Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου 2025

Sco: Η νέα τάξη πραγμάτων πιέζει.

από τον Mario Lettieri και τον Paolo Raimondi - 7 Σεπτεμβρίου 2025

Sco: Η νέα τάξη πραγμάτων είναι πιεστική


Πηγή: Mario Lettieri και Paolo Raimondi

Έκανε τόσα πολλά για να τους κρατήσει χωριστά που στο τέλος τους ένωσε. Αυτό είναι το πιο σημαντικό αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής των χωρών μελών του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) που μόλις ολοκληρώθηκε στην Τιαντζίν της Κίνας. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι είναι η μόνη αδιαμφισβήτητη «επιτυχία» του Ντόναλντ Τραμπ, επειδή όλες οι άλλες πολιτικές του έχουν αμφισβητηθεί και συζητούνται στα αμερικανικά δικαστήρια.
Ο SCO, ένας διακυβερνητικός φορέας που δημιουργήθηκε το 2001 για τον συντονισμό των πολιτικών ασφαλείας στην ασιατική περιοχή, έχει τώρα 10 κράτη μέλη. Αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο του παγκόσμιου ΑΕΠ σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης (PPP) και το 43% του πληθυσμού του πλανήτη. Μερικές φορές, πολύ επιφανειακά, παρουσιάζεται ως «αντι-ΝΑΤΟ».
Η Τιαντζίν ήταν η έδρα της ελίτ των «εχθρών της Δύσης», όπως τους αποκαλούν ορισμένοι επιμελείς προπαγανδιστές, φανατικοί αναγνώστες «εφημερίδων». Ο οικοδεσπότης, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, υποδέχτηκε επίσημα τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Αλλά ακόμη πιο σημαντική είναι η συμμετοχή του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος, ξεπερνώντας τις ιστορικές σινο-ινδικές διαφορές, απάντησε στους προκλητικούς δασμούς 50% του Τραμπ.
Η Τελική Διακήρυξη περιέχει ορισμένες σημαντικές εξελίξεις. Αναγνωρίζει τις γεωπολιτικές εντάσεις και τον αντίκτυπό τους στην παγκόσμια οικονομία. Βεβαίως, τονίστηκε η σημασία της συνεργασίας στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της εμπορίας ναρκωτικών και η δέσμευση για ειρηνική και διπλωματική επίλυση των συγκρούσεων. Ωστόσο, οι αρχηγοί κρατών του SCO ήταν πρόθυμοι να τονίσουν ότι η ασφάλεια στην περιοχή διασφαλίζεται πρωτίστως μέσω της συνεργασίας και της οικονομικής ανάπτυξης. Είναι ενδιαφέρον ότι οι λέξεις «δασμοί» και «δασμολογήσεις» δεν εμφανίστηκαν ποτέ στη Διακήρυξη! Αντ' αυτού, εγκρίθηκε η μακροπρόθεσμη στρατηγική, η «Στρατηγική Ανάπτυξης του SCO για τα Επόμενα 10 Χρόνια (2026-2035)», με αναπτυξιακά έργα και πολιτικές που θα αναλύονται λεπτομερώς με την πάροδο του χρόνου.
Πρώτον, υποστηρίζουν τη «μεταρρύθμιση του παγκόσμιου συστήματος οικονομικής διακυβέρνησης και την ενίσχυση ενός πολυμερούς εμπορικού συστήματος χωρίς διακρίσεις, βασισμένου σε διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές και κανόνες». Ζητούν επίσης τη μεταρρύθμιση των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και έναν μεγαλύτερο ρόλο για τις αναπτυσσόμενες χώρες στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και στη Διεθνή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.
Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ενός «μηχανισμού εξαγωγικών πιστώσεων και επενδύσεων του SCO». Για την προώθηση της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των χωρών μελών, τονίστηκε η εφαρμογή του «Χάρτη Πορείας για την επέκταση του μεριδίου των διακανονισμών σε τοπικό νόμισμα μεταξύ των κρατών μελών», που περιγράφηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Σαμαρκάνδης το 2022. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση τοπικών νομισμάτων στο εμπόριο και τους εσωτερικούς διακανονισμούς εντός του SCO. Αποφασίστηκε επίσης η ίδρυση μιας Τράπεζας Ανάπτυξης του SCO. Όπως φαίνεται, στα οικονομικά του προγράμματα, ο Οργανισμός ακολουθεί την ίδια πορεία που έχουν ήδη χαράξει οι χώρες BRICS και η Νέα Τράπεζα Ανάπτυξης.
Η οικονομική και επιστημονική συνεργασία αγγίζει όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης και της ψηφιακής τεχνολογίας. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην ενέργεια, την εφοδιαστική και τις υποδομές μεταφορών. Τονίζεται η επείγουσα ανάγκη κατασκευής νέων διεθνών διαδρόμων μεταφορών και βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων, ιδίως των διαδρόμων «Βορράς-Νότου» και «Ανατολής-Δύσης». Η ενεργειακή συνεργασία στον τομέα των υδρογονανθράκων έχει αυξηθεί σημαντικά, ιδίως μεταξύ Ρωσίας, Κίνας, Ιράν και Ινδίας.
Φυσικά, η Διακήρυξη αναφέρει όλα τα κράτη που υποστηρίζουν την Πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» της Κίνας (BRI), τον Νέο Δρόμο του Μεταξιού. Η Ινδία προφανώς δεν αναφέρεται. Η BRI υποστηρίζεται από την οικοδόμηση της υπό ρωσική ηγεσία Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης. Στόχος είναι επίσης η δημιουργία μιας «Ευρύτερης Ευρασιατικής Εταιρικής Σχέσης» στην οποία θα συμμετέχουν χώρες του ASEAN, άλλα έθνη και πολυμερείς μηχανισμοί.

Αναμφίβολα, οι διαφορές, ακόμη και οι εντάσεις μεταξύ των χωρών μελών του SCO, δεν έχουν εξαφανιστεί. Η τρέχουσα σταθερότητα θα μπορούσε να αμφισβητηθεί από απροσδόκητα γεωπολιτικά γεγονότα, προκλήσεις και δολιοφθορές. Αυτά είναι όλα εργαλεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από όσους εργάζονται για έναν «τμηματικό τρίτο παγκόσμιο πόλεμο», όπως προειδοποίησε ο Πάπας Φραγκίσκος. Για την Ευρώπη, η σύνοδος κορυφής στην Τιαντζίν θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μάθημα και μια ένδειξη: Η ενότητα χτίζεται με το να μην υποκύπτουμε σε προκλητικές και παράλογες επιταγές.
Ο σύγχρονος πολυμερισμός, απαραίτητος και συγκεκριμένος, δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποκλείει κανέναν, αλλά χρειάζονται θεσμοί, κανόνες και περιορισμοί που ισχύουν για όλους. Δεν είναι τυχαίο ότι, ενόψει των μποϊκοτάζ και των δασμών του Τραμπ, η Τελική Διακήρυξη αναφέρει ρητά τα Ηνωμένα Έθνη και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, τους δύο πιο αντιπροσωπευτικούς θεσμούς. Το σκηνικό έχει στηθεί για μια πραγματικά νέα παγκόσμια τάξη, στην οποία οι παλιοί και οι νέοι παίκτες είναι ίσοι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: