Η περίπτωση της Γκρέτα Θέρνμπεργκ, της Σουηδής που έγινε το σύμβολο της κλιματικής σταυροφορίας, μέχρι την απεργία με το βροντερό χειροκρότημα των «ανωτέρων», θυμίζει πολύ την ταινία Idiocracy του Μάικ Τζατζ. Σε κάποιο βαθμό είναι η συνέχεια προσαρμοσμένη στην πραγματικότητα. Μια φωνή ανοίγει την ταινία λέγοντας κάπως έτσι: «Τα έργα επιστημονικής φαντασίας προέβλεπαν ένα πιο ευκατάστατο και πιο έξυπνο μέλλον, ωστόσο, όσο περνούσε ο καιρός, τα πράγματα πήγαιναν προς την κατεύθυνση της αποδυνάμωσης των γνωστικών ικανοτήτων. Η εξέλιξη δεν ανταμείβει πάντα τη νοημοσύνη. Δεδομένου ότι δεν υπήρχαν αρπακτικά στη φύση ικανά να αποδεκατίσουν το κοπάδι, η εξέλιξη άρχισε να ανταμείβει αυτούς που αναπαράγονταν περισσότερο». Η ταινία περιέγραφε ένα δυστοπικό σενάριο στο οποίο η αυξημένη πολλαπλότητα των ανόητων είχε μειώσει το επίπεδο της ανθρώπινης νοημοσύνης.
Η γενική θέση ήταν αντιναταλιστική, νεομαλθουσιανή και τεχνοκρατική, καθώς και μολυσμένη από εξελικτικές προκαταλήψεις, τα ίδια στοιχεία που βρίσκονται στο κίνημα του οποίου η Γκρέτα έχει γίνει σύμβολο. Οι νέοι ηλίθιοι εξαρτώνται από την επανάληψη γενικών, αυτονόητων, εύκολα κατανοητών μηνυμάτων και αποθαρρύνονται από την άσκηση κριτικής σκέψης μέσω της συμμόρφωσης και της δύναμης των μέσων ενημέρωσης. Υπάρχει ένα είδος εκφοβισμού εκατομμυρίων νέων από τους κυρίους του κόσμου, αρπακτικά πουλιά μεταμφιεσμένα σε λευκά περιστέρια. Η εξαπάτηση είναι τόσο ξεκάθαρη, η χειραγώγηση τόσο εμφανής, που αφήνει τον άνθρωπο με κομμένη την ανάσα για την επιτυχία τής επέμβασης. Οι μεταμοντέρνοι Pied Pipers του Hamelin κέρδισαν ξανά.
Ο αυλητής των αδερφών Γκριμ, για να εκδικηθεί τους πολίτες που δεν τον είχαν πληρώσει, κατάφερε με τη μουσική του να παγιδεύσει τα παιδιά της πόλης, απομακρύνοντάς τα για πάντα. Η Γκρέτα είναι και μοντέλο και θύμα ενός πλανητικού μηχανισμού εξαπάτησης των κυρίων του κόσμου που σκοπεύουν να επανορθώσουν το μυαλό μας, να επεξεργαστούν την κοσμοθεωρία των νεότερων, των οποίων η έλλειψη φίλτρων και η κριτική ικανότητα τους καθιστά ιδανικά θηράματα για μια αποκρουστική πλύση εγκεφάλου. Ακολουθούν την Γκρέτα σαν κοπάδι στο άκουσμα της πεταλούδας, χειροκροτούν και επαναλαμβάνουν το μικρό μάθημα. Θυμάστε το τραγούδι της Πόβια; «Όταν τα παιδιά κάνουν, ω!!! τι υπέροχα, τι υπέροχα, αλλά τι ανόητο, βλέπεις όμως, και ντρέπομαι λίγο γιατί δεν μπορώ να τά κάνω όοοοοοοοολα πια». Στην περίπτωση της Γκρέτα και της κλιματικής μάχης, χρησιμοποιείται ο φυσικός θαυμασμός των νεότερων, η ειλικρίνειά τους να κατασκευάσουν μια φάρσα κολοσσιαίας εμβέλειας.
Ο παγκόσμιος αυλητής επέλεξε τέλεια την «μαρτυρία » του σκοπού που σκοπεύει να προωθήσει: ένα κοριτσάκι με κοτσιδάκια από ένα έθνος, τη Σουηδία, πού θεωρείται, κατά την κοινή γνώμη, όχι η κόλαση της μοναξιάς και η ηθική έρημος που είναι, αλλά ένα προηγμένο, αξιοζήλευτο κοινωνικό εργαστήριο. Η Γκρέτα είναι θηλυκή, έχει και το φύλο το μερίδιο του, υποφέρει χρόνια από το τρελό κλίμα, το σύνδρομο Άσπεργκερ την κάνει αδιαπέραστη στον κριτικό συλλογισμό με στοιχεία εμμονικής επαναληπτικότητας. Η ανησυχία της, ίσως η προσήλωσή της, είναι η κλιματική αλλαγή, παράξενη για ένα κοριτσάκι, αλλά πολύ χρήσιμη για τους κυρίους του κόσμου που έχουν καταλάβει τον χαρακτήρα και, δυστυχώς, τα βάσανά της.
Οι άρχοντές μας οδήγησαν τον πλανήτη στο χείλος πολλών γκρεμών: τήν ρύπανση, τήν συστηματική εκμετάλλευση των πόρων, τήν μετατροπή εκατομμυρίων ανθρώπων σε εργαλεία, έχουν στα χέρια τους τους περισσότερους οικονομικούς και φυσικούς πόρους, έχουν κάνει τους πάντες φτωχότερους, επισφαλείς, φοβισμένους για το μέλλον. Φοβούνται την κοινωνική εξέγερση, συνειδητοποιούν ότι το σχοινί τεντώνεται πέρα από τα όριά του, τρομοκρατούνται από την πρόοδο των νέων οικονομικών δυνάμεων, ξέρουν ότι η δύναμή τους, όσο τεράστια κι αν είναι, βρίσκεται σε κίνδυνο. Εργάζονται για να χτίσουν μια νέα γενιά υπηρετών που αγαπούν τις αλυσίδες, εκλιπαρούν για μια πιο λιτή ζωή, αποδέχονται ένα θλιβερό σύμπαν που δεν ενδιαφέρεται να αναπαραχθεί, βιολογικά και πολιτισμικά. Τίποτα καλύτερο από έναν τόσο όμορφο σκοπό, τόσο ευγενή και αδιαμφισβήτητο όσο η προστασία της γης από την κλιματική αλλαγή, για τη συγκέντρωση ενός στρατού που ζητωκραυγάζει από μικρή ηλικία. Πραγματικά εκπληκτικό πώς η επιχείρηση πετυχαίνει πάντα: οι μεγαλύτεροι εμπρηστές ξεκινούν τη φωτιά, φωνάζουν φωτιά και τους μπερδεύουμε με πυροσβέστες.
Ούτε οι επιστήμονες γνωρίζουν αν η υπερθέρμανση του πλανήτη - ένα αβέβαιο δόγμα - προκαλείται από τον άνθρωπο ή έχει φυσική προέλευση. Η ρύπανση προχωρά και φταίμε εμείς, ένα όραμα ζωής εχθρικό στα άκρα, με επίκεντρο τον πλούτο και τα μάντρα απαραβίαστα δικαιώματα τεχνικής προόδου, ανάπτυξης, ανάπτυξης μετρήσιμης σε μετρητά, σκληρά μετρητά. Οι δικτάτορες του ΑΕΠ θα είχαν μεταστραφεί στον περιβαλλοντισμό, στην υπεράσπιση του πλανήτη, θα κρέμονταν όλοι στα χείλη ενός ελαφρώς ανάπηρου κοριτσιού; Αυτό μας κάνουν να το πιστεύουμε, αφού ένας μπάτλερ με το ζώο της οικονομικής εξουσίας, όπως ο Jean Pierre Juncker της ΕΕ, μεταξύ μιας σπονδής και μιας ιδιωτικής συνάντησης, βρήκε τον χρόνο να υποκλιθεί στην Γκρέτα και να της φιλήσει το χέρι. Η διεθνής ελίτ του χρήματος συγκεντρώθηκε στο ελβετικό χιόνι, το λεγόμενο «πάρτι του Νταβός» που αποφασίζει για όλους κεκλεισμένων των θυρών, την προσκάλεσε και την υποδέχτηκε με κάθε τιμή.
Στο κατώφλι τού σπιτιού, στη Σουηδία, οι μεγαλόσωμοι του βραβείου Νόμπελ σκέφτονται να της το δώσουν, καθώς η ίδια μάλλον αγνοεί τις συνέπειες του θορύβου. Πολύ λιγότερα αγνοεί ο οξυδερκής υπεύθυνος τών δημοσίων σχέσεών της, και η αυλή των θαυμάτων που την ακολουθεί και την κατευθύνει, η ανώριμη μαριονέτα των πονηρών κουκλοθεατρίνων. Νέοι που (ίσως) διαβάζουν αυτές τις γραμμές και γίνονται μάρτυρες της γιγαντιαίας διαφημιστικής εκστρατείας, των τυμπανοκρουσιών των μέσων ενημέρωσης, της διαδραστικής και πολυμεσικής ρητορικής, δεν σάς βρωμάει τουλάχιστον κάτι από όλα αυτά; Δεν αισθάνεστε εξαπατημένοι, αναγκασμένοι να ενταχθείτε σε έναν στρατό που πηγαίνει στον πόλεμο χωρίς να ξέρεις ποια είναι η αιτία, πού είναι ο εχθρός και ποιος ο φίλος;
Ένας θεατρικός συγγραφέας πριν από μερικές δεκαετίες, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, έγραψε διαφωτιστικά λόγια. «Την ώρα της πορείας, πολλοί δεν γνωρίζουν ότι ο εχθρός βαδίζει στήν κεφαλί τους. Η φωνή που τους διατάζει είναι η φωνή του εχθρού τους. Και όποιος μιλάει για τον εχθρό είναι ο ίδιος εχθρός». Η Γκρέτα, η καημένη, είναι η φωνή του εχθρού, του αιώνιου λύκου που μεταμφιέζεται σε αρνί, οικονομική, τεχνολογική, οικονομική, πολιτιστική δύναμη, της ολιγαρχίας που μας ελίσσει σαν μαριονέτες για τους σκοπούς της. Όσοι μελετάτε τα λατινικά - βάρβαρη αρχαιοκρατία που «δεν ωφελεί» - θα θυμάστε τον μύθο του Φαίδρου. Ο λύκος κατηγορεί το αρνί από κάτω του ότι λέρωσε το νερό που έπρεπε να πιει. Ξέρεις πώς τελείωσε, ο λύκος έφαγε το αρνί. Δεν σου λέει τίποτα, δεν νιώθετε σαν θυσιασμένα αρνιά να χειροκροτούν τον δήμιο;
Η εξουσία σας καλεί να παλέψετε για κάτι πολύ γενικό, το κλίμα, για το οποίο δέν ξέρετε -δεν γνωρίζουμε τίποτα- για να της επιτρέψετε να αλλάξει τα μοντέλα ανάπτυξης που δεν είναι πλέον κερδοφόρα γι' αυτήν, εις βάρος σας. Σκεφτείτε το: όχι άδικο ή μη βιώσιμο, καθώς το να παίζεις τον πίπα με την Γκρέτα, σε κάνει να πιστεύεις, αλλά όχι πλέον κερδοφόρο. Για να συνεχίσουν το παιχνίδι, πρέπει να σε φέρουν στο πλευρό τους. Σε ένα μυθιστόρημα του προαναφερθέντος Μπρεχτ, ένα αφεντικό της μαφίας διατάζει τους οπαδούς του: η εργασία πρέπει να είναι νόμιμη. Η νομιμότητα γίνεται σύνθημα ενός γκάνγκστερ . Πρέπει να αλλάξουν το σύστημά τους σε βάθος, αλλά ο λογαριασμός πρέπει να παραμείνει στίς πλάτες μας. Θα είμαστε ακόμα πιο φτωχοί και πιο ανασφαλείς, αλλά πρέπει να πιστεύουμε ότι η σωτηρία του πλανήτη είναι για το κλίμα, για το καλό μας.
Η φάρσα είναι τόσο κραυγαλέα που αν το πιστέψουμε, πραγματικά η Ιδιοκρατία είναι στην εξουσία. Ξεκαρδιστικός ο τίτλος της εφημερίδας Fiat, όπου εξυψώνονται τα παιδιά που προορίζονται να σώσουν τον πλανήτη «μολυσμένα από τους γονείς τους». Κρίμα που η Fiat είναι η ιταλική βιομηχανία που έχει συμβάλει περισσότερο στην ιταλική ρύπανση. Από ποιο άμβωνα προέρχεται το κήρυγμα, με την ολοένα και πιο θρασύδειλη τεχνική τού να αντιπαραθέτεις τον ένα στον άλλο. Άντρες εναντίον γυναικών, ιθαγενείς εναντίον μεταναστών, παιδιά ενάντια σε καταραμένους ρυπαίνοντες γονείς, τα θύματα μετατράπηκαν σε δήμιους, οι ένοχοι παίρνουν την καρέκλα για να δώσουν μαθήματα. Αποκρουστικό.
Ο συναγερμός της Γκρέτα είναι σωστός, ο κόσμος δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι, αλλά η λύση δεν μπορεί να βρίσκεται στα χέρια εκείνων που προκάλεσαν τις καταστροφές. Ο Αϊνστάιν το δίδαξε, δεν λύνεις ένα πρόβλημα με την ίδια νοοτροπία που το δημιούργησε. Ο Νόαμ Τσόμσκι, ένας από τους διανοούμενους με τη μεγαλύτερη επιρροή του τελευταίου μισού αιώνα, εξήγγειλε τους κανόνες εξουσίας για να διατηρήσει τον κοινωνικό έλεγχο. Θέλουμε να τους θυμηθούμε, καλώντας τον αναγνώστη να επαληθεύσει την αναλογία με την επιχείρηση στην οποία πρωταγωνιστεί η Γκρέτα. Πρώτα υπάρχει η στρατηγική της απόσπασης της προσοχής, της εκτροπής της προσοχής του κοινού μέσω της υπερπληθώρας πληροφοριών και της δημιουργίας ψευδών στόχων. Το σύστημα δημιουργεί το πρόβλημα, τονίζει τον συναγερμό, αλλά μετά, καλέ, εδώ είναι η λύση, φυσικά απλή και προσιτή σε όλους. Δρα αλλάζοντας σταδιακά την πραγματικότητα και την αντίληψή της, απευθυνόμενοι στο κοινό ως παιδιά, χρησιμοποιώντας το συναίσθημα, ένα βραχυκύκλωμα που αποφεύγει την ορθολογική ανάλυση και την κριτική αίσθηση. Η χρήση του συναισθηματικού μητρώου είναι η πόρτα πρόσβασης στο ασυνείδητο, όπου εμφυτεύει ιδέες, επιθυμίες και φόβους, προκαλώντας τις επιθυμητές αντιδράσεις και συμπεριφορές.
Η απεργία για το κλίμα είναι ξεκάθαρη: εάν οι κύριοι του κόσμου ζητήσουν να σταματήσουν τις δραστηριότητες, ενεργούν εναντίον τους και θα πρέπει να ρωτήσουμε ποιος ωφελείται, αλλά ένα αρχαίο μέσο είναι να κρατάμε το κοινό σε άγνοια και μετριότητα, ώστε να μην έχει τα διανοητικά εργαλεία για να κατανοήσει τους μηχανισμούς που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο, την κατεύθυνση και τη ρύθμιση του. Το συμπέρασμα είναι να τονωθεί ο εφησυχασμός για τη μετριότητα. Τότε ενισχύουν το αίσθημα της ενοχής: εμείς -όχι αυτοί- ευθυνόμαστε για την ατυχία μας, χαλάσαμε το κλίμα. Άρα πέφτουμε σε κατάθλιψη, αντίο δράση, αντίο αντίδραση, είμαστε αντικείμενα στα χέρια της εξουσίας, αφού –είναι άλλη μια από τις σκοπιμότητες του Τσόμσκι– η εξουσία μας γνωρίζει καλύτερα από ό,τι γνωρίζουμε τον εαυτό μας.
Η Γκρέτα, η μεταμοντέρνα Ιωάννα της Αρκ, λέει ότι δεν θα σταματήσει μέχρι να πέσουν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κάτω από το επίπεδο συναγερμού. Ευγενής πρόθεση, αλλά το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν είναι το κλίμα, ποιος καθορίζει ποιο είναι το επίπεδο συναγερμού και πού; Υπάρχουν πολλές αμήχανες σιωπές στη μάχη της Γκρέτας, που έρχεται, ας μην ξεχνάμε, από το πιο πλούσιο μέρος του κόσμου. Πριν εκμεταλλευτούμε, μολύναμε, λεηλατήσαμε, τώρα θέλουμε να εμποδίσουμε δισεκατομμύρια ανθρώπινα όντα να φτάσουν το βιοτικό μας επίπεδο. Είναι ένα ανησυχητικό υπονοούμενο που διαψεύδεται έντονα, αλλά ποιοι είμαστε εμείς, Ευρωπαίοι και Δυτικοί, που επιβάλλουμε για άλλη μια φορά το όραμά μας στους Κινέζους, τους Ινδούς, τους Αφρικανούς; Ο Χέγκελ θα το αποκαλούσε δυστυχισμένη συνείδηση, αλλά είναι η τραγική ηθική των πλουσίων, που επικαλέστηκαν πρώτα τη δημοκρατία, τώρα θέλουν να την αναστείλουν,
Ένας άλλος κίνδυνος της ιδεολογίας της Γκρέτα –ας την πούμε έτσι γνωρίζοντας ότι το κορίτσι είναι μάσκα– είναι ο κενός κοσμοπολιτισμός της. Φαίνεται να υποδηλώνει: ο πλανήτης είναι ένας, πρέπει να τον υπερασπιστούν όλοι, καλύτερα μέσω μιας ενιαίας παγκόσμιας κυβέρνησης. Για να σωθούμε από το κλίμα, μια έκφραση τόσο γενική που να περιέχει τα πάντα και το αντίθετό της, πρέπει να εγκαταλείψουμε την ελευθερία, την ευημερία, να λέμε τη γνώμη μας, να κάνουμε παιδιά και να παραδώσουμε τη ζωή μας στους νέους δημιουργούς, τους μάγους του κλίματος. Όλοι επιβιβάζονται στον κόσμο που ταιριάζει σε όλους, για χάρη ενός σκοτεινού και ιδιότροπου Θεού, του Κλίματος. Στα τσίρκα έδειχναν τον ζωολογικό κήπο επί πληρωμή και ένας κράχτης φώναζε: μπείτε κύριοι, όσο περισσότεροι μπαίνουν, τόσο περισσότερα ζώα βλέπετε. Είμαστε τα θηρία. οι δαμαστές, δυστυχώς, είναι ίδιοι με τους ιδιοκτήτες του τσίρκου.
Όταν θα έχουν πείσει τη συντριπτική πλειοψηφία, ίσως θα μας ωθήσουν στον πόλεμο ενάντια στους νέους κακούς, τους «εξωτερικούς» ρυπαίνοντες, την Κίνα, την Ινδία ή όποιον αποφασίσουν. Αν πεισθούν για την καλοσύνη ενός σκοπού, οι άνθρωποι μπορούν να πεθάνουν για αυτό με χαρά: είναι η ιστορία του κόσμου. Η περιβαλλοντική αιτία είναι δίκαιη, εκφράζεται με τον παγκοσμιοποιητικό τρόπο που προσελκύει τόσο πολλούς δυτικούς νέους, τη γενιά του Erasmus χορτασμένη και νυσταγμένη, συνηθισμένη σε αυτό που είναι αδιαφανές, υγρό, άνετο, άμεσο. Μια ιδεολογία omnibus που οι κύριοι του κόσμου έχουν δημιουργήσει και θα οδηγήσουν κυνικά. Κατέχουν όλα τα χαρτιά στην τράπουλα, τα μοιράζουν όπως θέλουν και διασφαλίζουν ότι μεγάλες μάζες ανθρώπων δεν αναγνωρίζουν κανένα άλλο παιχνίδι.
Οι Λατίνοι, για να αξιολογήσουν τα γεγονότα, ρώτησαν τον εαυτό τους cui prodest, σε ποιον βολεύει. Στον κόσμο της αμερικανοποιημένης υποκουλτούρας, το κριτήριο της κρίσης είναι να ακολουθείς το χρήμα, ακολουθήστε τα χρήματα. Εκστρατείες όπως αυτή της Γκρέτα κοστίζουν δισεκατομμύρια, δεσμεύουν τα μέσα ενημέρωσης, την πολιτιστική δύναμη, τους άρχοντες της διασκέδασης. Το σκεπτικό για την αξιολόγηση είναι κουραστικό και δεν συνιστάται. Οι ερωτήσεις καταργούνται χωρίς τυπική απαγόρευση, οι προσυσκευασμένες FAQ αρκούν, ερώτηση και απάντηση, αποτέλεσμα επικροτούμενο, εξαιρετική νίκη για τους masters of steam. Γνωρίζουμε τη ματαιότητα των λόγων μας, τη φωνή εκείνων που φωνάζουν στην έρημο, αλλά, αγαπητοί οπαδοί της Γκρέτα, αναρωτηθείτε γιατί μια παγκόσμια εκστρατεία κατά των ναρκωτικών και άλλων τεχνητών παραδείσων που καταστρέφουν τη ζωή δεν ξεκινά ποτέ από τους ίδιους άμβωνες; Είναι κύριοι των πάντων, θα ήταν εύκολο να αναπτύξουν πλήρως τον Τύπο, την τηλεόραση, τους γίγαντες του Διαδικτύου, τη μουσική και την πολιτιστική βιομηχανία ενάντια στη χρήση χαπιών, κοκαΐνης, ηρωίνης, διεγερτικών και διαφόρων ανωμαλιών, βρείτε άλλη Γκρέτα, παραλάβετέ την στο Νταβός, δώστε της το τόξο των ισχυρών. Δεν το κάνουν. Ακολουθήστε τα χρήματα…
1 σχόλιο:
Γρήγορα στο Χόλιγουντ!
Βορά στην ελίτ !!!
Δημοσίευση σχολίου