ΧΑΝΣ ΓΙΩΝΑΣ - ΤΕΧΝΙΚΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ - Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ (48)

Συνέχεια από Τετάρτη, 3 Μαΐου 2023

HANS JONAS - TECHNIK, MEDIZIN UND ETHIK - ZUR PRAXIS DES PRINZIPS VERANTWORTUNG

8. ΑΣ ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΕΝΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟ:

Απ’ την ευγονική στη γονιδιακή τεχνολογία.

Φουτουριστικές («μοντέρνες») μέθοδοι Ι

6. Κλωνοποίηση

γ. Υπαρξιακή κριτική.

3) Βλαβερή γνώση. 

– Το σαφές και άνευ προηγουμένου γεγονός είναι ότι ο – υποθετικός – κλώνος γνωρίζει «πάρα πολλά» για τον εαυτό του (ή νομίζει ότι γνωρίζει), ενώ και οι άλλοι γνωρίζουν (ή νομίζουν ότι γνωρίζουν) «πάρα πολλά» γι’ αυτόν. Και τα δυό αυτά δεδομένα «παραλύουν» τον αυθορμητισμό τού ιδιαιτέρου του γίγνεσθαι – ενώ το δεύτερο «παραλύει» και τη γνησιότητα της συναναστροφής τών άλλων μαζί του. Το ήδη γνωστό αρχέτυπο του κυτταρικού χορηγού, και ιδιαιτέρως αυτό που (θα) προέρχεται από κάποια διάσημη προσωπικότητα, θα υπαγορεύη εκ των προτέρων όλες τις προσδοκίες, προβλέψεις, ελπίδες και φόβους, τους σκοπούς, τις συγκρίσεις και τα μέτρα επιτυχίας και αποτυχίας, τις εκπληρώσεις και απογοητεύσεις για όλους τούς «συμμετέχοντες» – τόσο για τον κλώνο όσο και για εκείνους που (θα) τον «παρακολουθούν». Γιατί όλα αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε ανθρώπινης ζωής θα προέρχονται, όχι απ’ τη σταδιακά οικοδομούμενη γνώση ενός προσώπου εν των γίγνεσθαί του, αλλά απ’ το ήδη «έτοιμο» και δεδομένο πρότυπο. Κι αυτή η «υποτιθέμενη» γνώση θα πρέπη να καταπνίγη στο ήδη εκ των προτέρων χαρτογραφημένο, ούτως ειπείν, υποκείμενο κάθε αμεσότητα εμπειρικής προσπάθειας και προοδευτικής ανακάλυψης του «εαυτού» του, με τα οποία όμως «αυτo-εκπλήσσεται» φυσιολογικά κάθε κοπιαστική ζωή είτε προς το καλό είτε προς το κακό. Πρόκειται λοιπόν για την άρνηση μάλλον παρά για την «απόκτηση» γνώσης, για μιαν αληθοφάνεια παρά για μιαν αλήθεια. Ας προσέξουμε δε το ότι δεν έχει εδώ την παραμικρή σημασία το αν ο γενότυπος, με τη δύναμη που διαθέτει, αποτελεί πράγματι ή όχι, και τη μοίρα ενός προσώπου: εδώ ο γενότυπος «φτιάχνεται μοιραίως», με τις ιδέες που αναδέχθηκαν την κλωνοποίηση, οι οποίες και καθίστανται μια δύναμη καθ’ εαυτή με την επίδραση που εξασκούν σε όλα τα (συμβαλλόμενα) μέρη. Δεν έχει άρα καμιά σημασία το αν η «αντιγραφή» τού γενοτύπου οδηγή πραγματικά ή όχι στην επανάληψη ενός «σχήματος» ζωής: Ο δότης θα έχη επιλεγή με μια τέτοια (βασική) ιδέα, κι η ιδέα αυτή θα επενεργή τυραννικά πάνω στο υποκείμενο. Και δεν έχει επίσης καμιά σημασία, το ποια είναι η πραγματική σχέση ανάμεσα στην εκ γενετής φύση και την ανατροφή για τη διαμόρφωση ενός προσώπου και των δυνατοτήτων του: Η αναμεταξύ τους αλληλεπίδραση θα είχε με την κλωνοποίηση εκ των προτέρων παραποιηθή απ’ το ότι τόσο το υποκείμενο όσο και το περιβάλλον θα είχαν ήδη δεχθή τις «κατευθυντήριες γραμμές» για τη συμπεριφορά τους. Και έτσι θα έχη διαψευσθή το εγχείρημα (το «τόλμημα»…) της ζωής ως προς τη δελεαστική αλλά και «αγωνιώδη» ειλικρίνειά του. Θα έχη δηλ. επιτραπή στο παρελθόν να προκαταλάβη, μέσα από μια «νόθα» γνώση, το μέλλον, κι αυτό στο πιο προσωπικό απ’ όλα τα επίπεδα: στο ερώτημα «Ποιος είμαι (άραγες εγώ…);» Ένα ερώτημα που οφείλει να προέρχεται απ’ τον «μυστικό κόσμο», και που μπορεί μόνον τότε να απαντηθή, εφ’ όσον η αναζήτησή του παραμένει σε κείνη τη «σφαίρα». Και μάλιστα το «μυστικό» ή ο «μυστικός κόσμος», που αποτελεί ήδη τον όρο και την προϋπόθεση τόσο του ερωτήματος όσο και της αναζήτησης της απάντησης, αποτελεί ταυτόχρονα και την προϋπόθεση για να γίνη ίσως, αυτός που αναζητά, εκείνο ακριβώς, που θα αποτελέση τότε και την απάντηση! Η νόθα κατ’ αρχήν «φανέρωση», και η υποκειμενική απουσία τού «μυστικού», καταστρέφει στην πραγματικότητα την προϋπόθεση για μια γνήσια ανάπτυξη. Ανεξάρτητα μάλιστα απ’ το αν η υποτιθέμενη γνώση είναι αληθινή ή εσφαλμένη (και μπορούμε ευλόγως να υποθέσουμε, ότι μια τέτοια γνώση είναι καθ’ εαυτή λανθασμένη ως προς την ουσία της), είναι καταστροφική ως προς την απόκτηση της ιδιαιτερότητας ενός εκάστου. Γιατί αυτό που έχει υπαρξιακή σημασία είναι εκείνο που το κλωνοποιημένο πρόσωπο «σκέπτεται» - πρέπει να σκέπτεται -, ότι είναι, και όχι αυτό που «είναι» αντικειμενικά στην «υλική» έννοια του Είναι. Απ’ το «προϊόν» μιας κλωνοποίησης έχει, εν συντομία, εκ των προτέρων κλαπή εκείνη η «ελευθερία», που μπορεί να ευδοκιμήση μόνον υπό την προστασία τού «αγνώστου» (( Το μέγα εγχείρημα της ανθρώπινης ελευθερίας, που καθοδηγείται ωστόσο απ’ τη «μοίρα» ή και τη θεία πρόνοια… )) . Το να στερήσουμε όμως αυτήν την ελευθερία από έναν άνθρωπο, που δεν έχει έρθει ακόμα σ’ αυτόν τον κόσμο, αποτελεί ένα ασυγχώρητο έγκλημα, που δεν επιτρέπεται να επισυμβή ούτε καν μια και μοναδική φορά.

Θα μπορούσε βέβαια κάποιος εδώ να πη, πως ένας «κλώνος» δεν χρειάζεται (καν) να γνωρίζη την προέλευσή του. Μια όμως συνωμοσία σιωπής είναι σχεδόν σίγουρα καταδικασμένη σε αποτυχία, και δεν θα καθιστούσε παρά ακόμα χειρότερα τα πράγματα, γιατί αυτό το μυστικό «αποζητά» να έρθη στο φως. Κι εφ’ όσον παραμένει κρυμμένο απ’ το πρόσωπο στο οποίο και αφορά, υποδηλώνει (απλώς…) τη μύηση κάποιων «κατηχημένων», που το γνωρίζουν – μια ηθικώς «αφόρητη» καθ’ εαυτή, αλλά και αβέβαιη επίσης κατάσταση, αν αναλογισθή κανείς τον ρόλο που κατέχουν (ανάμεσά μας…) η αδιακρισία και το κουτσομπολιό· αποσιωπώντας βέβαια εδώ την ταυτόχρονη ύπαρξη αρχείων, «τραπεζών» δεδομένων και μυστικών πράξεων, με την πασίγνωστη σε όλους υπαγωγή τους σε κάθε είδους «διαρροές». Πέρα όμως κι απ’ το να είναι κανείς ένα τέτοιου είδος αντικείμενο μιας ανεπίτρεπτης, και απαγορευμένης σ’ αυτόν τον ίδιον γνώσης άλλων γι’ αυτόν, με ίσες μάλιστα πιθανότητες να μείνη μυστική ή να αποκαλυφθή κάποια στιγμή μια τέτοια «γνώση», είναι σχεδόν αναπόφευκτο, ότι ο «κλώνος» θα βρη τελικά τον δρόμο για τον αληθινό εαυτό του. Γιατί όλο το νόημα της κλωνοποίησης δεν είναι παρά η «μεταφορά» ή η «μεταβίβαση», τρόπον τινά, της «διασημότητας» του κυτταρικού δότη, αποδεικνυόμενη μέσα από μιαν (εντελώς…) ασυνήθιστη επίδοση και πιστοποιούμενη μέσα από μια δημόσια «τιμή και δόξα» που πιστεύεται πως θα απολαύση ο «λήπτης». Θα έρθη λοιπόν αναπόφευκτα μια μέρα, όπου το (καθόλου αμβλύνουν κατά την προϋπόθεσή του) «αντίγραφο» θα «αποκαταστήση» τον σύνδεσμο ανάμεσα στο ίδιο και το πασίγνωστο «πρωτότυπο». Τόσο η πρόωρη γνωστοποίηση όσο και η όψιμη «ανακάλυψη» αποτελούν ωστόσο μιαν εντελώς δυσάρεστη (έως και «αποκρουστική»…) περίσταση. Εν σχέσει δε προς τη δεύτερη, την («καθυστερημένη» τροπον τινά…) «ανακάλυψη», θα προφύλασσε, λένε, η πρώτη, η «έγκαιρη» τρόπον τινά γνωστοποίηση, απ’ την κλωνοποίηση ανωνύμων και «σκοτεινών» δωρητών – γιατί όμως να υπάρχη τότε γενικά η κλωνοποίηση;

(( Ακόμα και η κοινή λογική, τσακίζει εδώ κόκκαλα… ))

( συνεχίζεται )

ΠΑΝΩ ΚΑΤΩ ΤΑ ΙΔΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΝΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΣΤΑ ΡΟΜΠΟΤ, ΣΤΟ ΤΣΙΠ, ΟΠΩΣ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΙΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΒΑΘΜΟ.