).
Ηθικισμός είναι η αντικατάσταση της επιδίωξης της μετάνοιας και της αγιότητας με ένα προτεσταντικό εξωτερικό "ηθικό κώδικα", όταν μέσα στην καρδιά ζουν τα πάθη και έτσι ο άνθρωπος γίνεται τελικά ένας Φαρισαίος. Με αυτή την έννοια τον καταδικάζω κι εγώ.
Το ζητούμενο είναι το ήθος (εσωτερικό και εξωτερικό), και όχι η ηθική (με την έννοια του εξωτερικού τύπου, που παραβλέπει τα εσωτερικά πάθη).
Λέει ο π.Γ.Μεταλληνός:
http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/tributes/gewrgios_metallhnos/faith_and_science_greek.htm
"...Μὲ τὴν πτώση δὲ τῆς Μεταφυσικῆς (στη Δύση), ἔπεσε καὶ ἡ ἠθική, ἀφοῦ διαλύθηκαν τὰ δῆθεν μεταφυσικὰ θεμέλιά της. Δὲν ὑπάρχουν, ἄλλωστε, ἀποδείξεις ἢ ἐνδείξεις γιὰ ὕπαρξη ἀμετάβλητων κριτηρίων τοῦ νόμου καὶ τῆς ἠθικῆς. Ἡ Ὀρθοδοξία γι᾿ αὐτὸ δὲν μιλᾶ γιὰ «ἠθική», προσαρμογὴ δηλαδὴ σὲ νομικούς-ἠθικοὺς κανόνες, ἀλλὰ γιὰ «ἦθος», ὡς καρπὸ τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα στὸν ἄνθρωπο (Γαλ. 5, 22 ε.).
Οἱ Ἕλληνες διαφωτιστές, μὲ πρῶτο τὸν πατριάρχη τους Ἀδ. Κοραῆ, ἦσαν στὴ θεολογία μεταφυσικοὶ καὶ μετέφεραν τὴ σύγκρουση ἐμπειριστῶν-μεταφυσικῶν στὴν Ἑλλάδα. Οἱ ὀρθόδοξοι ὅμως ἡσυχαστὲς τοῦ Ἁγίου Ὄρους, οἱ Κολλυβάδες, παρέμεναν στὴ θεολογική τους μέθοδο ἐμπειριστές. Στὸν Κοραῆ κυρίως ὀφείλεται ἡ εἰσαγωγὴ τῆς μεταφυσικῆς (του στοχασμοῦ) στὴ θεολογία, λαϊκὴ καὶ Ἀκαδημαϊκή. Γι᾿ αὐτὸ ὁ Κοραὴς ἔγινε ἡ αὐθεντία τόσο τῶν Ἀκαδημαϊκῶν θεολόγων μας, ὅσο καὶ τῶν εὐσεβιστικῶν λαϊκῶν κινημάτων.
Αὐτὸ σημαίνει, ὅτι ἔπαυσε ἡ νήψη (κάθαρση) νὰ θεωρεῖται προϋπόθεση τῆς θεολόγησης, τὴ θέση της δὲ ἔλαβε ἡ σχολαστικὴ παιδεία. Οἱ Πατέρες θεωροῦνται ἔτσι φιλόσοφοι (κυρίως νεοπλατωνικοί, ὅπως ὁ Αὐγουστίνος) μὲ κοινωνικὴ δράση. Αὐτὸ ἔγινε τὸ πρότυπο τῶν εὐσεβιστῶν τοῦ χώρου μας· ὁ ἡσυχασμὸς ἀπορρίπτεται ὡς σκοταδισμός! Ἡ δῆθεν προοδευτικότητα τοῦ Κοραῆ συνίσταται στὸ ὅτι ἦταν ὑποστηρικτὴς τῆς καλβινικῆς χρήσης τῆς μεταφυσικῆς καὶ ὄχι τῆς παπικῆς. Στὰ θεολογικά του ἔργα εἶναι ἔντονος ὁ καλβινικὸς εὐσεβισμός (ἠθικισμός) του.
Ἡ πατερικὴ ὅμως Ὀρθοδοξία εἶναι ἀντιμεταφυσική, διότι ἀναζητεῖ συνεχῶς τὴν ἐμπειρικὴ «βεβαιότητα», μὲ τὴ χρήση τῆς ἡσυχαστικῆς μεθόδου. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ ἡσυχασμὸς τῶν Κολλυβάδων εἶναι ἐμπειρικός-ἐπιστημονικός. Ὀρθὸς λόγος γιὰ τὸν ἅγιο Νικόδημο τὸν Ἁγιορείτη εἶναι ὁ ἐμπειρικὸς λόγος..."
Δημοσίευση σχολίου