Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος
Τα λείψανα του Αγίου Νικολάου, του ιστορικού επισκόπου των Μύρων της Λυκίας, που πέθανε γύρω στο 343 μ.Χ., βρίσκονται από το έτος 1087 μ.Χ. στη Βασιλική του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι της Ιταλίας. Εκεί φυλάσσονται με μεγάλη ευλάβεια, καθώς θεωρείται ότι από τον τάφο του αναβλύζει Μύρρο, το λεγόμενο manna di San Nicola, ένα διαυγές υγρό που επιτελεί πολλά θαύματα. Παράλληλα με την παράδοση όμως, τα τελευταία 70 χρόνια η σύγχρονη επιστήμη έχει προσεγγίσει τα λείψανα με σεβασμό αλλά και ερευνητικό ενδιαφέρον, επιχειρώντας να ρίξει φως στην ταυτότητα και την ιστορικότητα του Αγίου.
Η πρώτη οργανωμένη επιστημονική μελέτη έγινε το 1953, όταν η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία του Μπάρι επέτρεψε την προσωρινή αποκάλυψη του τάφου για ανθρωπολογική και ιατροδικαστική εξέταση. Η έρευνα διεξήχθη από ειδικούς επιστήμονες υπό την καθοδήγηση του δρ. Luigi Martino, καθηγητή Ανατομίας του Πανεπιστημίου του Μπάρι, με τη συνεργασία του ανθρωπολόγου Luigi De Palma. Η μελέτη αποκάλυψε ότι ο σκελετός ανήκε σε άνδρα ηλικίας περίπου 70 ως 80 ετών, ύψους περίπου 1,68 μέτρων, με ισχυρή σωματική διάπλαση και εμφανείς ενδείξεις προχωρημένης ηλικίας.
Σημαντικότερο όμως εύρημα ήταν οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις στις αρθρώσεις των γονάτων και της σπονδυλικής στήλης, που υποδήλωναν χρόνια μορφή αρθρίτιδας. Οι επιστήμονες θεώρησαν πιθανό οι παθήσεις αυτές να οφείλονται είτε σε μακροχρόνια συνήθεια γονυκλισίας (γονάτισμα κατά την προσευχή) είτε σε παραμονή σε ψυχρό και υγρό περιβάλλον, κάτι που ταιριάζει με την παράδοση ότι ο Άγιος είχε φυλακιστεί για αρκετά χρόνια σε σκοτεινό υπόγειο σπήλαιο κατά τη διάρκεια των διωγμών του Διοκλητιανού (περίπου 303–311 μ.Χ.). Επίσης, παρατήρησαν ότι η μύτη είχε σπάσει από ισχυρό χτύπημα, προφανώς κατά την διάρκεια των βασανιστηρίων μέσα στην φυλακή.
Τα ευρήματα του 1953 αποτέλεσαν τη βάση και για τη δημιουργία της ανακατασκευής του προσώπου του Αγίου, η οποία ολοκληρώθηκε το 2004 από την Καθηγήτρια Caroline Wilkinson του University of Manchester. Με τη μέθοδο της τρισδιάστατης εγκληματολογικής ανασύνθεσης πάνω στο ψηφιοποιημένο κρανίο, προέκυψε η εικόνα ενός άνδρα με φαρδύ πρόσωπο, γερή γνάθο και ευθύ βλέμμα, χαρακτηριστικά που συνάδουν με πρόσωπα της μεσογειακής Ανατολής του 4ου αιώνα. Η εικόνα αυτή παρουσιάζεται σήμερα στην ιστοσελίδα του St. Nicholas Center και έχει ευρεία αναγνώριση ως η πιο αξιόπιστη απεικόνιση του ιστορικού Αγίου Νικολάου. (με βάση αυτήν την ανακατασκευή συνδυασμένη με τα χαρακτηριστικά που διασώζει η Βυζαντινή παράδοση δημιούργησα την απεικόνιση του προσώπου του Αγίου που συνοδεύει αυτό το κείμενο).
Η δεύτερη σημαντική έρευνα πραγματοποιήθηκε το 2017, όταν με την έγκριση του Βατικανού και της Βασιλικής του Μπάρι, ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, με επικεφαλής τον καθηγητή Tom Higham του Oxford Radiocarbon Accelerator Unit, προχώρησε σε ραδιοχρονολόγηση (C-14) ενός μικρού δείγματος οστού που φυλασσόταν στη συλλογή λειψάνων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Το συγκεκριμένο δείγμα αποδείχθηκε ότι είχε προέλευση από τα λείψανα του Μπάρι, δηλαδή τον ίδιο σκελετό που είχε εξεταστεί το 1953.
Τα αποτελέσματα της ραδιοχρονολόγησης δημοσιεύθηκαν τον Δεκέμβριο του 2017. Η ανάλυση έδειξε ότι το οστό χρονολογείται μεταξύ 340 και 420 μ.Χ., δηλαδή ακριβώς την περίοδο που έζησε ο ιστορικός Επίσκοπος των Μύρων, ο γνωστός σε Ανατολή και Δύση ως Άγιος Νικόλαος. Αν και η ραδιοχρονολόγηση δεν αποδεικνύει «ποιός» ήταν ο άνθρωπος, επιβεβαιώνει ότι τα λείψανα προέρχονται από άτομο του 4ου αιώνα μ.Χ. — εποχή απόλυτα σύμφωνη με τα ιστορικά δεδομένα.
Τα λείψανα του Αγίου Νικολάου, του ιστορικού επισκόπου των Μύρων της Λυκίας, που πέθανε γύρω στο 343 μ.Χ., βρίσκονται από το έτος 1087 μ.Χ. στη Βασιλική του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι της Ιταλίας. Εκεί φυλάσσονται με μεγάλη ευλάβεια, καθώς θεωρείται ότι από τον τάφο του αναβλύζει Μύρρο, το λεγόμενο manna di San Nicola, ένα διαυγές υγρό που επιτελεί πολλά θαύματα. Παράλληλα με την παράδοση όμως, τα τελευταία 70 χρόνια η σύγχρονη επιστήμη έχει προσεγγίσει τα λείψανα με σεβασμό αλλά και ερευνητικό ενδιαφέρον, επιχειρώντας να ρίξει φως στην ταυτότητα και την ιστορικότητα του Αγίου.
Η πρώτη οργανωμένη επιστημονική μελέτη έγινε το 1953, όταν η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία του Μπάρι επέτρεψε την προσωρινή αποκάλυψη του τάφου για ανθρωπολογική και ιατροδικαστική εξέταση. Η έρευνα διεξήχθη από ειδικούς επιστήμονες υπό την καθοδήγηση του δρ. Luigi Martino, καθηγητή Ανατομίας του Πανεπιστημίου του Μπάρι, με τη συνεργασία του ανθρωπολόγου Luigi De Palma. Η μελέτη αποκάλυψε ότι ο σκελετός ανήκε σε άνδρα ηλικίας περίπου 70 ως 80 ετών, ύψους περίπου 1,68 μέτρων, με ισχυρή σωματική διάπλαση και εμφανείς ενδείξεις προχωρημένης ηλικίας.
Σημαντικότερο όμως εύρημα ήταν οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις στις αρθρώσεις των γονάτων και της σπονδυλικής στήλης, που υποδήλωναν χρόνια μορφή αρθρίτιδας. Οι επιστήμονες θεώρησαν πιθανό οι παθήσεις αυτές να οφείλονται είτε σε μακροχρόνια συνήθεια γονυκλισίας (γονάτισμα κατά την προσευχή) είτε σε παραμονή σε ψυχρό και υγρό περιβάλλον, κάτι που ταιριάζει με την παράδοση ότι ο Άγιος είχε φυλακιστεί για αρκετά χρόνια σε σκοτεινό υπόγειο σπήλαιο κατά τη διάρκεια των διωγμών του Διοκλητιανού (περίπου 303–311 μ.Χ.). Επίσης, παρατήρησαν ότι η μύτη είχε σπάσει από ισχυρό χτύπημα, προφανώς κατά την διάρκεια των βασανιστηρίων μέσα στην φυλακή.
Τα ευρήματα του 1953 αποτέλεσαν τη βάση και για τη δημιουργία της ανακατασκευής του προσώπου του Αγίου, η οποία ολοκληρώθηκε το 2004 από την Καθηγήτρια Caroline Wilkinson του University of Manchester. Με τη μέθοδο της τρισδιάστατης εγκληματολογικής ανασύνθεσης πάνω στο ψηφιοποιημένο κρανίο, προέκυψε η εικόνα ενός άνδρα με φαρδύ πρόσωπο, γερή γνάθο και ευθύ βλέμμα, χαρακτηριστικά που συνάδουν με πρόσωπα της μεσογειακής Ανατολής του 4ου αιώνα. Η εικόνα αυτή παρουσιάζεται σήμερα στην ιστοσελίδα του St. Nicholas Center και έχει ευρεία αναγνώριση ως η πιο αξιόπιστη απεικόνιση του ιστορικού Αγίου Νικολάου. (με βάση αυτήν την ανακατασκευή συνδυασμένη με τα χαρακτηριστικά που διασώζει η Βυζαντινή παράδοση δημιούργησα την απεικόνιση του προσώπου του Αγίου που συνοδεύει αυτό το κείμενο).
Η δεύτερη σημαντική έρευνα πραγματοποιήθηκε το 2017, όταν με την έγκριση του Βατικανού και της Βασιλικής του Μπάρι, ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, με επικεφαλής τον καθηγητή Tom Higham του Oxford Radiocarbon Accelerator Unit, προχώρησε σε ραδιοχρονολόγηση (C-14) ενός μικρού δείγματος οστού που φυλασσόταν στη συλλογή λειψάνων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Το συγκεκριμένο δείγμα αποδείχθηκε ότι είχε προέλευση από τα λείψανα του Μπάρι, δηλαδή τον ίδιο σκελετό που είχε εξεταστεί το 1953.
Τα αποτελέσματα της ραδιοχρονολόγησης δημοσιεύθηκαν τον Δεκέμβριο του 2017. Η ανάλυση έδειξε ότι το οστό χρονολογείται μεταξύ 340 και 420 μ.Χ., δηλαδή ακριβώς την περίοδο που έζησε ο ιστορικός Επίσκοπος των Μύρων, ο γνωστός σε Ανατολή και Δύση ως Άγιος Νικόλαος. Αν και η ραδιοχρονολόγηση δεν αποδεικνύει «ποιός» ήταν ο άνθρωπος, επιβεβαιώνει ότι τα λείψανα προέρχονται από άτομο του 4ου αιώνα μ.Χ. — εποχή απόλυτα σύμφωνη με τα ιστορικά δεδομένα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου