Roberto Pecchioli - Ο Τζορτζ Σόρος και η Ανοιχτή Κοινωνία (23)

 Συνέχεια από: Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2023

KATA ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΥ (ΤΟ ΑΝΤΙΦΩΝΟ ΤΟΥ ΣΟΡΟΣ)

Επιμέλεια Lorenzo Maria Pacini

6

ΑΡΧΙΠΈΛΑΓΟΣ ΣΌΡΟΣ

“Οι ομάδες συμφερόντων μετατρέπονται σε ομάδες πίεσης όταν οι υπεύθυνοι χρησιμοποιούν τη δράση τους για να κάνουν τις φιλοδοξίες ή τις διεκδικήσεις τους να θριαμβεύσουν“.  JEAN MEYNAUD

 ΈΝΑΣ ΙΣΤΌΣ ΤΌΣΟ ΜΕΓΆΛΟΣ ΌΣΟ Ο ΚΌΣΜΟΣ

Αρχιπέλαγος. Δεν μπορούμε να βρούμε άλλον όρο πιο εύστοχο για να περιγράψουμε τον ιστό που ο Τζορτζ Σόρος έχει πλέξει επί σαράντα και πλέον χρόνια σε τέσσερις ηπείρους, τόσο από την πλευρά της οικονομικής-χρηματοοικονομικής -δηλαδή της πολιτικής- επιρροής όσο και από την πλευρά της δράσης των πολιτών με στόχο την οικοδόμηση, την προώθηση και τη διάδοση της έννοιας της Ανοικτής Κοινωνίας, μέσω του ιδρύματος OSF και ενός τεράστιου αριθμού ομάδων, ενώσεων, μέσων πίεσης, πολιτικών και πολιτιστικών ιδρυμάτων και συνεργατικών προγραμμάτων που εκτείνονται σε όλο τον κόσμο. Το OSF είναι ένα μέσο καθολικής παρέμβασης - πολιτικής, αξιακής, κοινωνικής - που υπερβαίνει και ξεπερνά τη μορφή του ιδρυτή του, που ο κόσμος θα κληθεί να το αντιμετωπίσει για πολύ καιρό.Το δίκτυο που έχει οικοδομήσει είναι τόσο πολύπλοκο και διακλαδισμένο που είναι σχεδόν αδύνατο να αναδομηθεί πλήρως. Ο αμερικανικός ιστότοπος discoverthenetwork.org που συνδέεται με τον ισραηλινοαμερικανό δημοσιογράφο David Horowitz, ο οποίος βρίσκεται κοντά στους νεοσυντηρητικούς, έχει προσπαθήσει. Αν και περιορίζεται σε οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ, ο κατάλογος του Horowitz καταλαμβάνει σελίδες και σελίδες. Η γειτνίαση με τον κόσμο του αμερικανικού φιλελεύθερου ριζοσπαστισμού και με οργανώσεις που βρίσκονται κοντά ή παράλληλα με το Δημοκρατικό Κόμμα χτυπάει στο μάτι, τόσο πολύ που μπορεί κανείς να φανταστεί την ύπαρξη ενός Δημοκρατικού Κόμματος-σκιά των οργανώσεων του Σόρος.

Ο οικονομικός μηχανισμός είναι πολύ έξυπνος: το OSF δεν χρηματοδοτεί ποτέ συναφείς ομάδες για περισσότερο από το ένα τρίτο του προϋπολογισμού τους, με διπλό στόχο να αφήσει -ή να φαίνεται ότι αφήνει- αυτονομία και να ενθαρρύνει τις επωφελούμενες ενώσεις να αναπτυχθούν με τις δικές τους δυνάμεις. Κάθε ομάδα, σχεδόν εκκολαπτόμενη, δημιουργεί άλλες, είτε λόγω μιας ιδεατής συγγένειας είτε λόγω της εμβάθυνσης συγκεκριμένων θεμάτων, αναμετρήσεων ή προγραμμάτων. Το OSF είναι το ακτινοβόλο κέντρο, ο κρίκος και η μηχανή μιας πραγματικής ιδεολογικής αλυσίδας που τροφοδοτείται από το χρήμα. Χρήματα που παρέχονται σε πάρα πολλά θέματα, αλλά όχι τόσο διαφανώς όσο θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε: το 2016, η εξειδικευμένη οργάνωση Transparify διαπίστωσε ότι τα Ιδρύματα Ανοιχτής Κοινωνίας ήταν τα λιγότερο διαφανή από τα ιδρύματα που εξετάστηκαν.

Εντυπωσιάζει -και μάλιστα θαυμάζει κανείς, πέρα από την αξιολογική κρίση- η ικανότητα του Σόρος και του OSF να διεισδύουν σε κάθε τομέα και πρόβλημα της κοινωνίας, από την πολιτική μέχρι τα κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα, όπως η άμβλωση, το τέλος της ζωής και η ευθανασία, οι εξαρτήσεις και τα ναρκωτικά, από τα φεμινιστικά κινήματα έως τα κινήματα ομοφυλοφίλων, τα εκπαιδευτικά προγράμματα, τα εθνικά, φυλετικά και οικογενειακά ζητήματα, τη μετανάστευση, το ρόλο των εθνικών κρατών, και από τη γεωπολιτική έως τις ενεργειακές πολιτικές, τις περιβαλλοντικές και κλιματικές συζητήσεις καθώς και τις επιπτώσεις των νέων ψηφιακών τεχνολογιών της πληροφορίας.

Πολύ χρήσιμο για την αξιολόγηση των απόψεων και των ενεργειών του Σόρος τα τελευταία χρόνια είναι το πιο πρόσφατο από τα βιβλία του, το Democracy! In Praise of the Open Society (αλλά ο αρχικός τίτλος είναι Defence of the Open Society) που εκδόθηκε στην Ιταλία το 2020. Πρόκειται κυρίως για μια συλλογή συνεντεύξεων, δηλώσεων και δημόσιων ομιλιών, όπως αυτές που δόθηκαν στο Φόρουμ του Νταβός με την πάροδο του χρόνου. Οι πιο πρόσφατοι στόχοι του μεγιστάνα κατά χρονική σειρά είναι η Κίνα και το σύμπλεγμα των κολοσσών της Silicon Valley, ιδίως η Google και το Facebook. Το Πεκίνο έχει έναν ισχυρό σύμμαχο στις νέες τεχνολογίες, "τα εργαλεία ελέγχου που αναπτύσσονται από την τεχνητή νοημοσύνη και δίνουν στα αυταρχικά καθεστώτα ένα εγγενές πλεονέκτημα έναντι των ανοικτών κοινωνιών". Κοινή είναι η αντίθεση στο ενοχλητικό κινεζικό σύστημα της κοινωνικής πίστωσης, στόχος του οποίου είναι να υποτάξει την ατομική μοίρα στα συμφέροντα του κράτους. Δεν βλέπουμε καμία ουσιαστική διαφορά με τον μηχανισμό ελέγχου, σκιαγράφησης, παρακολούθησης και λογοκρισίας που έχουν δημιουργήσει οι αμερικανικές ιδιωτικές τεχνολογικές πλατφόρμες. Ο Σόρος είναι πιο αισιόδοξος: αποτελούν παρόμοιο κίνδυνο όσον αφορά τα μέσα, το μέγεθος και το επιχειρηματικό μοντέλο, καθώς "θεωρούν τους εαυτούς τους ως αφέντες του σύμπαντος, αλλά είναι σκλάβοι της διατήρησης της δικής τους κυρίαρχης θέσης. Είναι θέμα χρόνου να καταρρεύσει το παγκόσμιο μονοπώλιο των αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών".

Το φάρμακο, για τον Σόρος, είναι πάντα το ίδιο, η Ανοιχτή Κοινωνία. Το σημείο θραύσης, κατά την άποψή μας, είναι το όριο που πρέπει να τεθεί. Κάθε ανθρώπινη κοινωνία που αφήνεται στον εαυτό της δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα αλγεβρικό άθροισμα ατόμων που μετατρέπονται σε άτομα, μονάδες που ταξιδεύουν χωρίς κατεύθυνση. Το μόνο που απομένει είναι είτε η παγκόσμια κυβέρνηση - δηλαδή ο μοναδικός και αδιαμφισβήτητος νόμος του ισχυρότερου (και πλουσιότερου) - που συνειδητοποιεί το παράδοξο μιας ανοικτής κοινωνίας που πλησιάζει στην παγκόσμια κυριαρχία - είτε οι παλιές, σεβάσμιες οργανικές κοινότητες και κοινωνίες, που η καθεμία τους εμφορείται από ένα σύστημα αρχών, αξιών, πεποιθήσεων που δίνουν νόημα στην ανθρώπινη ζωή. Το αρχιπέλαγος του Σόρος έχει ίσως έναν διαφορετικό, γκραμσιανό στόχο: την ηγεμονία της ιδέας της ανοικτής κοινωνίας μέσω της κατασκευής ενός μακροπρόθεσμου μετα-πολιτιστικού και εκπαιδευτικού σχεδίου, διαφορετικού αλλά παράλληλου με τη Μεγάλη Επαναφορά που προωθεί το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός. Υπό αυτή την έννοια, ο ρόλος των πολιτιστικών οργανισμών και των πανεπιστημίων που προωθούνται ή υποστηρίζονται από το OSF, μας φαίνεται κεντρικός.

H NEA ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΤΟΡΘΩΣΕ ΝΑ ΣΤΕΦΑΝΩΣΕΙ ΤΟΥΣ ΑΝΟΙΧΤΟΥΣ ΣΤΑΒΛΟΥΣ ΤΟΥ ΣΟΡΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ. ΑΓΑΠΑ ΚΑΙ ΚΑΝΕ Ο,ΤΙ ΘΕΣ.