Τρίτη 9 Δεκεμβρίου 2025

Η άνοδος του «μετα-φιλελεύθερου» ιερέα

Χούλιο Λορέντο


                                                   Ένας Αμερικανός ιερέας

Ακρογωνιαίος λίθος της σκέψης ορισμένων δεξιών κύκλων είναι ο αντιαμερικανισμός, δηλαδή η σπλαχνική απόρριψη, χωρίς «αν» ή «αλλά», οτιδήποτε προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Αυτή η απόρριψη είναι σίγουρα δικαιολογημένη από πολλές απόψεις. Πράγματι, για μεγάλο χρονικό διάστημα, η επιρροή του αμερικανικού φιλελευθερισμού, και γενικότερα του λεγόμενου « αμερικανικού τρόπου ζωής », έχει χρησιμεύσει ως παράγοντας ρευστότητας για τις χριστιανικές παραδόσεις της Γηραιάς Ηπείρου και της Δύσης γενικότερα.

Ωστόσο, μια τέτοια στάση ενέχει τον κίνδυνο να κλειστεί κανείς εκ των προτέρων στην αντικειμενική ανάλυση του τι συμβαίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες - όχι μόνο επιφανειακά, αλλά και σε βάθος.
Όταν τυχαίνει να συζητώ με έναν φίλο που επιδεικνύει αυτή τη στάση, η ερώτησή μου είναι πάντα: παρακολουθείτε τα κινήματα στην αμερικανική κοινή γνώμη;
Η απάντηση είναι πάντα: Όχι.

Μια θεμελιώδης συζήτηση στην αμερικανική δεξιά.

Ένα σημείο που αυτοί οι φίλοι δεν παρακολουθούν, για παράδειγμα, είναι η διανοητική συζήτηση στην αμερικανική δεξιά.
Βλέπουμε βαθιές αλλαγές στην αμερικανική κοινή γνώμη και, συγκεκριμένα, στο συντηρητικό κίνημα. Υπάρχει επί του παρόντος μια θεμελιώδης συζήτηση εντός της αμερικανικής δεξιάς, που αντικατοπτρίζει μια παρόμοια συζήτηση στην αριστερά. Ενώ αυτή η συζήτηση σπάνια είναι ορατή στα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, είναι αρκετά ζωντανή στους ακαδημαϊκούς κύκλους.

Από την Ανεξαρτησία, η αμερικανική πολιτική λειτούργησε πάντα εντός ορισμένων ορίων που ούτε η δεξιά ούτε η αριστερά έχουν ξεπεράσει. Με ιταλικούς όρους, θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι πολιτικές επιλογές ταλαντεύονταν μεταξύ κεντροδεξιάς και κεντροαριστεράς.
Και τα δύο στρατόπεδα, ωστόσο, διακήρυξαν την πίστη τους στα ιδανικά της Αμερικανικής 

Επανάστασης και στον αμερικανικό τρόπο ζωής .

Σήμερα, η συζήτηση προχωρά περαιτέρω και αρχίζει να αμφισβητεί τις ρίζες της.
Για πρώτη φορά στην ιστορία των ΗΠΑ, ορισμένοι από τους ακρογωνιαίους λίθους της αμερικανικής δημοκρατίας αρχίζουν να αμφισβητούνται. Ακόμη και ο Διαφωτισμός, η πηγή της Αμερικανικής Επανάστασης, δέχεται κριτική. Ο παραδοσιακός άξονας αριστεράς-δεξιάς αναδιατάσσεται. Ενώ η αριστερά κινείται γρήγορα προς ακραίες θέσεις - η εκλογή του Μαμντάνι στη Νέα Υόρκη είναι απόδειξη αυτού - η δεξιά προχωρά προς θέσεις που δεν ταυτίζονται πλέον με τον συντηρητισμό, αλλά αντίθετα υιοθετούν παραδοσιακό περιεχόμενο.

Ακριβώς αυτή η ριζοσπαστικοποίηση της αριστεράς - στο όνομα μιας ολοένα και πιο ολοκληρωμένης έννοιας της ελευθερίας - εγείρει αμφιβολίες στη δεξιά σχετικά με την πραγματική φύση της ελευθερίας.
Ενώ οι « παλαιοσυντηρητικοί»«Εξακολουθούν να προσκολλώνται στην ιδέα της ελευθερίας του Διαφωτισμού, ακόμη και αν την ερμηνεύουν συντηρητικά. Άλλοι υποστηρίζουν ένα ισχυρό, ομολογιακό κράτος που παρεμβαίνει στην κοινωνία για το καλό και ενάντια στο κακό.
Το χάσμα είναι επίσης γενεαλογικό: ενώ οι νέοι ακολουθούν τη δεύτερη γραμμή, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία συνδέονται κυρίως με την πρώτη.


Έτσι βλέπουμε σκηνές που μέχρι πρόσφατα ήταν αδιανόητες, όπως το μήνυμα στο «X» του Kevin Roberts , Προέδρου του Heritage Foundation , του πιο έγκριτου συντηρητικού think tank στις Ηνωμένες Πολιτείες:
Στην επέτειο της ένδοξης Μάχης της Ναυπάκτου, όταν οι Χριστιανοί σε όλη την Ευρώπη νίκησαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία, πρέπει να θυμόμαστε ότι η Δύση θα σωθεί. Πρέπει να αποκαταστήσουμε τον Χριστιανισμό με θάρρος και προσευχή. Είναι τιμή μας να ζούμε στις μέρες μας, καθώς αυτή η σύγχρονη Επανάκτηση προχωρά σε όλη την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Παναγία της Νίκης: πάντα μπροστά!
Αυτά είναι λόγια που δεν έχουμε συνηθίσει να ακούμε από έναν γνωστό υπεύθυνο χάραξης πολιτικής στην Ουάσινγκτον και δείχνουν τον βαθμό στον οποίο αλλάζει το περιβάλλον.

Ο «μετα-φιλελεύθερος» ιερέας


Ένα παρόμοιο φαινόμενο συμβαίνει και στον εκκλησιαστικό τομέα. Πριν από μερικούς μήνες, δημοσιεύθηκε η « Εθνική Μελέτη Καθολικών Ιερέων 2025 » , μια εις βάθος ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από το Καθολικό Έργο του Καθολικού Πανεπιστημίου της Αμερικής . Η μελέτη αναλύει τις τάσεις στην Εκκλησία στις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδίως μεταξύ των νέων κληρικών.

« Βλέπουμε μια βαθιά παραδειγματική μετατόπιση στους νεότερους κληρικούς, οι οποίοι ξεφεύγουν από το πλαίσιο του φιλελευθερισμού με το οποίο οι Αμερικανοί, συμπεριλαμβανομένων των Καθολικών, ταυτίζονταν μέχρι πρόσφατα », γράφει ο Kenneth Craycraft [1 ]. Μέχρι πρόσφατα, « από την άκρα αριστερά έως την άκρα δεξιά, οι Αμερικανοί ασπάζονταν την ίδια βασική ηθική ανθρωπολογία και πολιτική φιλοσοφία του λεγόμενου Αγγλικού Διαφωτισμού ».

Αυτό αλλάζει: « Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από τη μελέτη του Catholic Project υποδηλώνουν ότι οι νέοι ιερείς αντιστέκονται σε αυτή την εσφαλμένη επιλογή μεταξύ συντηρητικού φιλελευθερισμού και προοδευτικού φιλελευθερισμού. (...) Εξετάζοντας τα ευρήματα της μελέτης σε βάθος, βλέπουμε ότι κάτι πολύ διαφορετικό συμβαίνει από την απλή ταύτιση με παραλλαγές του αμερικανικού φιλελευθερισμού. (...) Μια προσεκτική ανάγνωση των δεδομένων υποδηλώνει ότι πολλοί νέοι ιερείς δεν σκέφτονται πλέον μέσα σε αυτό το πλαίσιο ».

« Η μελέτη », καταλήγει ο Craycraft, « δεν αποκαλύπτει «συντηρητικούς-φιλελεύθερους» νέους ιερείς, αλλά μάλλον νέους μετα-φιλελεύθερους ιερείς ».

Με άλλα λόγια, γινόμαστε μάρτυρες της κατάρρευσης των παραμέτρων που έβλεπαν τον αμερικανικό κλήρο να ταλαντεύεται μεταξύ προοδευτισμού και συντηρητισμού, αλλά ακόμα μέσα σε ένα ουσιαστικά φιλελεύθερο πλαίσιο, και αντ' αυτού της εμφάνισης μιας ώθησης προς κάτι πολύ πιο ριζοσπαστικό, που θυμίζει την αποκατάσταση κάτι πολύ παλιού, αλλά του λείπουν στοιχεία της εγκαθίδρυσης κάτι πολύ νέου και ισχυρού.

Ένα χελιδόνι


δεν κάνει καλοκαίρι, θα πουν κάποιοι. Και είναι αλήθεια. Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι η άνοδος αυτού του φαινομένου αποκαλύπτει μια νέα κατάσταση που αρχίζει να σπάει τα τυπικά πρότυπα του αμερικανισμού. Πόσο μάλλον που δεν πρόκειται για μεμονωμένο γεγονός, αλλά για ένα δυναμικό φαινόμενο, σε κίνηση, πράγματι ταχύτατα αναπτυσσόμενο. Ποτισμένο από τη θεία χάρη, υπόσχεται κάθε είδους ελπίδα.

 
ΣΗΜΕΙΩΣΗ

1 - Kenneth Craycraft, « Η εμφάνιση του μετα-φιλελεύθερου καθολικού ιερέα », The Catholic World Report , 25 Νοεμβρίου 2025.


ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ. ΤΙ ΝΟΗΜΑ ΕΧΕΙ Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ; ΕΦΗΜΕΡΙΟΙ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: