Πηγή: Red Jackets
Πίσω από τους τίτλους, η προέλαση της Ρωσίας στο Ντονμπάς αποκαλύπτει μεταβαλλόμενες τακτικές, καταρρέουσες άμυνες και το διακύβευμα της αποφασιστικής μάχης του 2025.
Η πόλη Ποκρόφσκ (γνωστή στη Ρωσία ως Κρασνοαρμέισκ) στο Ντονμπάς έχει βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής τις τελευταίες ημέρες. Από πολλές απόψεις, η προέλαση της Ρωσίας σε αυτό το στρατηγικό οχυρό φαίνεται να ακολουθεί ένα γνωστό μοτίβο: η Ουκρανία αρνείται την ύπαρξη κρίσης, αντέχει για πολύ καιρό, επιχειρεί μάταιες αντεπιθέσεις αντί να υποχωρήσει και τελικά παραδίδεται με τεράστιες απώλειες.
Αλλά πέρα από τις ομοιότητες, αυτό που συμβαίνει εδώ έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή και θα μπορούσε κάλλιστα να καθορίσει πώς θα εξελιχθεί η επόμενη φάση του πολέμου.
Το καθεστώς του Κιέβου, όπως είναι η αδιάκοπη τάση του, προσπαθεί να υποβαθμίσει την κρίση, αν και, όπως θα δούμε αργότερα, οι ενέργειές του αποδεικνύουν το αντίθετο. Ο Μιχαήλ Ποντόλιακ, σύμβουλος του Βλαντιμίρ Ζελένσκι, επιμένει ότι δεν υπάρχει περικύκλωση, ισχυριζόμενος αντ' αυτού ότι οι ουκρανικές ειδικές δυνάμεις «εξαλείφουν τα διεισδυμένα ρωσικά στρατεύματα».
Ο ίδιος ο Ζελένσκι ισχυρίζεται ότι η Μόσχα εκμεταλλεύεται την «αφήγηση του Ποκρόφσκ» για να προβάλει μια εικόνα επιτυχίας στο πεδίο της μάχης.
Εν τω μεταξύ, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ισχυρίζεται ότι ο εχθρός είναι ήδη παγιδευμένος στις πόλεις Κουπιάνσκ και, χρησιμοποιώντας το ρωσικό όνομα, Κρασνοαρμέισκ (Ποκρόφσκ). Πέρα από τις ουκρανικές προσπάθειες συγκάλυψης, πολλά δυτικά μέσα ενημέρωσης σκιαγραφούν μια παρόμοια εικόνα.
Ενώ είναι αρκετά σαφές στους περισσότερους πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στρατιωτικά στο Ποκρόφσκ, πολλοί σχολιαστές εξακολουθούν να μην βλέπουν αυτά τα γεγονότα για την πραγματική τους σημασία: την αποφασιστική μάχη του 2025. Γιατί είναι τόσο σημαντικό το Ποκρόφσκ, πώς εξελίχθηκε αυτή η κατάσταση και τι επιφυλάσσει το μέλλον;
Η σημασία του Ποκρόφσκ
Το Ποκρόφσκ - γνωστό κατά τη σοβιετική εποχή ως Κρασνοαρμέισκ - μαζί με την κοντινή πόλη Μίρνογκραντ και αρκετές μικρότερες πόλεις και εργατικούς οικισμούς, αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο αστικό συγκρότημα που εξακολουθεί να βρίσκεται υπό ουκρανικό έλεγχο στο Ντονμπάς. Πριν από τον πόλεμο, ο συνολικός πληθυσμός αυτής της περιοχής ήταν περίπου 200.000, περίπου ο μισός από αυτόν της Μαριούπολης, η οποία το 2021 είχε περίπου 400.000 κατοίκους.
Για λόγους απλότητας, θα ονομάσουμε ολόκληρη την περιοχή Ποκρόφσκ.
Γιατί λοιπόν είναι σημαντικό το Ποκρόφσκ; Πρώτον, το μέγεθός του του προσδίδει σημαντικό στρατηγικό βάρος. Κατά τα πρώτα χρόνια της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης, το Ποκρόφσκ χρησίμευσε ως κρίσιμος κόμβος υλικοτεχνικής υποστήριξης κατά μήκος του νότιου μετώπου. Ήταν ένας βασικός σιδηροδρομικός και οδικός κόμβος, με εκτεταμένη χωρητικότητα αποθήκευσης κατάλληλη για μεγάλες φρουρές, μονάδες υποστήριξης και νοσοκομεία εκστρατείας.
Δεύτερον, το Ποκρόφσκ χρησίμευε ως φρούριο, εμποδίζοντας τις ρωσικές δυνάμεις να προχωρήσουν δυτικότερα. Το Ντονμπάς είναι μια πυκνοκατοικημένη περιοχή και οι μάχες εντός της είναι γνωστές για τη δυσκολία τους. Αντίθετα, όταν τα ρωσικά στρατεύματα κατέλαβαν τη Βελικάγια Νοβοσέλκα, έναν σχετικά μικρό οικισμό, οι μονάδες τους κατάφεραν να διεισδύσουν γρήγορα στην περιοχή του Ντνιεπροπετρόφσκ - μια πρόοδος που θα ήταν αδύνατη στην πυκνή αστική εξάπλωση του Ντόνετσκ. Τα ανοιχτά πεδία πέρα από το Ντονμπάς προσφέρουν πολύ πιο εύκολο έδαφος.
Εάν το Ποκρόφσκ έπεφτε, θα μπορούσε να συμβεί ένα παρόμοιο, και ενδεχομένως μεγαλύτερο, φαινόμενο ντόμινο. Για περίπου 100 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης, δεν υπάρχουν μεγάλα αστικά κέντρα, υδάτινα εμπόδια ή φυσικό ανάγλυφο. Το ίδιο το Ποκρόφσκ βρίσκεται σε μια κορυφογραμμή, που σημαίνει ότι οποιαδήποτε πρόοδος προς τα δυτικά θα ήταν κυριολεκτικά κατηφορική, διευκολύνοντας τον προελαύνοντα στρατό. Επιπλέον, η απώλεια αρκετών ταξιαρχιών σε μια περικύκλωση (περισσότερα για αυτό αργότερα) θα δημιουργούσε ένα σημαντικό κενό στην αμυντική γραμμή της Ουκρανίας, θέτοντας σοβαρές επιχειρησιακές προκλήσεις.
Τέλος, η σημασία του Ποκρόφσκ δεν είναι καθαρά στρατιωτική. Ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα λιθίου στην Ευρώπη βρίσκεται κοντά, μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια δεδομένης της «συμφωνίας για τα ορυκτά σπάνιων γαιών» που συζητήθηκε προηγουμένως μεταξύ του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ζελένσκι.
2024–2025: Από την Αβντεέβκα στο Ποκρόφσκ
Η ρωσική επίθεση ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2024 με την κατάληψη της Αβντεέβκα και συνεχίστηκε για πάνω από ένα χρόνο, μέχρι τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2025. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, απελευθερώθηκαν περισσότερες από δώδεκα πόλεις και αστικοί οικισμοί κατά μήκος του κεντρικού μετώπου του Ντόνετσκ, ενώ οι ρωσικές δυνάμεις προχωρούσαν αργά μέσα από την τεράστια βιομηχανική ζώνη της περιοχής.
Μέχρι το φθινόπωρο του 2024, το μέτωπο είχε πλησιάσει το Ποκρόφσκ. Μετά το τέλος της επίθεσης και μια επιχειρησιακή παύση την άνοιξη του 2025, οι ρωσικές δυνάμεις επανέλαβαν τους ελιγμούς, εστιάζοντας αυτή τη φορά στην αποκοπή της πόλης από την ανατολή και το νότο. Είχε προβλεφθεί εδώ και καιρό ότι το Ποκρόφσκ θα γινόταν ένας από τους επόμενους βασικούς στόχους, και αυτή η πρόβλεψη αποδείχθηκε σωστή.
Τον Αύγουστο, ο ρωσικός στρατός άρχισε να υιοθετεί την τυπική στρατηγική περικύκλωσης. Η πόλη απομονώθηκε ουσιαστικά από τρεις πλευρές, ενώ οι οδοί ανεφοδιασμού δέχτηκαν εχθρικά πυρά. Τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, η ουκρανική φρουρά μέσα στο Ποκρόφσκ σταδιακά αποδυναμώθηκε. Καθώς η περικύκλωση σφίγγονταν, οποιαδήποτε επίθεση στην πόλη φαινόταν καταδικασμένη να συναντήσει μικρή οργανωμένη αντίσταση - την ίδια μέθοδο που η Ρωσία είχε ήδη χρησιμοποιήσει με επιτυχία στην Αβντέβκα, το Κουρακόβο, το Ουγκλεντάρ και σε δώδεκα άλλες τοποθεσίες στο παρελθόν.
Ωστόσο, τα γεγονότα σύντομα πήραν μια απροσδόκητη τροπή.
Στα τέλη Ιουλίου, άρχισαν να κυκλοφορούν αναφορές ότι ρωσικά στρατεύματα εφόδου είχαν εισέλθει στο Ποκρόφσκ -συμπεριλαμβανομένου του κέντρου της πόλης- και στο Ροντίνσκογιε, μια μικρή αλλά στρατηγικά κρίσιμη πόλη, ζωτικής σημασίας για την άμυνα τόσο του Ποκρόφσκ όσο και του Μίρνογκραντ στα βόρεια. Ωστόσο, η πλήρης περικύκλωση απείχε ακόμη πολύ από το να επιτευχθεί: τουλάχιστον δύο ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι παρέμεναν υπό τον ουκρανικό έλεγχο.
Δέκα ημέρες αργότερα, εμφανίστηκαν αναφορές για μια άνευ προηγουμένου ρωσική προέλαση προς το Ζολότοϊ Κολοντέζ και τον αυτοκινητόδρομο Κραματόρσκ-Ντομπροπόλε. Σε μόλις 24 ώρες, οι ρωσικές δυνάμεις προχώρησαν περίπου 20 χιλιόμετρα, ανοίγοντας ένα κενό πλάτους τεσσάρων έως πέντε χιλιομέτρων στο μέτωπο - η ταχύτερη ημερήσια προέλασή τους από τις πρώτες ημέρες της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2022.
Αυτή η ταχεία προέλαση προς το Ντομπροπόλε, ακολουθούμενη από έντονες αντεπιθέσεις, απέσπασε για λίγο την προσοχή τόσο της Ρωσίας όσο και της Ουκρανίας από το Ποκρόφσκ. Οι μάχες προς αυτή την κατεύθυνση σταμάτησαν για σχεδόν δύο μήνες, καθώς και οι δύο πλευρές ανασυντάχθηκαν και προετοιμάστηκαν για αυτό που θα ακολουθούσε.
Οκτώβριος 2025: Η Περικύκλωση.
Οι μάχες για το Ποκρόφσκ -μαζί με την προηγούμενη ανακάλυψη κοντά στο Ντομπροπόλε- αποκάλυψαν μια περαιτέρω εξέλιξη στις ρωσικές τακτικές: μικρές, κινητές ομάδες εφόδου έγιναν η κύρια δύναμη κρούσης στο πεδίο της μάχης. Με τα FPV drones να περιπολούν τον ουρανό 24/7, οι παραδοσιακές τεθωρακισμένες επιθέσεις είναι σχεδόν αδύνατες και οι μεγάλες συγκεντρώσεις ακάλυπτου πεζικού αποτελούν εύκολους στόχους για επιθέσεις ακριβείας με drones.
Ταυτόχρονα, οι ουκρανικές δυνάμεις είναι εμφανώς πιο εξαντλημένες από τις ρωσικές αντίστοιχες. Σε πολλές περιοχές, δεν υπάρχει πλέον μια συνεχής γραμμή μετώπου. Ακόμη και σε κρίσιμους τομείς, οι ουκρανικές άμυνες αποτελούνται πλέον από διάσπαρτα οχυρά, χωρισμένα από ανοιχτό έδαφος που παρακολουθείται από drones. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι σε αυτήν την περιοχή -όπου λειτουργεί η Ρωσική Κεντρική Ομάδα Δυνάμεων- υπάρχουν πλέον μεταξύ τριών και έξι Ρώσων στρατιωτών για κάθε Ουκρανό. Οι ρωσικές ομάδες εφόδου εκμεταλλεύονται αυτά τα κενά, συγκεντρώνοντας σιωπηλά για ώρες ή και ημέρες πριν εξαπολύσουν ξαφνικές επιθέσεις σε ευάλωτα σημεία, καταστρέφοντας οχυρά ή αναγκάζοντας σε γρήγορες υποχωρήσεις. Το στοιχείο του αιφνιδιασμού, σε συνδυασμό με τον ευέλικτο τοπικό συντονισμό, επιτρέπει στη Ρωσία να αποκτήσει προσωρινή υπεροχή σε βασικά σημεία, εξουδετερώνοντας το πλεονέκτημα των εχθρικών drones και επιτρέποντας σταθερή πρόοδο.
Ως αποτέλεσμα, το Ποκρόφσκ καταλήφθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά μέχρι τον Οκτώβριο. Η περιοχή νότια της σιδηροδρομικής γραμμής έπεσε πρώτη, ακολουθούμενη από τους ουρανοξύστες στις βόρειες γειτονιές της πόλης. Μέχρι το Σάββατο, μόνο λίγες κατοικημένες γειτονιές και το νοσοκομείο κοντά στην οδό Τιουλένεφ στα βορειοανατολικά περίχωρα παρέμειναν υπό ουκρανικό έλεγχο.
Αλλά τι γίνεται με την περικύκλωση που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος Πούτιν τον Οκτώβριο, την οποία οι Ουκρανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει;
Ανατολικά του Ποκρόφσκ βρίσκεται το Μίρνογκραντ, το οποίο υπερασπίζονται δύο ουκρανικές ταξιαρχίες: η 25η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία Εφόδου και η 38η Ταξιαρχία Πεζοναυτών, και οι δύο επίλεκτες και δοκιμασμένες σε μάχη μονάδες. Υπολογίζεται ότι 2.000 έως 5.000 Ουκρανοί στρατιώτες είναι αυτή τη στιγμή παγιδευμένοι εκεί.
Σε αντίθεση με το Ποκρόφσκ, το Μίρνογκραντ βρίσκεται σε μια επίπεδη περιοχή, σχεδόν πίσω από το Ποκρόφσκ από την ουκρανική οπτική γωνία. Όλες οι οδοί ανεφοδιασμού προς την πόλη περνούν από το ίδιο το Ποκρόφσκ ή από την πόλη Ροντίνσκογιε στα βόρεια.
Σύμφωνα με τον Λοστάρμουρ, η απόσταση μεταξύ των δύο άκρων της ρωσικής προέλασης, του βόρειου και του νότιου, είναι τώρα μόνο δύο χιλιόμετρα. Με την περιοχή υπό συνεχή επιτήρηση από drones, είναι ασφαλές να πούμε ότι το Μίρνογκραντ και η φρουρά του έχουν ουσιαστικά περικυκλωθεί για τουλάχιστον δύο εβδομάδες, ανίκανοι να υποχωρήσουν ή να λάβουν ενισχύσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι προμήθειες παραδίδονται από βαρέα drones R18, αλλά ακόμη και με ελάχιστες απώλειες, αυτό δεν θα ήταν καθόλου αρκετό για να διατηρήσει μια τόσο μεγάλη δύναμη.
Νοέμβριος 2025: Μια νέα έκδοση της Επιχείρησης Χειμερινή Καταιγίδα.
Η ουκρανική πλευρά δεν κάθεται άπραγη. Έχοντας χάσει την ευκαιρία να αποσύρει τη φρουρά της εγκαίρως, το Κίεβο προσπαθεί τώρα να αντεπιτεθεί, ελπίζοντας να διεισδύσει στο Μίρνογκραντ και να απελευθερώσει τις παγιδευμένες δυνάμεις του. Η κατάσταση θυμίζει την Επιχείρηση Χειμερινή Καταιγίδα, όταν τα άρματα μάχης του Μανστάιν επιχείρησαν να διασώσουν την περικυκλωμένη Έκτη Στρατιά στο Στάλινγκραντ, μόνο και μόνο για να αποκρουστούν από τον Κόκκινο Στρατό και να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το σχέδιο.
Το πιο δραματικό -και αναμφισβήτητα το πιο μάταιο- επεισόδιο συνέβη την 1η Νοεμβρίου, όταν η Κεντρική Διεύθυνση Πληροφοριών της Ουκρανίας εξαπέλυσε αεροπορική επιδρομή στα δυτικά σύνορα του Ποκρόφσκ. Δύο ελικόπτερα κατάφεραν να διαφύγουν, αλλά οι ειδικές δυνάμεις που είχαν αναπτύξει εντοπίστηκαν γρήγορα στα ερείπια και καταστράφηκαν από drones FPV.
Οι έντονες μάχες συνεχίζονται στη βόρεια πλευρά της περικύκλωσης. Για αρκετές εβδομάδες, τα ουκρανικά στρατεύματα έχουν διαθέσει όλους τους πόρους τους σε επιθέσεις, πρώτα προς το προμαχώνα Ντομπροπόλε και στη συνέχεια απευθείας προς το Μίρνογκραντ. Εδώ, οι ουκρανικές δυνάμεις χρησιμοποιούν και πάλι τεθωρακισμένα οχήματα - κάτι σπάνιο στις μέρες μας - αλλά, παρά τη συγκέντρωση σημαντικών δυνάμεων και τις βαριές απώλειες, δεν μπόρεσαν να προχωρήσουν πέρα από το Ροντνίνσκογιε.
Οι ουκρανικές μονάδες σε αυτήν την περιοχή είναι ένα συνονθύλευμα από ποικίλα τάγματα και ad hoc σχηματισμούς. Το 425ο Σύνταγμα Εφόδου παραμένει μία από τις λίγες δομημένες ομάδες μάχης, ενώ οι υπόλοιπες έχουν συγκροτηθεί, όπως λένε, σύμφωνα με την αρχή «λίγο κάνει λίγο».
Αυτή η επισφαλής κατάσταση είναι άμεσο αποτέλεσμα των πολιτικών αποφάσεων του Κιέβου. Καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, ο Ζελένσκι διαβεβαίωσε τους Ευρωπαίους υποστηρικτές του και τον Ντόναλντ Τραμπ ότι οι «ρωσικές ορδές» θα μπορούσαν να κρατηθούν σε απόσταση επ' αόριστον. Τώρα, δεν μπορεί να αντέξει μια σοβαρή ήττα που θα μπορούσε να μετατραπεί σε στρατηγική καταστροφή. Γι' αυτό διέταξε για άλλη μια φορά τους διοικητές του να υπερασπιστούν το λεγόμενο «φρούριο του Ποκρόφσκ» με κάθε κόστος, αναγκάζοντας τον Στρατηγό Σύρσκι να δαπανήσει τα τελευταία του αποθέματα σε επαναλαμβανόμενες αντεπιθέσεις.
Με το Ποκρόφσκ σχεδόν να έχει καταληφθεί και το Μίρνογκραντ στα πρόθυρα της κατάρρευσης, το περισσότερο που μπορεί να ελπίζει τώρα η ουκρανική διοίκηση είναι να εκκενώσει τις επίλεκτες ταξιαρχίες που είναι παγιδευμένες μέσα.
Στόχος του ρωσικού στρατού, ωστόσο, είναι ακριβώς να το αποτρέψει αυτό: να εξαντλήσει τις επιτιθέμενες δυνάμεις και να καταστρέψει ή να συλλάβει τη φρουρά του Μίρνογκραντ. Εάν συμβεί αυτό, η Ουκρανία πιθανότατα δεν θα είναι σε θέση να δημιουργήσει μια νέα αμυντική γραμμή ανατολικά του Ποκρόφσκ. Το μέτωπο αναπόφευκτα θα μετατοπιστεί δυτικά, προς τον ποταμό Δνείπερο.
Όπως έχουν τα πράγματα, η αποφασιστική μάχη του 2025 έχει εισέλθει στην κρίσιμη φάση της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου