Mητροπολίτης Geevarghese Coorilos - ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ (2)

Mητροπολίτης Geevarghese Coorilos

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ: ΜΕΡΙΚΕΣ ΟΡΘΟΔΟΞΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Εισαγωγή

Συνέχεια από Πέμπτη 4 Ιουνίου 2020

Η, μετά το 2011 παγκόσμια εξέλιξη των πραγμάτων[1], αν μη τι άλλο, επανέλαβε για μια ακόμη φορά την επείγουσα ανάγκη για μεγαλύτερη συνεργασία και συνύπαρξη μεταξύ των θρησκειών του κόσμου. Οι πρόσφατες άγριες διαμάχες στην Αίγυπτο, τη Συρία και αλλού - δείχνουν επίσης αυτή την κρίσιμη πρόκληση. Η σημασία του διαλόγου σε αυτά τα πλαίσια τονίζεται από τις ακόλουθες λέξεις του Αρχιεπισκόπου Τιράνων και Πάσης Αλβανίας Αναστασίου. "Η εγκατάλειψη του διαθρησκευτικού διαλόγου σημαίνει ότι δίνεται νέα ώθηση στο σχηματισμό γκέτων, στην εθνική ή θρησκευτική «καθαρότητα» και στην ανάπτυξη διαφόρων νέων εκφράσεων θρησκευτικού φανατισμού που οδηγούν τελικά σε έναν άλλο τρομερό «διάλογο» —έναν διάλογο μεταξύ των βομβών των τρομοκρατών και των ρουκετών των ισχυρών".

Ο "διάλογος ή η κατάργησή του" φαίνεται να είναι το δίλλημα-προειδοποίηση των καιρών το οποίο οι εκκλησίες, οι χριστιανοί και όλοι οι άνθρωποι καλής θέλησης έχουν ελάχιστα περιθώρια να αγνοήσουν. Η εργασία αυτή είναι μια προσπάθεια να προσφέρουμε κάποιες προοπτικές για την αποστολή και τον διαθρησκευτικό διάλογο από ορθόδοξη θεολογική προοπτική[2].

Σημειώσεις

---

[1] ΣτΜ: Αναφέρεται μάλλον στη διαδικασία για την AGAPE. Από το 2007 ορθόδοξοι θεολόγοι πήραν μέρος σε μια σειρά διορθόδοξων διασκέψεων στη Βοστόνη, στο Βουκουρέστι, στη Λέρο, στο Βόλο και στη Συρία στα πλαίσια της προπαρασκευής της «Διεθνούς Οικουμενικής Διάσκεψης για την Ειρήνη» (International Ecumenical Peace Convocation=IEPC) στην Τζαμάικα το 2011.

[2] ΣτΜ: Ο Geevarghese Coorilos είναι Συροϊακωβίτης. Μονοφυσίτης. Εν τάχει. Μετά τη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, αρκετοί εκ των χριστιανών της Συρίας ακολούθησαν το μονοφυσιτισμό, ενώ άλλοι ακολούθησαν το νεστοριανισμό. Σχηματίστηκε έτσι η μονοφυσιτική Εκκλησία της Συρίας, οι λεγόμενοι Ιακωβίτες ή Συροϊακωβίτες. Συνήθως αποκαλούνται ’Προχαλκηδόνιοι’ και ’Μη Χαλκηδόνιοι’. Είναι λάθος να καλούνται οι Συροϊακωβίτες Μονοφυσίτες ως ’Προχαλκηδόνιοι’ και ’Μη Χαλκηδόνιοι’. Στην πραγματικότητα είναι ’Αντιχαλκηδόνιοι’, καθότι έχουν καταδικασθεί από την Οικουμενική Σύνοδο που είχε συγκληθεί στη Χαλκηδόνα το έτος 451 μ.Χ. (http://asiaminor.ehw.gr/forms/filePage.aspx?lemmaId=6399). Αυτό δεν τον εμποδίζει να μιλάει ως ορθόδοξος ή για να κυριολεκτήσουμε θεωρεί ότι είναι ορθόδοξος όπως και ο Γεώργιος Μαρτζέλος, που επικαλείται πιο πάνω ή ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος της Αλβανίας. Είναι εντελώς φυσικό για τον Συροϊακωβίτη αιρετικό μονοφυσίτη να είναι τόσο ορθόδοξος όσο είναι και οι προαναφερθέντες εξού και η οικειότητα στο ύφος. Ο Geevarghese Coorilos αρπάζει το συγχωροχάρτι μιας και «…όπως παρατηρεί ο Γιώργος Μάρτζελος, οι πρώτες θεολογικές συναντήσεις της Ορθοδοξίας με αυτές τις θρησκείες είχαν αναιρετικό και απολογητικό χαρακτήρα». Δεν έχει ακούσει όμως για τους διαλόγους του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά με τους μωαμεθανούς αλλά και αν άκουσε δυστυχώς εντάσσονται στα πλαίσια των αναιρετικών ή απολογητικών διαλόγων. Οποία παρερμηνεία της λέξεως με ό,τι αυτή σηματοδοτεί. Η προσέγγιση του Μαρτζέλου δεν τοποθετεί τον διάλογο σε άλλη βάση αλλά τον οδηγεί σε αντι-διαλογικές και κατ ουσία σε αντι-πατερικές ατραπούς. Θα ισχυριστούμε με αρκετή αφέλεια ότι η αυτοσυνειδησία του Geevarghese Coorilos τον πληροφορεί σωστά. Εδώ βέβαια η αυτοσυνειδησία είναι αυτόνομη και δεν έχει καμιά σχέση με την ετερόνομη των ορθοδόξων. Η μεγάλη παγίδα και για όσους εκ των ορθοδόξων την επικαλούνται αδιακρίτως. Έχει και αυτός την αυτοσυνειδησία του και αυτή έτσι του υπαγορεύει. Και δεν θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί κάτι διαφορετικό μιας και είναι η αυτοσυνειδησία αυτή που τον πληρώνει και τον κατατάσσει ανάμεσα μας ως όμοιο με τους ορθοδόξους των επτά ή και εννέα οικουμενικών συνόδων. Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά τα πράγματα διότι στους διαλόγους το πνεύμα είναι να μιλάμε για αυτά που μας ενώνουν και όχι αυτά που μας χωρίζουν. Είναι σαφές ότι δεν υφίσταται διάλογος κάτω από αυτόν τον παραμορφωτικό φακό αλλά εγκατάλειψη ήδη εγκαταλειφθήσας θεολογίας, που προσχηματικά επικαλούνται στους νιρβάνιους διαλόγους τους ή αλλιώς η παντελής απουσία της πατερικής, εν προκειμένω θεολογίας, είναι η βάση όλων των διαλόγων. Ο Geevarghese Coorilos αναφέρει τον Γεώργιο Μαρτζέλο και αυτό δεν είναι τυχαίο μιας και ο Μαρτζέλος είναι αυτός που ισχυρίστηκε ότι οι Αντιχαλκηδόνιοι είναι ιδεολογικά ορθόδοξοι. Κατά τον Μαρτζέλο: «Άλλο λοιπόν είναι η ιδεολογική ορθοδοξία, που συνίσταται στην ορθοδοξία κατά την ουσία του δόγματος και μπορεί να αποδίδεται ακόμη και σε αιρετικούς, και άλλο η πραγματική και πλήρης Ορθοδοξία που είναι κοινωνία με την Εκκλησία και χαρακτηρίζει τα μέλη της. Με άλλα λόγια η Ορθοδοξία κατά το Δαμασκηνό, που συνοψίζει εν προκειμένω τους προγενέστερους Πατέρες της Εκκλησίας, δεν είναι απλώς ιδεολογική, όπως τονίσαμε και προηγουμένως, αλλά έχει εκκλησιολογική διάσταση. Αν δεν υπάρχει η εκκλησιολογική διάσταση της Ορθοδοξίας, η ιδεολογική ορθοδοξία δεν φτάνει, για να θεωρείται κάποιος Ορθόδοξος. Η κοινωνία με την Εκκλησία είναι που δίνει στην ιδεολογική ορθοδοξία την πληρότητα και το αγιοπνευματικό περιεχόμενο της εκκλησιαστικής Ορθοδοξίας». Αυτές οι θέσεις του Μαρτζέλου αναιρέθηκαν από τον μακαριστό π. Γεώργιο Καψάνη, αλλά το ζήτημα είναι το πώς προσεταιρίζεται ο αιρετικός Συροϊακωβίτης την πίστη μας και την εξισώνει με την δική του. Μέσα λοιπόν από τα μη χαλκηδόνια φίλτρα, τα οποία καθαιρούν 1500 χρόνια ορθόδοξης αγίας ζωής και την ορθοδοξία όπως μας την ερμηνεύει ο Μαρτζέλος, ο αιρετικός γίνεται ή μάλλον είναι ιδεολογικά ορθόδοξος, αλλά στο ΠΣΕ είναι μέλος ορθόδοξης ανατολικής εκκλησίας και η αυτοσυνειδησία του σμιλεμένη από τα καλέμια της απώθησης των πατέρων ή της διαστρεβλωμένης ερμηνείας των ή αλλιώς της εγκατάλειψης των, μας φέρνει μπροστά στο δράμα μιας δυστυχισμένης ύπαρξης που νομίζει ας πούμε ότι φρονεί αυτά που φρονεί ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Και είναι η χρήση των λέξεων που προσδίδει περιεχόμενο. Κάλπικο. Αντί το περιεχόμενο να γεννά τις λέξεις, τα ρήματα, που επιδιώκουν να το αποσαφηνίσουν, να το οικειώσουν, ώστε να δημιουργείται έτσι ένας συνεκτικός αμφίδρομος ιστός, ένα πλέγμα περιούσιο, ρημάτων και περιεχομένου, που δεν διαταράσσει την ισορροπία της αποκάλυψης, που δεν αναιρεί τον θαυμασμό και το θαύμα, βλέπουμε τις λέξεις να αυτονομούνται και να δημιουργούν ένα νέο περιεχόμενο που παραπέμπει στο αρχικό αλλά δεν είναι αυτό. Η πολυσημία των λέξεων οδηγεί σε νέο περιεχόμενο και εδώ ξεκινά η δημιουργία μιας αυτοσυνειδησίας. Είναι η οικειοποίηση που γεννά την νέα συνείδηση. Η οικείωση ακολουθεί την συνείδηση, το δώρο του Κυρίου. Είναι ουσιαστικό στοιχείο για τον οικουμενισμό η πολυσημία των λέξεων. Είναι εργαστήριο πλάνης. Και ενώ οι πατέρες μάς θωράκισαν το περιεχόμενο, στο μέτρο που επιθυμεί ο Κύριος, εν τούτοις είναι η πολυσημία που οδηγεί στον επαναπροσδιορισμό του ή καλύτερα στον εξοστρακισμό του. Νέες έννοιες, αλλοιωμένες, από την πολυσημία των λέξεων, από την επιθετική δράση του κατακερματισμένου νοός, οξειδώνουν την θωράκιση. Το ζητούμενο είναι να εισαχθεί από το παράθυρο ο αιρετικός σε τόπο άγιο. Δύο τινά για τους νέο-πατέρες: ή ο αιρετικός θα ενδυθεί τις λέξεις με τις έννοιες κατακερματισμένες και άρα μπορεί να εισέλθει ή ο τόπος θα ενδυθεί τις λέξεις με τις έννοιες κατακερματισμένες και άρα μπορεί να τον προσλάβει. Η σύζευξη δεν δύναται να ανατραπεί σε καμία περίπτωση. Η ανθρωπολογία κερδίζει την θεολογία κατά κράτος.

Μετάφραση από την Αγγλική, σχόλια, Μπόρας Γεώργιος

ΟΤΑΝ Η ΘΕΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΠΑΥΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΤΕ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΥΤΟΝΟΜΕΙΤΑΙ ΚΑΙ ΠΑΙΡΝΕΙ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ. Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΝΤΥΜΕΝΗ ΤΗΝ ΠΟΛΥΣΗΜΙΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΟΠΩΣ ΤΟ ΔΙΑΚΡΙΝΕΙ ΜΕ ΕΝΑΡΓΕΙΑ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΟΡΑΣ. ΥΠΟΧΡΕΟΙ!!

Αμέθυστος